Güneyçartar
Güneyçartar — Azərbaycan Respublikasının Xocavənd rayonunun Güneyxırman kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.[2] 1992-ci ildən 10 noyabr 2020-ci ilə kimi Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğalı altında olmuşdur. İkinci Qarabağ müharibəsinin nəticələrinə əsasən imzalanmış 10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli bəyanata uyğun olaraq Güneyçartar kəndi Rusiya sülhməramlı qüvvələrinin nəzarətinə keçmişdir. 19 sentyabr 2023-cü ildə aparılan lokal xarakterli antiterror əməliyyatları nəticəsində yenidən Azərbaycan Respublikasının suverenliyinə qayıtmışdır.
| Güneyçartar | |
|---|---|
 | |
| 39°45′26″ şm. e. 47°01′08″ ş. u. | |
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| Region | Xocavənd rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 780 m, 722 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi | 2.161 nəf. (2005)[1] nəfər |
|
| |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Toponimikası redaktə
Kəndin adı Güneycarpaz variantında da qeydə alınmışdır. Oykonim güney (güntutan, cənub) və cartar/cartaz (dağda uçurum, yarğan) komponentlərindən düzəlib, "cənubda yerləşən yarğanlı dağ" mənasındadır. Kənd yerləşdiyi ərazinin coğrafi movqeyi ilə bağlı adlandırılmışdır.[3]
Tarixi redaktə
Tarixi abidələri redaktə
Güneyçartar kəndində aşağıdakı daşınmaz tarix və mədəniyyət abidəsi qeydə alınmışdır:
| İnventar № | Abidənin adı | Tarixi | Yerləşdiyi ünvan | Növü | Əhəmiyyət dərəcəsi |
|---|---|---|---|---|---|
| 238 | Alban məbədi[4] | 1236-cı il | Güneyçartar kəndi | Memarlıq | Ölkə |
Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən 2 oktyabr 1992-ci ildə işğal edilmişdir.
19 sentyabr 2023-cü ildə aparılan lokal xarakterli antiterror əməliyyatları nəticəsində yenidən Azərbaycan Respublikasının suverenliyinə qayıtmışdır.
Coğrafiyası və iqlimi redaktə
Kənd Qarabağ silsiləsinin ətəyində yerləşir.
Bu kənd Xocavənd şəhərindən 17 kilometr, Xankəndidən 78 kilometr, Bakıdan isə 380 kilometr aralıdır. Füzuli rayonun inzibati ərazi dairəsinə aid olan Yuxarı Veysəlli kəndindən 2 kilometr aralıdadır.
Əhalisi redaktə
| İl | Daimi əhali | Kişilər | Qadınlar |
|---|---|---|---|
| 1999[5] | XXXX | XXXX | XXXX |
| 2009[6] | ↗XXXX | ↗XXXX | ↗XXXX |
2020-ci ilə olan məlumata görə burada 2316 nəfər erməni yaşayırdı.
İqtisadiyyatı redaktə
Mədəniyyəti redaktə
Kənddə mədəniyyət müəssisəsi mövcud deyil.
Təhsil redaktə
Kənddə təhsil müəssisəsi mövcud deyil.
Din redaktə
Kənddə dini ibadət yeri və ya dini icma qeydə alınmamışdır.
Səhiyyə redaktə
Kənddə səhiyyə müəssisəsi mövcud deyil.
Həmçinin bax redaktə
İstinadlar redaktə
- ↑ http://census.stat-nkr.am/nkr/1-1.pdff[ölü keçid]
- ↑ "Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Standartı. İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı — 2019. Bakı: 2020, səh. 58" (PDF). 2022-01-28 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-05-02.
- ↑ Güneyçartar // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. I cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. səh. XXXX. ISBN 978-9952-34-155-3.
- ↑ "Azərbaycandakı dünya, ölkə və yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahısı. səh. 9" (PDF). 2021-07-07 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-06-15.
- ↑ Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıya alınması. 1999-cu il. I hissə. Bakı: "Səda" nəşriyyatı, 2000, səh. XXXX.
- ↑ Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıyaalınması. 2009-cu il. I cild. Bakı: Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi, 2010, səh. XXXX.