"Darvin" mükafatı
Darvin Mükafatları – 1985-ci ildə Usenet xəbər şəbəkəsinin müzakirələri zamanı yaranan virtual mükafat. 1994-cü ildən verilən mükafat hər il ən axmaq üsulla ölən və ya uşaq sahibi olmaq qabiliyyətini itirən və nəticədə bəşəriyyətin gen fonduna öz töhfəsini vermək imkanından özünü məhrum edən şəxslərə virtual olaraq təqdim olunur. Mükafatın verilmə səbəbi:
"Darvin" mükafatı | |
---|---|
Darwin Awards | |
URL | darwinawards.com |
Kommersiya | Bəli |
Tipi | Yumor |
Sahibi | Vendi Norskat (Wendy Northcutt) |
Açılma tarixi | 1993 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Bəşəriyyəti zərərli genofonddan qurtardığına görə. |
Layihə 1993-cü ildə veb-saytın yaradılması ilə daha rəsmiləşdi, ardınca 2000-ci ildə Vendi Norskat tərəfindən başlayan bir sıra kitablar çıxdı. Mükafatların meyarında deyilir: "Çarlz Darvinin ruhuna uyğun olaraq, Darvin Mükafatları öz həyatlarını qurban verərək genefondumuzu qoruyan şəxslərin xatirəsini yad edir. Darvin Mükafatı laureatları özlərini qeyri-adi, axmaq şəkildə aradan qaldırır və bununla genlərimizin uzunmüddətli sağ qalma şansını artırırlar."[1]
Tarix
redaktəDarvin Mükafatlarının mənşəyini hələ 1985-ci ildə Usenet qrup müzakirələrindəki yazılardan görmək olar. 7 avqust 1985-ci il tarixli bir yazıda mükafatların "ölümündən sonra genlərini hovuzumuzdan uzaq tutmaq üçün böyük fədakarlıq edən insanlara verilir" kimi təsvir edilir. Üslub önəmlidir, öz axmaqlığından ölən hər kəs qalib gələ bilməz." Bu ilk yazıda avtomatı başı üzərinə çəkən və içəri girmək istəyərkən əzilərək ölən bir şəxs nümunəsi göstərilir. Vendi Norskat deyir ki, Norskat tərəfindən idarə olunan rəsmi "Darvin Mükafatları" vebsaytı təqdim olunan bütün hekayələri təsdiqləmək üçün əlindən gələni edir və onları "Darvin tərəfindən təsdiqlənmişdir" kimi sadalayır. İnternetdə yayılan virus e-poçtlarının çoxu saxtakarlıq və şəhər əfsanələridir.[2][3][4][5][6]
Mükafatın bəzi sahibləri
redaktə- ABŞ-nin Şimali Karolina ştatında yaşayan 47 yaşlı Ken Çarlz Barger gecə radələrində telefon zənginə oyanıb. Lakin yuxulu olduğu üçün telefon yerinə stolun üstündəki 38 mm-lik tapançasını qulağına tutan Berger instinktiv olaraq tətiyə basıb və yerindəcə keçinib. (2002-ci il)[7]
- Polşalı Kristof Azninski bu mükafatı öz başını kəsdiyi üçün alıb. Belə ki, o, 5 dostu ilə spirtli içkilər qəbul edən zaman "kişisayağı oyunlar" oynamaq qərarına gəliblər və bir-birinə içki şüşələri ilə zərbələr endiriblər. Bu zaman dostlardan biri elektrik mişarı ilə ayağının bir hissəsini kəsib. Dostunun hərəkətini geridə qoymaq istəyən Azninski isə əvəzində mişarı götürərək öz başını kəsib və qan itirmədən keçinib. (2003-cü il)[7]
- Kambocalı əkinçinin öz torpaq sahəsində tapdığı partlamamış piyada əleyhinə mina böyük faciəyə səbəb olur. 2 dostu ilə birlikdə kənddəki qəlyanaltıxanalardan birində əyləşən dostlar içki almaq növbəsinin kimdə olması ilə bağlı mübahisə edirlər. Sonda minanı tapan kambocalı mübahisəni aydınlaşdırmaq üçün təklif edir ki, stolun altına qoyduğu minaya onların hər biri növbə ilə ayağını bassın. Minanı partlatmadan ona ayaq basan şəxs içki almaqdan azad olurdu. Bundan bir neçə saniyə sonra qəlyanaltıxanada güclü partlayış baş verir və hər 3 kambocalı həlak olur. (2005-ci il)[7]
- Kanadada yaşayan 33 yaşlı Rodjer Ramirez dostu ilə mərc gələrək "rus ruleti" oynayan Ramirez bunun üçün "Beretta 92" marklaı tapançadan istifadə edir. "Rus ruleti" 6 güllə tutumu olan tapançaya 1 güllə yerləşdirməkdən və 2 tərəfin növbə ilə tapançanın tətiyini çəkməsindən ibarət təhlükəli oyun idi. Tətiyi ilk çəkən Ramirez başından güllə yarası alaraq həlak olur. Sonradan onun tapançaya 1 deyil, 6 güllə qoyduğu aydınlşaır və ölümündən sonra Darvin mükafatına sahib olub. (2010-cu il)[7]
- 43 yaşlı Kiyev sakini Dnepr çayında balıq tutarkən səhlənkarlığının qurbanı olub. Balıq tutmaq üçün qeyri-ənənəvi yol seçən balıqçı elektrik naqillərinin bir ucunu cərəyan açarına birləşdirir, digər ucunu isə çaya buraxır. Nəticədə balıqların çoxu elektroşokdan tələf olur. Onları sudan çıxarmaq üçün çaya düşən ukraynalı naqilləri elektrik cərəyan açarından ayırmağı unutduğu üçün özü də ideyasının qurbanı olur. (2011-ci il)[7]
- Zimbabvedə 20-yə yaxın ruhi xəstəni daşıyan avtobusdan xəstələr qaçınca, şoferin ağlına qəribə fikir gəlib. Dayanacaqlarda saxlayaraq eyni sayda adam toplayıb və onlara xeyriyyə məqsədilə pulsuz sürücülük etdiyini deyib. Sonra sərnişinləri gətirib ruhi dispanserə təhvil verərək qaçıb. Adamların dəli olmadığı yalnız 3 gündən sonra məlum olub.[8]
- ABŞ-nin Luiziana ştatında adamın biri marketə girib, satıcıdan 20 dolları xırdalamağı istəyib. Satıcı kassanı açanda silahla hədələyərək pulları yığıb ona verməsini tələb edib. Satıcı deyilənə əməl edib. "Vicdanlı" oğru marketi tərk edərkən xırdalamaq üçün çıxartdığı 20 dolları kassanın üstünə atıb. Marketdən uzaqlaşıb xırda pulları saydıqda cəmisi 15 dollar olduğunu görüb.[8]
Kitablar
redaktə- Northcutt, Wendy. The Darwin Awards: Evolution in Action. New York City: Plume. 2000. ISBN 978-0-525-94572-7.
- Northcutt, Wendy. The Darwin Awards II: Unnatural Selection. New York City: Plume. 2001. ISBN 978-1-101-21896-9.
- Northcutt, Wendy. The Darwin Awards 3: Survival of the Fittest. New York City: Plume. 2003. ISBN 978-0-525-94773-8.
- Northcutt, Wendy. The Darwin Awards: The Descent of Man. Running Press Miniature Editions. 2005. ISBN 978-0-7624-2561-7.
- Northcutt, Wendy. The Darwin Awards: Felonious Failures. Running Press Miniature Editions. 2005. ISBN 978-0-7624-2562-4.
- Northcutt, Wendy. The Darwin Awards 4: Intelligent Design. New York City: Dutton. 2006. ISBN 978-1-101-21892-1.
- Northcutt, Wendy. The Darwin Awards V: Next Evolution. New York City: Dutton. 2008. ISBN 978-0-14-301033-3.
- Northcutt, Wendy. The Darwin Awards Next Evolution: Chlorinating the Gene Pool. New York City: Dutton. 2008. ISBN 978-1-4406-3677-6.
- Northcutt, Wendy. The Darwin Awards: Countdown to Extinction. New York City: Dutton. 2010. ISBN 978-1-101-44465-8.
İstinadlar
redaktə- ↑ Northcutt, Wendy. "History & Rules". darwinawards.com. April 7, 2000 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 14, 2012.
- ↑ Mikkelson, Barbara. "Carmageddon". Snopes. November 12, 2006. October 9, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 14, 2012.
- ↑ "2003 Darwin Awards". Snopes.com (ingilis). 2021-12-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-02-08.
- ↑ "2004 Darwin Awards". Snopes.com (ingilis). 2022-02-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-02-08.
- ↑ "2005 Darwin Awards". Snopes.com (ingilis). 2022-03-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-02-08.
- ↑ "2006 Darwin Awards". Snopes.com (ingilis). 2022-05-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-02-08.
- ↑ 1 2 3 4 5 "Darvin mükafatı: dünyanın ən axmaq ÖLÜMLƏRİ". modern.az. İstifadə tarixi: 19 avqust 2022.
- ↑ 1 2 "Dünyanın ən gülünc hadisələrinə Darvin mükafatı verildi". worldinfo.az (az.). 1 yanvar 1970. İstifadə tarixi: 19 avqust 2022.[ölü keçid]