Çika Kuroda
Çika Kuroda (黒田チカ, Kuroda Çika?, 24 mart 1884 – 8 noyabr 1968, Fukuoka) – təbii piqmentlər haqqında araşdırmaları ilə tanınan Yaponiya kimyaçısı. Yaponiyanın ilk qadın kimyaçısı hesab olunur.[1] O, 1916-cı ildə Yaponiyada elmi bakalavr dərəcəsi əldə etmiş ilk qadındır.[2]
| Çika Kuroda | |
|---|---|
| yap. 黒田チカ | |
 | |
| Doğum tarixi | 24 mart 1884 |
| Vəfat tarixi | 8 noyabr 1968 (84 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | kimyaçı |
| Mükafatları |
  |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı və karyerası redaktə
Çika Kuroda 24 mart 1884-cü ildə Yaponiyanın Saqa şəhərində doğulmuşdur.[2] 1901-ci ildə Saqa Normal Məktəbindən, 1906-cı ildə Tokio Qadınlar Ali Normal Məktəbindən məzun olmuş, Fukui Normal Məktəbində müəllimlik etməyə başlamışdır.[1] 1909-cu ildə Tokio Qadınlar Ali Normal Məktəbində köməkçi professor olmuşdur.[2][1] Tohoku Universitetinin kimya fakültəsinə qəbul olunmuş və universitetin ilk qadın tələbəsi olmuşdur.[2] Professor Macima Toşiyukinin başçılığı altında təbii piqmentlər haqqında araşdırmalar aparmağa başlamışdır.[2] 1916-cı ildə məzun olanda universitetin köməkçi professoru təyin olunmuşdur.[2] 1918-ci ildə Tokio Qadınlar Ali Normal Məktəbinin professoru olmuşdur.[2]
1921-ci ildə Təhsil Nazirliyinin xarici tələbəsi kimi Oksford Universitetinə daxil olaraq Vilyam Henri Perkinin tələbəsi olmuşdur.[2] 1923-cü ildə Yaponiyaya qayıtmışdır.[2] Həmin il baş verən Böyük Kanto zəlzələsinə görə araşdırmalarına davam edə bilməmişdir.[2] 1924-cü ildə RIKEN-ə daxil olaraq Macima laboratoriyasında işləməyə başlamış, 1929-cu ildə saflor piqmentinin strukturu haqqında işini tamamlayaraq doktorantura dərəcəsi əldə etmişdir.[2] Beləliklə, Yaponiyada bu dərəcəni əldə edə bilmiş ikinci qadın olmuşdur.[2]
Kuroda 1936-cı ildə Yaponiya Kimya Cəmiyyəti tərəfindən Macima mükafatına layiq görülən ilk şəxs olmuşdur.[2] 1949-cu ildə Oçanomizu Universitetinin professoru təyin olunmuşdur.[2] 1952-ci ildə təqaüdə çıxaraq fəxri professor seçilmişdir.[2] O, 1959-cu ildə "Bənövşəyi lent" medalı və 1965-ci ildə "Qiymətli tac" ordeni ilə təltif olunmuşdur.[2] 8 noyabr 1968-ci ildə Fukuokada ölmüşdür.[2]
Elmi töhfələri redaktə
Kuroda 1918-ci ildə Lithospermum erythrorhizon adlı bitki növündən əldə olunan piqment haqqında məqalə təqdim etmiş və Yaponiya Kimya Cəmiyyətində nitqlə çıxış edən ilk qadın olmuşdur.[2] O, müxtəlif təbii mənbələrin, eləcə də, badımcan qabığının və qara soyanın piqmentini araşdırmışdır.[2] 1930-cu illərdən etibarən naftoxinon birləşmələrini və onların törəmələrini araşdırmışdır.[2] Bu araşdırmalara dəniz kirpilərinin belində tapılmış piqment haqqında tədqiqatlar da daxildir.[2]
Oçanomizu Universitetitində soğan qabığının piqmentini öyrənmiş və araşdırmaları əsasında yüksək qan təzyiqli insanların müalicəsi üçün Keruchin C adlı dərman hazırlamışdır.[2]
İstinadlar redaktə
Ədəbiyyat redaktə
- Haines, Catharine M. C. International Women in Science: A Biographical Dictionary to 1950 (ingiliscə). ABC-CLIO. 164. ISBN 978-1-57607-090-1. İstifadə tarixi: 21 oktyabr 2022.