Çarlz Qlover Barkla
Çarlz Qlover Barkla (7 iyun 1877[1][2][…], Vidnes[d], Çeşir[d] – 23 oktyabr 1944[1][2][…], Edinburq) — İngiltərə fiziki. O, 1917-ci ildə Fizika üzrə "Nobel mükafatı"nı qazanmışdır.[3]
| Çarlz Qlover Barkla | |
|---|---|
| ing. Charles Glover Barkla | |
 | |
| Doğum tarixi | 7 iyun 1877[1][2][…] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 23 oktyabr 1944[1][2][…] (67 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahələri | atom fizikası, Nüvə fizikası |
| İş yerləri |
|
| Təhsili |
|
| Elmi rəhbəri | Oliver Jozef Lodj |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları |
 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
redaktəÇarlz Qlover Barkla 7 iyun 1877-ci ildə İngiltərənin Lankaşir əyalətinin Vidnes şəhərində anadan olub. Liverpool İnstitutunda, oğlanlar üçün özəl məktəbdə və Liverpool Universitydə oxuyub. Riyaziyyat və fizikanı öyrənmək üçün 1894-cü ildə Liverpul Universitet Kollecinə daxil olub. 1898-ci ildə fizika üzrə birinci dərəcəli fərqlənmə diplomu ilə məzun oldu və növbəti ildə magistr dərəcəsi aldı. Həmçinin 1899-cu ildə o, 1851-ci il Sərgisi üzrə Kral Komissarları tərəfindən tədqiqat təqaüdünə layiq görüldü və o, J. J. Tomson ilə birlikdə Cavendish Laboratoriyasında işləmək üçün Kembricdəki Triniti Kollecinə getdi. 1900-cü ildə King's College-ə köçdü və 1902-ci ildə Oliver Lodge Fellow kimi Liverpoola qayıtdı. 1905-ci ildən 1909-cu ilə qədər o, ardıcıl olaraq Universitetdə nümayişçi, fizika üzrə dosent və qabaqcıl elektrik enerjisi üzrə xüsusi müəllim, 1909-cu ildə isə H. A. Vilsondan sonra London Universitetində fizika üzrə Wheatstone professoru vəzifəsini icra etdi. 1913-cü ildə Barkla Edinburq Universitetində Təbiət Fəlsəfəsi kafedrasını qəbul etdi və ölümünə qədər bu vəzifəni icra etdi.
Elmi tədqiqatları
redaktəBarklanın ilk tədqiqatları naqillər boyunca elektrik dalğalarının sürəti ilə bağlı idi, lakin 1902-ci ildə o, demək olar ki, bütün həyatını əhatə edəcək Röntgen şüalanması ilə bağlı araşdırmalarına başladı. Onun elementlər üçün xarakterik olan homojen şüalanmaları kəşf etməsi göstərdi ki, bu elementlərin rentgen şüalarında xarakterik xətt spektrləri var və o, ilk dəfə göstərdi ki, ikincili emissiya iki növdən ibarətdir, biri dəyişməz səpələnmiş rentgen şüalarından, digəri isə səpələnmiş şüalardan ibarətdir. xüsusi maddəyə xas olan flüoresan şüalanma. O, rentgen şüalarının qütbləşməsini kəşf etdi ki, bu da rentgen şüalarının adi işığa bənzəyən olması demək idi. Barkla rentgen şüalarının udulması və fotoqrafik təsiri haqqında biliklərin təqdim edilməsinə dəyərli töhfələr verdi və sonrakı işi xarakterik rentgen şüalanması ilə onu müşayiət edən korpuskulyar şüalanma arasında əlaqəni nümayiş etdirdi. O, həmçinin Röntgen şüalanması ilə bağlı kvant nəzəriyyəsinin həm tətbiq oluna bilməsini, həm də məhdudluğunu göstərmişdir. Onun tapıntılarının nəticələri əsasən Kral Cəmiyyətinin Əməliyyatları və Proseslərində dərc olunan müxtəlif sənədlərdə qeyd olunur. O, fizikada imtahan verən kimi kifayət qədər nüfuza malik idi.
Çarlz Qlover Barkla Kral Cəmiyyətinin üzvü, bir neçə fəxri dərəcəyə sahib idi. 1916-cı ildə (Kral Cəmiyyəti) təyin edildi və növbəti ildə Hughes medalı ilə təltif edildi.
Ailəsi
redaktəÇarlz Qlover Barkla 1907-ci ildə İnsan Adasının Baş Qəbuledicisi Duqlaslı Con T. Kouellin böyük qızı Meri Esterlə evləndi. Onların iki oğlu və bir qızı var idi. Onların kiçik oğlu, Uçuş Leytenantı Maykl Barkla, parlaq alim, 1943-cü ildə döyüş zamanı öldürüldü. Barklanın əsas istirahət yeri mahnı oxuyurdu — onun güclü bariton səsi var idi və o, 1901–1902-ci illərdə Kral Kolleci Kapel Xorunun üzvü idi. Son vaxtlar o, qolf oynamağa da həvəs göstərirdi.
Vəfatı
redaktəBarkla 23 oktyabr 1944-cü ildə Braidwood, Edinburqdakı evində öldü.
İstinadlar
redaktə- ↑ 1 2 3 4 Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
- ↑ 1 2 3 4 Charles Glover Barkla // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2021-11-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-18.