Murat Baymakanov (qaz. Баймахан Мұрат Тәжімұратұлы; 1 noyabr 1933, Almatı) — alim, hüquq elmləri doktoru (1973), professor (1993), Qazaxıstan Milli Elmlər Akademiyasının akademiki[1].

Murat Baymakanov
qaz. Баймахан Мұрат Тәжімұратұлы
Doğum tarixi 1 noyabr 1933(1933-11-01) (90 yaş)
Doğum yeri
Elmi dərəcəsi
  • hüquq elmləri doktoru[d]
Təhsili
  • Moskva Dövlət Universitetinin Hüquq fakültəsi[d]

Həyatı redaktə

1957-ci ildə Moskva Dövlət Universitetini bitirib. 1962–92-ci illərdə Fəlsəfə və Hüquq İnstitutunun tədqiqatçısı, elmi katibi, şöbə müdiri, direktor müavini və müdiri olmuşdur. 1992-95 - Qazaxıstan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin sədri. 1995-ci ildən "Kainar" Universiteti və "Adilet" Hüquq Fakültəsi prorektorudur. Qazaxıstan Konstitusiyasının və dövlət orqanları haqqında qanun layihəsinin yaradılmasında iştirak etmişdir. 1978-93-cü illərdə - ABŞ, Fransa, Braziliya və digər ölkələrdə keçirilən beynəlxalq konqreslərdə təqdimatla çıxış etmişdir[2].

Tədqiqatın əsas sahələri: konstitusiya hüququ, dövlət və hüquq nəzəriyyəsi, politologiya[3].

"Sosializm dövründə qanunun aliliyinin inkişafındakı ziddiyyətlər" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə etdi. Baimakanovun tədqiqat və laboratoriya işinin əsas istiqamətləri dövlət hüququ və səlahiyyətlər sistemi, konstitusiya hüququ, dövlət və hüquq nəzəriyyəsi məsələləridir. Cəmiyyətin hüquqi münasibətlərindəki, hüquq şüurundakı müxtəlif ziddiyyətləri araşdırmış, ictimai şüurda hüquqi anlayışların meydana gəlməsini və formalaşmasını araşdıran fundamental tədqiqatlar aparmışdır. Qazaxıstan Respublikası Konstitusiyasının, habelə dövlət idarəetməsi haqqında qanun layihələrinin hazırlanmasında iştirak etmişdir. "Dövlət hüququ və hüququn inkişafı" respublika elmi şurasına rəhbərlik etmişdir. Siyasət elmini də öyrənmiş və bir neçə fundamental əsər yazmışdır. 1978-1993-cü illərdə ABŞ, Fransa, Braziliya və digər ölkələrdə çalışdığı Qazaxıstan Siyasi Elmlər Birliyinə rəhbərlik etmişdir. Baimakanov 14 monoqrafiya da daxil olmaqla 150-dən çox əsərin müəllifidir.

Mükafatları redaktə

Çokan Vəlixanov Mükafatı laureatı (1973).

Əsərləri redaktə

  • Sosializm şəraitində qanuni üst quruluşun inkişafındakı ziddiyyətlər, A.-A., 1972;
  • Qazaxıstan Respublikasının suverenliyinin formalaşması, A., 1994;
  • Keçid dövründə olan bir cəmiyyətdə hüquqi şüurun əxlaq və etika ilə qarşılıqlı əlaqəsi, A., 1995.
  • Противоречия в развитии правовой надстройки при социализме, А.-А., 1972;
  • Становление суверенитета Республики Казахстан, А., 1994;
  • Взаимодействие правового сознания моралью и нравственностью в обществе переходного периода, А., 1995.

İstinadlar redaktə

  1. Баймаканов, Мурат Тажимуратович  // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
  2. Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9
  3. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, II том;