Züleyxa Əsədullayeva

Züleyxa Əsədullayeva (18 noyabr 1916, Bakı20 iyul 2002) — ABŞ azərbaycanlısı.[1]

Züleyxa Əsədullayeva
Doğum tarixi 18 noyabr 1916(1916-11-18)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 20 iyul 2002(2002-07-20) (85 yaşında)

Həyatı redaktə

Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulandan sonra Züleyxa xanım Əsədullayeva valideynləri ilə birlikdə Türkiyəyə mühacirət edir. 1952-ci ildə amerikalı mühəndislə evlənərək ömrünün sonunadək həyatını ABŞ-də, Vaşinqton ətrafında keçirir[1]. Züleyxa Əsədullayeva 1990-cı ildə Azərbaycana qayıtmışdır. O, jurnalistlər və tələbələr qarşısında etdiyi çıxışında belə demişdir:

  "Heç vaxt unutmayın: doğma torpaqdan şirin heç nə yoxdur. Mənim ən səmimi arzum öz xalqımı anlamaq və ona mümkün olduğu qədər kömək etməkdir. Bu arzu sadəcə bir hisslə — əcdadlarımın yurduna, doğulduğum şəhərə sevgivə bağlı olduğum millətdən duyduğum qürurla bağlıdır"  

Bakıya gələn Züleyxa Əsədullayeva humanitar yüklə Sumqayıtdakı uşaq evinə, Sabirabadda qaçqınlar düşərgəsinə, Zaqulbada professor Z. Qindes adına sümük vərəmi dispanserinə gedir. Jurnalistlərlə görüşü zamanı ona verilən "ən güclü uşaqlıq xatirələri" haqqında suala Züleyxa xanım belə cavab vermişdi:

  1918-ci ildə ermənilər tərəfindən törədilən qətliamı aydın xatırlayıram. Bu baş verəndə bizi – uşaqları neft istehsalçısı Mövsüm Səlimovun evinin qarşısında yaşayan nənəmgilə apardılar. Birdən ora atlarda daşnaklar gəldilər və həyətə soxularaq, qışqırmağa başladılar: "Azərbaycanlı qadın və uşaqları bizə verin!". Həmin vaxt möcüzə ilə xilas olduq…Sonra bizi gecə Yuxarı məhəllə adlanan yerə apardılar. Orada bizim arabaçı, aşpaz və digər xidmətçilərimiz yaşayırdı. Orada zirzəmilərdə bizi kömür və atlar üçün taxıl kisələrinin arasında gizlətdilər. Yadımdadır ki, qışqırıq, dava-dalaş və atışma səsləri gəlirdi. Çox dəhşətli vaxtlar idi. Təəccübləndirici hal bu idi ki, ermənilər bu qeyrətsizliyi bizim öz torpaqlarımızda törədirdilər… Sonradan biz uşaqlar böyüklərdən öyrəndik ki, həmin dəhşətli vaxtlarda bir çox azərbaycanlıların nəsli kəsilmişdi. Böyüyəndən sonra mən tez-tez həmin vaxtları dəhşət içində yada salırdım. Xaricdə yaşayanda mən heç vaxt azərbaycanlı olmağımdan nə qorxmuşam, nə də utanmışam. Əksinə, sosial tədbirlərdə və Vaşinqtonda, Ankarada, Parisdə səfirliklərdə qəbul zamanı, mənim fransız, ingilis, türk, portuqal, rus dillərini bilməyimdən təəccüblənərək soruşanda ki, "Siz haralısız?", mən cavab verirdim ki, "Mən Bakıda anadan olmuşam!"  
 
Əmircan qəsəbəsində Züleyxa Əsədullayevanın və babası Şəmsi Əsədullayevin məzarları

Züleyxa Əsədullayevanın 2002-ci ildə ölüb və cənazəsi babası Şəmsi Əsədullayevin qəbri yanında Əmircan qəsəbəsində dəfn olunmuşdur.[2].

İstinadlar redaktə

  1. 1 2 "Diaspora hərəkatında qadınların rolu" (az.). olaylar.az. 11.03.2014 16:53. 2021-04-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-04-01.
  2. Son mənzilə