Sara Baykina
Sara Baykina (tatar. Сара Нәбиулла кызы Байкина; 14 dekabr 1895, Həştərxan – 1972[1], Həştərxan) — Rus və sovet aktrisası, Krım Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının əməkdar artisti, RSFSR-nın əməkdar artisti (5.11.1940). Məşhur tatar aktyoru, rejissor, müəllim Cəlal Muxametzyanoviç Baykinin (1886-1954) həyat yoldaşı.
| Sara Baykina | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 14 dekabr 1895 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1972[1] |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | aktrisa |
Bioqrafiyası redaktə
Sara Baykina 14 dekabr 1895-ci ildə Həştərxan şəhərində anadan olmuşdur. Teatr səhnə fəaliyyəti 1912-ci ildə Həştərxan Tatar teatr truppasında başlayır.
1913-1914-cü illərdə Səyyar, 1916-cı ildə Şirkat truppasında çalışır. Oktyabr İnqilabından sonra, 1919-cu ildə Həştərxan Tatar teatr studiyasında oxuyur.
1922-ci ildə Kazandakı Birinci Tatar Nümayiş Teatrında çıxış edir. 1928-1929-cu illərdə Kamal Tatar Akademik Teatrında çalışır, 1930-cu illərdə Bakıdakı Tatar teatrında, daha sonra Simferopoldakı Krım Tatar teatrında fəaliyyətini davam etdirir.
Sara Baykina teatrla birlikdə Özbəkistana sürgün edilir. 1944-1956-cı illərdə Əndican Özbək Teatrında çalışır[2], sonra Həştərxan Teatrına qayıtdır. 1934-cü ildə ən yüksək maaş alır: I kateqoriyaya görə 450 rubl. "Leyli və Məcnun", "Tahir-Zöhrə", "Baxçasarayın çeşməsi", "Çura Batır", "Qalim Aydamaq", "Otello", "Hamlet", "Yarovaya sevgi" və s. tamaşalarda həmişə baş rol oynamışdır.
Teatr rolları redaktə
Sara Baykina Mirheydər Feyzinin eyniadlı tamaşasında Qulyabanu rolunun ilk ifaçısıdır. Kərim Tinçurinin (Maysara - "Mavi Şal"), Fatih Əmirxanın (Sara - "Gənclik"), Ayaz İshakinin (Asma - "Müəllim"), Nəcəf bəy Vəzirovun (Səadət - "pyeslərində lirik rollar da oynamışdır. Müsibəti-Fəxrəddin"), Şərif Kamalın (Kamil - "Hacı-Əfəndi evlənir"), Aleksandr Ostrovskinin (Polina - "Qazanclı yer"), Fridrix Şillerin (Luiza - "Xəyanət və Sevgi"), Üzeyir Hacıbəyovun (Gülçöhrə - "Arşın mal alan"), Fəthi Burnaşın (Zöhrə - "Tahir-Zöhrə"), M. Kiryakovun (Yuliya - "Tibb bacısı"), Namiq Kamal (Şəfiqə - "Zavallı uşaq"), Uilyam Şekspirin (Ofeliya - "Hamlet") əsərlərində rol alır.
Mükafatları redaktə
Krım Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının əməkdar artisti,
Tatarıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının xalq artisti,
Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikasının əməkdar artisti (1940).