İnşaat və yaxud Tikinti — dedikdə yaşayış binasının, qurğuların, sənaye təyinatlı obyektlərin, körpülərin, tunellərin və başqa mühəndislik əsərlərinin bünövrədən istismara yararlı vəziyyətə gətirilməsi prosesi nəzərdə tutulur. İnşaat latın termini olub birlikdə və yığılı deməkdir ki, bu sözdə fransız literaturasından gəlir. Əsrlər boyu insanlar özləri üçün sığınacaq tikmiş və sadə inşaat alətləri hazırlamışdır. Bürünc dövründə isə şəhərlər böyüyür və bir qrup peşəkar ustalar sinifi ortaya çıxır. Bəzən inşaat fəaliyyəti üçün qul əməyindən də istifada olunurdu. Orta əsrlərdə bu sahə inkişaf edir, 19-cu əsrdən etibarən isə inşaat işlərinin aparılmasına kömək edən texnikalar hazırlanmağa başlayır.[1]

Geniş mənada tikinti (sənaye sahəsi kimi) həm də bina və tikililərin əsaslı və cari təmirini, habelə onların yenidən qurulmasını, bərpasını və təmirini əhatə edir.

Tikinti prosesi obyektin yaradılması, dəyişdirilməsi və ya sökülməsi ilə bağlı bütün təşkilati, tədqiqat, layihələndirmə, tikinti, quraşdırma və istismara vermə işlərini, habelə belə işlərin yerinə yetirilməsi ilə bağlı səlahiyyətli orqanlarla qarşılıqlı əlaqəni əhatə edir.

Sektorlar redaktə

Ümumi olaraq inşaatın üç sektoru vardır: bina, qurğu və sənaye təyinatlı obyektlərin tikintisi. Binalar əsasən iki sinfi formaya uyğun tikilir. Bunlardan biri yaşayış təyinatlı binalar, digəri isə idarə binalarıdır. Qurğular dedikdə böyük tikinti infrastrukturları, su anbarları, su bəndləri, körpülər, tunellər, avtomobil yolları, parklar və digər mühəndislik əsərləri nəzərdə tutulur. Sənaye təyinatlı obyektlərin tikintisi dedikdə isə kimya-sənaye komplekslərinin, istehsalat zavodlarının, elektrik stansiyalarının, dəyirmanların layihələşdirilməsi və inşası nəzərdə tutulur.

Həmçinin bax redaktə

Xarici keçidlər redaktə

  1. "Tikinti nədir". bakubuilding.az. İstifadə tarixi: 2024-04-30.