Anastas Yovanoviç

Anastas Yovanoviç (serb. Анастас Јовановић; 1817[1][2][…], Vratsa[d]1 noyabr 1899, Belqrad) — serb fotoqrafı və müəllifi.

Anastas Yovanoviç
serb. Анастас Јовановић
Doğum tarixi 1817[1][2][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 1 noyabr 1899(1899-11-01)
Vəfat yeri
Vətəndaşlığı
Təhsili
  • Vyana İncəsənət Akademiyası[d]
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bioqrafiya redaktə

Anastas Yovanoviç 1817-ci ildə Vratsada bolqar tacir ailəsində anadan olub. Uşaqlıqdan Belqrada köçmək istəyirdi. 1826-cı ildə anası ilə birlikdə Belqrada köçür. 1832-ci ildə Belqradda Dövlət mətbəəsində işləməyə başlayır. Sonralar Vyanaya getmək üçün təqaüd almağa çalışır, amma alınmır. O, Vyanaya yalnız orada işə düzələn tanışının köməkliyi ilə yola düşə bilir. Vyanada Yovanoviç litoqrafiya ilə maraqlanır, sonra 1840-cı illərdə ilk dəfə dagerreotipi görür və fotoqrafiya ilə ciddi məşğul olmaq qərarına gəlir. Anastas Yovanoviç kamera almağı bacarır və o, bu fəaliyyətlə maraqlanan ilk serb olur. 1842-ci ildə o, Miloş Obrenoviçi ÇexiyaAlmaniyada müşayiət edir, bundan sonra kral ailəsi ilə dostluğu möhkəmlənir. Obrenovici taxtdan endiriləndə və Yovanoviç dolanışıqsız qalanda şahzadə Miloş ona himayədarlıq edir. Fotoqraf Anastas Yovanoviç 1844-cü ildə Miloşun katibi oldu. 1846-cı ildə Yovanoviç Vyana Akademiyasında rəssamlıq fakültəsini bitirərək fəal siyasi və bədii həyat sürməyə başlayır. O, Serbiyaya qayıtmağa çalışsa da, Yovanoviçin şahzadə Miloş tərəfdarı olduğunu əsas gətirərək ona imtina edilir, lakin 1850-ci ildə knyaz Aleksandr Karageorgiyeviçin icazəsi ilə fotoqraf Serbiyaya qayıdır. 1858-ci ildə Miloş Obrenoviç Serbiyada hakimiyyətə qayıdır və Yovanoviç qubernator Mixail Obrenoviçin məhkəməsində stüard vəzifəsini təyin olunur. 1868-ci ildə Şahzadə Mayklın öldürülməsindən sonra Yovanoviç vəzifəsini tərk edərək, əsasən fotoqrafiya ilə məşğul olmağa başlayır. Ömrünün bu dövründə o, bir çox görkəmli insanlarla tanış olur və Serbiyanın görkəmli vətəndaşı olmaqa davam edir. 1870-ci illərdə o, əsasən fotoqrafiyanın inkişafını izləyirdi və bunu özü etmirdi. 1877-ci ildə Anastas Vyana Fotoqrafiya Cəmiyyətinin daimi üzvü olur. Anastas Yovanoviç 1 noyabr 1899-cu ildə Belqraddakı mənzilində vəfat edir.[3]

 
Mixail Obrenoviçin fotolarını Yovanoviç çəkib.

Qalereya redaktə

Ədəbiyyat redaktə

  • Радмила Антић, каталог за изложбу Анастас Јовановић — први српски фотограф, SANU Qalereyası və Belqrad Şəhər Muzeyi, Belqrad, 1977.
  • Горан Малић, Летопис српске фотографије 1839–2008, "Fotoqram", Belqrad, 2009.
  • Васић, Чедомир. "Прилог проучавању Анастаса Јовановића" (PDF). Годишњак града Београда. Belqrad: Belqrad şəhər muzeyi. LII. 2005: 109–133.
  • Павловић, Александар Саша. "Увођење фотографије у рад Српске академије наука и уметности" (PDF). Зборник Историјског музеја Србије. Београд: Serbiya Tarix Muzeyi, (Belqrad: Kosmos) (24). 1987: 81–86.
  • Debelkoviç, Brannibor. "Стара факта и нове чињенице о Анастасу Јовановићу" (PDF). Зборник Историјског музеја Србије. Belqrad: Serbiyanın Tarix Muzeyi, (Bijelo Polje: Pegaz) (31). 2003: 281–294.
  • Васић, Павле Ч. İlk serb litoqrafı Anastas Yovanoviçin həyat və yaradıcılığı. Belqrad: Xalq kitabı, (Belqrad: Mədəniyyət). 1962.
  • Анастас Јовановић први српски фотограф / [концепција и поставка изложбе Радмила Антић, Гордана Харашић ; фотографска обрада оригиналног материјала Миодраг Ђорђевић, Душанка Миљковић ; превод на француски Матилда Станојевић, Добрила Стошић]. Београд: Галерија Српске академије наука и уметности, (Београд : Привредни преглед; Школа за индустријско обликовање; Космос; Култура). 1977.
  • Хан, Вера. "19-cu əsrin tətbiqi sənətinin inkişafı üçün Anastas Yovanoviçin əhəmiyyəti". Зборник / Музеј примењене уметности. Београд: Tətbiqi İncəsənət Muzeyi (12). 1968: 29–64. ISSN 0522-8328.
  • Јанц, Загорка. "Изложба „Нацрти Анастаса Јовановића за предмете примењене уметности"". Kolleksiya / Tətbiqi İncəsənət Muzeyi. Београд: Музеј примењене уметности (13). 1969: 156–158. ISSN 0522-8328.
  • Идентитети и медији : уметност Анастаса Јовановића и његово доба / [аутори Тијана Борић ... [и др.] ; главни уредник Татјана Корићанац ; уредници Игор Борозан, Данијела Ванушић ; превод на енглески Бранка Вранешевић ; именски регистар Исидора Савић]. Belqrad: Belqrad Şəhər Muzeyi; Novi Sad: Matica srpska, (Zemun: Biroqraf). 2017. ISBN 978-86-6433-014-5.

İstinadlar redaktə

  1. 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  2. 1 2 Anastas Jovanovi? // Union List of Artist Names (ing.).
  3. https://www.peoplelife.ru/119955