Alak üsyanı (qaz. Алақ көтерілісі) — Semipalatinsk quberniyasının, Qızıltas bölgəsinin, Qızılkəsik kəndinin sakinləri tərəfindən 1931-ci ildə məcburi kollektivləşdirməyə qarşı baş vermiş üsyan. Üsyanda həmçinin indiki Aksuat və Kokpektinsk bölgələrinin də sakinləri iştirak ediblər.

Alak üsyanı
Qazaxların üsyanları
Tarix 1931-ci il
Səbəbi Aclıq
Həddən artıq olan vergilər
Məcburi kollektivləşdirmə
İnsanların dini inanclarının təhqir olunması
Münaqişə tərəfləri

SSRİ SSRİ

Qazax kəndliləri

Bölgənin nüfuzlu şəxslərinin, o cümlədən 1885-ci ildə Omsk Mərkəzi Feldşer məktəbini bitirmiş və keçmişdə volost (ərazi vahidi) rəhbəri olmuş Jakul Kuşikovun, Zaysan uyezdinin, Boqask volostının keçmiş rəhbəri Mukış Kuanovun və Qasım Kozıbayevin əmlakının müsadirə olunması üsyana səbəb oldu. Hacı Tırayısın Birləşmiş Dövlət Siyasi İdarəsinin əməkdaşları tərəfindən öldürülməsi insanların qəzəbinə səbəb oldu. Üsyan qəddarlıqla yatırıldı. Üsyanı davam etdirməyin mənasızlığını başa düşən sağ qalan üsyançılar sərhəddi keçərək Çinə keçdilər.[1]

Həmçinin bax redaktə

İstinadlar redaktə

  1. Burkitbay Ayaqan. Qazaxıstan. Milli Ensiklopediya. I. Alma Ata. 2004. səh. 166. ISBN 9965-9389-9-7.