Çığırqan yağışcüllütü
Çığırqan yağışcüllütü (lat. Charadrius vociferus) — Amerikada yayılmış böyük bir çovdarçı növü. Bu quş özünün sərt, iki hecalı səsi ilə tanınır və bu səs tez-tez eşidilir. Çığırqan yağışcüllütü 1758-ci ildə isveçli təbiətşünas Karl Linney tərəfindən təsvir edilmiş və müasir elmi adı verilmişdir.[3][4] Üç alt növü məlumdur.
Çığırqan yağışcüllütü | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Çığırqan yağışcüllütü |
||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Etimologiyası
redaktə"Charadrius" adı IV əsrdə yazılmış "Vulqata Bibliyası"nda qeyd olunan sarımtıl quşdan götürülmüşdür. Bu söz, qədim yunan dilində "kharadrios" sözündən yaranmışdır ki, bu da dərələrdə və çay vadilərində yaşayan bir quşu ifadə edir.[5] "Vociferus" xüsusi adı isə latın dilindəki "vox" (səs) və "ferre" (daşımaq) sözlərindən əmələ gəlir.[6]
Xüsusiyyətləri
redaktəBu növün orijinal alt növü ("vociferus") cənub-qərbi Alyaskadan, cənubi Kanadadan və Meksikadan başlayaraq ilin bütün dövründə cənub bölgələrində, həmçinin Qərbi Hindistan və Cənubi Amerika ölkələrində müşahidə olunur.[7] Çığırqan yağışcüllütünün üst hissələri əksər hallarda qəhvəyi rəngdədir və qırmızımtıl kənarlarla bəzədilib. Başında ağ və qara rəngli ləkələr mövcuddur. Döşündə iki qara zolaq yerləşir, qarın və döşün qalan hissəsi isə ağ rəngdədir. Çığırqan yağışcüllütü cütləşdikdən sonra yuva qurur. Yumurtaların inkubasiya müddəti 22–28 gündür və hər iki valideyn yumurtaları inkubasiya edir. Yuvadan çıxan körpə çığırqan yağışcüllütülər valideynləri tərəfindən qorunur və onlar daha sonra çəmənliklərdə qidalanmağa başlayırlar.[8]
Çığırqan yağışcüllütü quşları sahil bataqlıqları, çimərliklər və sahil çəmənlikləri kimi ərazilərdə yaşamağa meyillidir. Yuva qurduqları ərazilər isə daha çox açıq çəmənliklərdir. Çığırqan yağışcüllütülər su yaxınlığında yuva qurmasalar da, nəmlik səviyyəsi yüksək olan yerə yuva qurmağı seçirlər. Yuvanın qurulması üçün yer seçilir və kiçik daşlar və ya qabıqlı materiallarla örtülür. Çığırqan yağışcüllütü dörd-altı yumurta qoyar və inkubasiya müddəti 22–28 gündür.[9][10]
Qidalanma
redaktəÇığırqan yağışcüllütü əsasən böcəklər, qurdlar və digər onurğasızlarla qidalanır. Qidalanma otlaq sahələrində baş verir və bu quşlar əsasən gün boyu qidalanırlar. Əlavə olaraq, Çığırqan yağışcüllütü gecə yırtıcılarından qorunmaq və böcəklərin bolluğundan faydalanmaq üçün dolunay zamanı yemlənməyə daha çox üstünlük verir.[11][12]
İstinadlar
redaktə- ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
- ↑ IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
- ↑ Linnaeus, Carl. Systema Naturae per Regna Tria Naturae, Secundum Classes, Ordines, Genera, Species, cum Characteribus, Differentiis, Synonymis, Locis (latın). 1 (10th). Stockholm, Sweden: (Laurentii Salvii). 1758. səh. 150 – The Internet Archive vasitəsilə.
- ↑ Wiersma, P.; Kirwan, G. M.; Boesman, P. del Hoyo, Josep; Elliott, Andrew; Sargatal, Jordi; Christie, David A.; de Juana, Eduardo (redaktorlar ). "Killdeer (Charadrius vociferus)". Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona, Spain: Lynx Edicions. 2020. doi:10.2173/bow.killde.01. İstifadə tarixi: 12 June 2018.
- ↑ Catesby, Mark. The Natural History of Carolina, Florida and the Bahama Islands. 1. London: Printed at the expence of the author, and sold by W. Innys and R. Manby, at the West End of St. Paul's, by Mr. Hauksbee, at the Royal Society House, and by the author, at Mr. Bacon's in Hoxton. 1731. səh. 71.
- ↑ Jobling, James A. The Helm Dictionary of Scientific Bird Names. London: Christopher Helm. 2010. 99, 404. ISBN 978-1-4081-2501-4.
- ↑ Jonathan K. Alderfer; Paul Hess. National Geographic Backyard Guide to the Birds of North America. National Geographic. 2011. səh. 69. ISBN 978-1-4262-0720-4.
- ↑ "Killdeer Charadrius vociferus". Patuxent Wildlife Research Center. USGS. İstifadə tarixi: 1 August 2018.
- ↑ Johnsgard, P.A. The Plovers, Sandpipers and Snipes of the World. Lincoln: University of Nebraska Press. 1981. ISBN 0-8032-2553-9.
- ↑ Plissner, Jonathan H.; Oring, Lewis W.; Haig, Susan M. "Space use of killdeer at a Great Basin breeding area". The Journal of Wildlife Management. 64 (2). 2000: 421. doi:10.2307/3803240. JSTOR 3803240.
- ↑ Eberhart-Phillips, Luke J. "Dancing in the moonlight: evidence that killdeer foraging behavior varies with the lunar cycle". Journal of Ornithology. 158 (1). 2016: 253–262. doi:10.1007/s10336-016-1389-4. ISSN 2193-7192.
- ↑ Smith, Susan M. ""Foot-trembling" feeding behavior by a killdeer". The Condor. 72 (2). 1970: 245. doi:10.2307/1366650. ISSN 1938-5129. JSTOR 1366650.
Xarici keçidlər
redaktə- Vikianbarda Çığırqan yağışcüllütü ilə əlaqəli mediafayllar var.