I İsmayıl Samani

Əbu İbrahim İsmayıl ibn Əhməd Samani (fars. ابو ابراهیم اسماعیل بن احمد سامانی‎, tac. Абу Иброҳим Исмоил ибни Аҳмади Сомонӣ, aprel 849, Fərqanə — 24 noyabr, 907) — Samanilərdən tanınmış əmir.

I İsmayıl Samani
fars. ابو ابراهیم اسماعیل بن احمد‎
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	iyun 849
Doğum yeri	Bəlx, Bəlx vilayəti, Əfqanıstan
Vəfat tarixi	24 noyabr 907 (58 yaşında)
Vəfat yeri	Buxara, Özbəkistan
Dəfn yeri	İsmayıl Samani türbəsi
Fəaliyyəti	hərbi lider[d]
Ailəsi	Samanilər sülaləsi
Dini	islam
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Abbasi xəlifəsi Məmun (hökmdarlığı 813-833) dönəmində Fərqanə valilisi olan Əhməd bin Əsədin kiçik oğluydu. Atasının yerinə keçən böyük qardaşı Nəsr bin Əhməd tərəfindən Buxara valiliyinə gətirildi. Bölgədəki qarışıqlıqları aradan götürdükdən sonra, bağlı olduqları Tahirilərin zəifliyindən yararlanaraq müstəqil bir hökmdar kimi davranmağa başladı. Bir yandan da böyük qardaşı Nəsr bin Əhmədə qarşı mübarizəyə girişərək ona üstünlüyünü qəbul etdirməyə çalışdı. İki qardaş arasındaki mücadilənin səbəbini qaynaklar aradaki fəsadçılara və Nəsrə ödənməsi gərəkən verginin verilməməsinə bağlasalar da, gerçək nədən böyük ehtimalla İsmayılin Buxara çəkisini artımağa çalışması və Nəsrin onu özünə rəqib olaraq görməsindən qaynaqlanmaqdadır. Nəsrin ölümündən (892) sonra da bütün Mavəraünnəhrə hökmdar oldu.

Həmçinin bax

• Samanilər sülaləsi