Qaraçay-Çərkəz bayrağı

Qaraçay-Çərkəz Respublikasının bayrağı (kab.-çərk. Къэрэшей-Шэрджэс Республикэм и нып; qaraç.-balk. Къарачай-Черкес Республиканы байрагъы) — Rusiya Federasiyasının Qaraçay-Çərkəz Respublikasının dövlət simvoludur. Qaraçay-Çərkəz Xalq Məclisi (Parlament) tərəfindən 3 fevral 1994-cü ildə qəbul edilmişdir.

Qaraçay-Çərkəz Respublikasının bayrağı
Təfərrüatlar
Proporsiya 1:2
Dizayner Nazir Xuşxov
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi redaktə

Qaraçay-Çərkəz muxtar vilayəti 12 yanvar 1922-ci ildə təşkil edilmişdir. Muxtar vilayət kimi 12 yanvar 1922-ci il — 26 aprel 1926-cı il və 9 yanvar 1957-ci il — 30 yanvar 1990-cı il tarixlərində mövcud olmuşdur. 30 noyabr 1990-cı il tarixindən 1991-ci il iyul tarixinədək Rusiya SFSR tərkibində Qaraçay-Çərkəz Muxtar Sovet Sosialist Respublikası adı ilə mövcud olmuş, 3 iyul 1991-ci il tarixindən isə Rusiya Federasiyası tərkibində inzibati subyekt Şimali Qafqaz Federal Dairəsinin daxilində Qaraçay-Çərkəz Respublikası adı ilə mövcuddur. Bu illər ərzində respublikanın qırmızı rəngdə bayrağı olmuşdur.

1991-ci ildə Qaraçay-Çərkəz Respublikası yaradılsa da, onun rəsmi dövlət atributları mövcud olmamışdır. Belə ki, ilk illər Qaraçay-Çərkəz Respublikası bayrağı üçrəngli rus bayrağı ilə təmsil olunurdu. Respublika yeganə Şimali Qafqaz subyekti idi ki, müstəqil bayrağı yox idi. Yalnız 1993-cü ildən Rusiya Federasiyası Ali Soveti binasının qarşısında muxtariyyət bayraqları sırasında Qaraçay-Çərkəz Respublikası bayrağı da dalğalanmağa başlamışdır. Bu Qaraçay-Çərkəz Xalq Məclisi (Parlament) tərəfindən qəbul edilmiş qərardan sonra mümkün olmuşdur.

Təsviri redaktə

Qaraçay-Çərkəz Respublikası Ali Şurasının 3 dekabr 1994-cü il tarixli 76-XXI saylı qərarı ilə Qaraçay-Çərkəz bayrağı qəbul edildi:

  Qaraçay-Çərkəz Respublikasının dövlət bayrağı en-boy nisbətində düz bir dördküncdür: uzunluqdan hündürlüyə 2:1.

Qaraçay-Çərkəz Respublikasının dövlət bayrağı üç rəngdən ibarətdir: açıq mavi, yaşıl, qırmızı. Rənglər bərabər enli üç üfüqi zolaqda düzülmüşdür: açıq mavi - yuxarıda, yaşıl - ortada, qırmızı - aşağıda.

Yaşıl zolağın ortasında, bütün genişliyində, dağların arxasından çıxan günəşin beş geniş ikiqat şüası və altı nazik və qısa şüasının olduğu bir işıq dairəsi (halqa) vardır.

 

26 iyul 1996-cı ildə bayrağın təsvirinə təsir etməyən dəyişikliklər edildi:

  Qaraçay-Çərkəz Respublikasının dövlət bayrağı üç bərabər üfüqi zolaqdan ibarət bir paneldir: üstü açıq mavi, ortası yaşıl, alt hissəsi qırmızıdır. Panelin mərkəzində beş geniş ikiqat və altı nazik və qısa şüalarla günəşin dağların arxasından çıxdığı bir işıq dairəsi (üzük) vardır.

Bayrağın eninin uzunluğuna nisbəti 1:2-dir.[1]

 

Simvolu redaktə

Qaraçay-Çərkəz Respublikasının Dövlət bayrağının üzərindəki rənglərin mənası aşağıdakılardır:

  • açıq mavi rəng — sülhün, işığın və yaxşı niyyətlərin və əmin -amanlığın təcəssümü;
  • yaşıl — təbiətin əsas rəngidir, məhsuldarlığın, zənginliyin və yaradıcılığın simvolu, gəncliyin rəngi və eyni zamanda ağıl və təmkinin təcəssümü;
  • qırmızı — təntənəli rəngdir, insanlar arasında istilik və yaxınlığın simvoludur.

Qeyri-rəsmi açıqlamaya görə, bayrağın rəngləri Qaraçay-Çərkəz Respublikası əhalisinin əsas etnik qruplarını əks etdirir:

  • açıq mavi — Qaraçay -Çərkəz Respublikasının türk xalqlarını — Qaraçayları və noqayları təcəssüm etdirir;
  • yaşıl — Adıge xalqlarını — çərkəzlərabazinləri simvollaşdırır;
  • qırmızı — Qaraçay -Çərkəz Respublikasının slavyan əhalisini simvollaşdırır.[2]

Bələdiyyə bayraqları redaktə

1 yanvar 2020-ci il tarixində Qaraçay-Çərəkəz Respublikasında 100 bələdiyyə: 2 şəhər dairəsi, şəhərlərarası bölgüsü olan 10 şəhər, 5 şəhərətrafı rayon, 7 şəhər qəsəbəsi və 83 kənd var idi.

Şəhər dairələrinin bayraqları redaktə

Bayraq Rəsmi adı Təsdiq tarixi Rusiya Federasiyası Dövlət Heraldik Qeydiyyatı
nömrəsi
  Abazin rayonu bayrağı 28.05.2010[3]
Adıge-Xabal rayonu bayrağı
  Zelençuk rayonu bayrağı 16.03.2017[4] 11556
Qaraçay rayonu bayrağı
Kiçik Qaraçay rayonu bayrağı
Bayraq Rəsmi adı Təsdiq tarixi Rusiya Federasiyası Dövlət Heraldik Qeydiyyatı
nömrəsi
Noqay rayonu bayrağı 18.03.2011[5]
Prikuban rayonu bayrağı
Urup rayonu bayrağı
Ust-Cequtin rayonu bayrağı
Xabez rayonu bayrağı

Kənd yaşayış məntəqələrinin bayraqları redaktə

Bayraq Rəsmi adı Təsdiq tarixi Rusiya Federasiyası Dövlət Heraldik Qeydiyyatı
nömrəsi
  Krasnokurqan kəndi bayrağı
Kiçik Qaraçay rayonu
24.08.2020[6] 13129

İstinadlar redaktə

  1. "Закон Карачаево-Черкесской Республики от 26.07.1996 № 146-XXII «О Государственном флаге Карачаево-Черкесской Республики»". 2011-12-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-20.
  2. "Вексиллография — Карачаево-Черкесия". 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-20.
  3. Решение Совета Абазинского муниципального района от 28.05.2010 № 149 "Об утверждении герба и флага Абазинского муниципального района"
  4. Решение Совета Зеленчукского муниципального района от 16.03.2017 № 166
  5. Решение Совета Ногайского муниципального района от 18.03.2011 № 94 "О гербе и флаге Ногайского муниципального района"
  6. Решение Совета Краснокурганского сельского поселения от 24.08.2020 № 14 "Об утверждении Положения о гербе и флаге Краснокурганского сельского поселения"