Sultan Övrəngzib (Aləmgir)

(Sultan Övrəngzeb (Aləmgir) səhifəsindən istiqamətləndirilmişdir)

Sultan Övrəngzib (Aləmgir) (Farsca: اورنگزیب عالمگیر Öwräŋzib Ālâmgir; 3 noyabr 1618[1][2][…]3 mart 1707[1][2][…], Əhmədnaqar), (1658–1707) — Böyük Moğol imperiyasının imperatoru.

Sultan Övrəngzib
fars. اورنگ‌زیب عالمگیر
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 3 noyabr 1618(1618-11-03)[1][2][…]
Vəfat tarixi 3 mart 1707(1707-03-03)[1][2][…] (88 yaşında)
Vəfat yeri
Fəaliyyəti rəhbər[d], monarx
Atası Sultan Şahcahan
Anası Mümtaz Mahal
Həyat yoldaşları
Uşaqları
Ailəsi Teymurilər
Dini islam, sünnilik
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı redaktə

Övrəngzibin (Aləmgirin) 1707-ci ilə qədər sürən səltənəti dövründə imperatorluq ən geniş sərhədlərinə çatdı və Hindistan tamamilə Türk hakimiyyəti altına girdi. Taxt-tac qovğasına girişən qardaşlarını aradan qaldırdı. Övrəngzib Türk və müsəlman dünyası ilə yaxşı əlaqələr yaratmış, qonşuları ilə əsaslı bir anlaşılmazlığı olmamışdır. Xalqdan alınan vergiləri azaltmış, nizam-intizamı və əmin-amanlığı təmin etmişdi. Yəmən imamına, Həbəşistan hökmdarına gümüş və qızıl pulla kömək göstərmişdi. Ancaq onun zamanında Hindistan ticarətinə ingilislərdən sonra hollandlar da əl atmış, Qucarat limanlarında onlara da bəzi imtiyazlar verilmişdi. Ölkəsində getdikcə çoxalan xarici şirkətlərin istismarçılıq xətti yeritmələrindən narazıydı, amma özünün ticarət gəmilərini hind okeanındakı dəniz quldurlarından ingilislər qoruduqları və Hindistanın iqtisadi mənafeləri onlarla xoş rəftarı zəruri etdiyi üçün gömrük vergilərini bir az artırmaqdan başqa bir iş görə bilmədi. Ən böyük nöqsanı Türküstandan kifayət qədər Türk əsgəri gətirməməsidir. Çünki Türküstan əsgərləriylə həm hindli çoxluğun təzyiqinə, həm də ölkəni ələ keçirməyə çalışan qərblilərə qarşı daha güclü və uğurlu mübarizə apara bilərdi. Övrəngzib 1707-ci ildə öldü və bütün Türk dövlətlərində pis bir ənənə halını alan taxt-tac münaqişələri yenə başlandı.

Həmçinin bax redaktə

İstinadlar redaktə

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 T.G. Percival Spear Aurangzeb // Encyclopædia Britannica (ing.).
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Aurangseb // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.). / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag