Aerofotoaparat
Aerofotoaparat — peykdən, təyyarədən, vertolyotdan və s.-dən Yer səthinin, onun obyektlərinin fotoşəklini çəkmək üçün optik cihaz.[1]
Aerofotoaparatın əsasən iki növü olur: topoqrafik aerofotoaparat, kəşfiyyat aerofotoaparatı. Aerofotoaparat bir və çoxobyektivli olur. Çəkilən obyektin uzaqlığı, təyyarənin sürətlə uçması və ləngərlənməsi aerofotoaparatın quruluşunda bəzi uyğunlaşmanın olmasını tələb edir. Aerofotoaparatı ilk dəfə Birinci Dünya müharibəsi illərində (1914–1918) rus mühəndisi Vladimir Potte ixtira etmişdir. Aerofotoaparatın obyektivi optik sistemdən ibarətdir. Fotoşəklin yüksək keyfiyyətli və mükəmməl olmasını təmin edir. Aeroşəklin miqyası uçuşun yüksəkliyindən əlavə, Aerofotoaparatdakı obyektivin fokus məsafəsindən də asılıdır. Böyük sürətlə üçan təyyarədən çəkilmiş aeroşəkildə təhrif olmaması üçün müasir aerofotoaparat obyektivi saniyənin 1/100–1/500 və daha kiçik hissəsi qədər açan sürgü ilə təchiz olunur. Aerofotoaparatın optik oxunu təyyarənin vəziyyətindən asılı olmayaraq, mümkün qədər şaquli vəziyyətdə saxlamaq üçün xüsusi giroskopik sistemdən istifadə edilir.[2]
İstinadlar redaktə
- ↑ Seyfullayeva, Nərminə; Hacıyev, Neman. Alxasov, Oqtay (redaktor ). Coğrafiya terminləri lüğəti (az.). Bakı: Altun kitab. 2016.
- ↑ Аерофотоапарат // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. I ҹилд: А—Балзак. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1976. С. 129–130.
Əlavə ədəbiyyat redaktə
- Волосов, Давид Самуилович. Глава VI. Фотографические объективы специального применения // Фотографическая оптика (2-е изд 10000 nüs.). М.: «Искусство». 1978. 430–448.
- Е. А. Иофис. Фотокинотехника (100000 nüs.). М.: «Советская энциклопедия». 1981. 18—20.
- Н. П. Лаврова, А. Ф. Стеценко. Аэрофотосъёмка. Аэрофотосъёмочное оборудование (PDF) (6400 nüs.). М.: «Недра». Н. Т. Куприна. 1981.
- А. Н. Лобанов. Фотограмметрия (7900 nüs.). М.: «Недра». Н. Т. Куприна, 3. Н. Чумаченко. 1984.
- С. В. Олейник, В. Б. Гайда. "Цифровые камеры для аэрофотосъёмки" (PDF). «Геопрофи» (rus) (4). 2006: 45—51. ISSN 2306-8736. 2016-02-15 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
- А. А. Сыров. Путь фотоаппарата (25000 nüs.). М.: «Искусство». Н. Н. Жердецкая. 1954. 58–71.
- Руководство по аэрофотосъёмочным работам (2000 nüs.). М.: «Воздушный транспорт». Ю. И. Полетаев. 1988.
- "Советские специальные фотоаппараты для аэрофотосъёмки". «Фотокурьер» (rus) (4/112): 22—28. 2006.
Xarici keçidlər redaktə
- О. Н. Зинченко. "Цифровые камеры для топографической аэрофотосъёмки" (PDF). Обзор моделей (rus). ЗАО «Фирма «Ракурс». dekabr 2013. 16 fevral 2016 tarixində arxivləşdirilib (PDF).