mIRCWindows üçün IRC proqramı. Bu tam funksional söhbət proqramıdır. İnteqrasiya olunmuş skript dili onu genişlənə bilən və hərtərəfli edir.[3] Proqram ilk dəfə 1995-ci ildə buraxılıb və o vaxtdan bəri "Windows üçün mövcud olan ən məşhur IRC proqramlarından biri" kimi təsvir olunub.[3] mIRC şərti havayı proqramdır və 30 günlük sınaq müddətindən sonra qeydiyyat üçün ödəniş tələb edir.[4]

mIRC
Loqonun şəkli
Proqramlaşdırma dili C++[2], C[2]
Əməliyyat sistemi Microsoft Windows
Yayımlanma tarixi 28 fevral 1995
Sonuncu versiya
Lisenziya şərti havayı proqram
Sayt mirc.com

Tarixi redaktə

mIRC İordaniya əsilli İngilis proqramçı Xalid Mərdam-Bey tərəfindən yaradılmışdır.[5] O, 1994-cü ilin sonlarında proqramı tərtib etməyə başladı və ilk versiyasını 28 fevral 1995-ci ildə buraxdı.[6]

Xalid Mərdam-Bey bildirir ki, o Windows üçün ilk IRC proqramlarında bəzi əsas IRC xüsusiyyətlərinin olmadığını hiss etdiyi üçün mIRC-ni yaratmağa qərar verdi. Daha sonra problem və insanların onun işini yüksək qiymətləndirdiyinə görə onu inkişaf etdirməyə davam etdi. Müəllif bildirir ki, onun sonrakı populyarlığı ona mIRC-dən pul qazanmağa imkan verib.[7] O həmçinin zarafatla bildirir ki, mIRC-dəki "m", "moo" və ya "MU" (YaponKoreya dillərində "heç nə") deməkdir.[8]

mIRC 5.91 16-bit Windows-u dəstəkləyən son versiyadır.[9] 6.35 Windows 95, NT 4.0, 98ME-ni dəstəkləyən son versiyadır. Cari versiya Windows XP və sonrakı versiyaları dəstəkləyir.[10]

Proqram Basshunter tərəfindən 2006-cı ildə çəkilmiş "Boten Anna" klipində görünür.[11]

Funksiyaları redaktə

mIRC bir sıra fərqləndirici xüsusiyyətlərə malikdir. Bunlardan biri hər bir versiya ilə daha da inkişaf etdirilən skript dilidir. Skript dili, xüsusi əmrlər[3] kimi proqrama kiçik dəyişikliklər etmək üçün, həmçinin mIRC-nin işləyişini və görünüşünü tamamilə dəyişdirmək üçün də istifadə edilə bilər. Digər xüsusiyyət isə mIRC-in daxili fayl serverinə malik olan DCC protokolu vasitəsilə fayl paylaşma qabiliyyətidir.[12]

30 iyul 2010-cu ildə buraxılmış mIRC 7.1 versiyası ilə birlikdə proqramda UnicodeIPv6 da dəstəklənməyə başladı.

mIRC skript dili redaktə

mIRC-nin funksiyaları və işləyişi daxili mIRC skript dili ilə dəyişdirilə və genişləndirilə bilər. mIRC-nin "son dərəcə əhatəli" kimi təsvir edilən öz GUI skript redaktoru var.[3]

Dilin istifadəçinin kompüterinə giriş səviyyəsinə görə, məsələn, faylların adını dəyişmək və silmək üçün bir sıra sui-istifadə edilə bilən skriptlər hazırlanmışdır. Sui-istifadənin bir nümunəsi verilmiş kodlanmış sətri deşifrə edən $decode identifikatoru ilə icra edilməsidir.[13][14] Problem 2001-ci ilin avqustunda bildirildi. Beş ay keçsə də, istifadəçilərin hələ də "mIRC-yə nəzarəti başqasına təhvil verməsi" ilə nəticələnən hiylələrə aldandığı bildirilirdi.[15] Bu mIRC 6.17 versiyasında dəyişikliklərin edilməsinə səbəb oldu: müəllifə görə, $decode indi defolt olaraq qeyri-aktivdir və təhlükəli sayıla bilən digər müxtəlif funksiyalar artıq kilidlənə bilər.[16]

İstifadəsi redaktə

CNET-in Download.com xidmətindən mIRC-in endirilmə sayı 40 milyondan artıqdır.[17] 2003-cü ildə Nielsen/NetRatings mIRC-ni ən populyar internet tətbiqləri onluğuna daxil etdi.[18]

İstinadlar redaktə

  1. Latest News.
  2. 1 2 Mardam-Bey K. Personal FAQ (ing.).
  3. 1 2 3 4 Smith, Chris. Hack #20 Automate IRC with Scripting // Paul Mutton\ (redaktor). IRC Hacks: 100 Industrial-Strength Tips & Tools. O'Reilly Media, Inc. 2004. 71–74. ISBN 978-0-596-00687-7. 2023-09-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-01.
  4. "Registration" Arxivləşdirilib 2020-06-13 at the Wayback Machine. mirc.com.
  5. "mIRC: Personal FAQ". www.mirc.com. 2011-02-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-21.
  6. "mIRC: Khaled Mardam-Bey". www.mirc.com. 2021-06-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-01.
  7. "mIRC: Personal FAQ". mirc.com. 19 July 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 July 2023.
  8. "mIRC: Personal FAQ – Meaning". mirc.com. 19 July 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 July 2023.
  9. "mIRC 6.0 drops 16bit support". mirc.com.
  10. "mIRC download for 6.35 and latest version" Arxivləşdirilib 2018-12-10 at the Wayback Machine. mirc.com. Retrieved 2018-12-10.
  11. Ernie Smith. "Why Did Slack Win Out Over IRC, Anyway?". Vice. 13 February 2018. 7 November 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 June 2022.
  12. "mIRC FAQ: Section 6". mirc.com. 2018-09-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-12-10.
  13. "mIRC Backdoors – An Advanced Overview" Arxivləşdirilib 2019-02-13 at the Wayback Machine. originally by ReDeeMeR. Securiteam.com Windows NT Focus. 24 February 2002.
  14. Ahmadi Bidakhwidi, Mohammad (2005) "mIRC Worm" Arxivləşdirilib 2012-11-03 at the Wayback Machine. The Ethical Hacker.
  15. Lo, Joseph, ed. (January 4, 2002). "IRC News Jan 04 02 Happy 2002 — //$decode trojan keeps going and going… " Arxivləşdirilib 2012-08-01 at the Wayback Machine. and
    "Aug 30 01 mIRC $decode() exploit." IRChelp.org.
  16. "mIRC: Latest News". mirc.com. 2018-12-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-12-10.
  17. "mIRC". Download.CNet.com. 2018-12-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-12-10.
  18. "InternetNews Traffic Patterns 2003". InternetNews.com. 22 October 2003. 2020-11-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-08-13.

Əlavə ədəbiyyat redaktə

Xarici keçidlər redaktə