Çexiya Sosial Demokrat Partiyası


Çexiya Sosial Demokrat Partiyası (çex. Česká strana sociálně demokratická — ČSSD) — Çexiyanın sağ mərkəzçi, sosial-demokrat[4][5] partiyasıdır. Ölkənin əsas partiyalarından biridir.

Çexiya Sosial Demokrat Partiyası

çex. Česká strana sociálně demokratická
Loqonun şəkli
Quruluş tarixi 1878
Baş qərargah
İdeologiya sosial-demokratiya
Üzvlüyü
Saytı cssd.cz
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Partiya 7 aprel 1878-ci ildə Avstriya sosial-demokrat partiyasının bir bölməsi kimi fəaliyyətə başlayır. 1893-ci ilin dekabrında isə müstəqil orqan kimi fəaliyyətini davam etdirir.

1918-1938-ci illər ərazində partiya Çexslovakiya sosial-demokrat işçi partiyası adı ilə fəaliyyətini davam etdirir. 1938-41 illər ərazidə isə partiyanın adı Milli əmək pаrtiyası olur.

1945-ci ildən partiya yenidən «Çexslovakiya sosial-demokratlar» adı təşkil olunur. Onla Çexslovakiya milli cəbhəsinə daxil olurlar. 1946-cı il parlament seçkilərində partiya səslərin 12,05 % toplayaraq parlamentdə 37 yer qazanır. 27 iyun 1948-ci ildə partiya ləğv edilir. Bununla belə xaricdə mühacir şəkildə fəaliyyətini davam etdirurdi.

Müasir tarix

redaktə

24-25 mart 1990-ci ildə «Məxməri inqilab» zamanı partiya yenidən təşkil olunur. 1993-cü ildə isə Çexiya və Slovskiyanın ayrılmasından sonra müasir ismini alır. Son dönəklərdə partiyanın 5 baş-naziri olmuşdur: Miloş Zeman, Vladimir Şpidla, Stanislav Qrocc, İrjı Proubek, Boquslav Sobotka.

1998-2006-ci illərdə Çexiyanın hakim psrtiyası olmuşdur. 2010-cu ildə parlament seçgilərində qalib gəlsədə hökuməti formalaşdıra bilməmişdir. 18 mart 2011 ildə partiyanən sədri Boquslav Sobotka seçilir.

2013-ci il parlament seçkilərində qalib gəlmişlər. 17 yanvar 2014-cü ildə üç partiya ilə kolalision hökumət qurmuşlar. 17 kabinet üzvündən 8 sosial-demokratlardandır. Ölknin baş naziri isə Boquslav Sobotkadır.

1990-cı illərdən sonrakı seçilərdə iştirakı

redaktə
İl Seçkilər % Yer Δ
1990 Çexslovakiya deputatlar palatası 3,84 0 ilk dəfə
1990 Çexslovakiya milli palatası 4,17 0 ilk dəfə
1990 Çex milli qurultayı 4,17 0 ilk dəfə
1992 Çexslovakiya deputatlar palatası 7,67 10 ⬆ 10
1992 Çexslovakiya deputatlar palatası 6,8 6 ⬆ 6
1992 Çex milli qurultayı 6,53 16 ⬆ 16
1996-ci il Çexiya parlament seçkiləri. Deputalar palatası 26,44 61 ⬆ 45
1996 Senat 25 ilk dəfə
1998-ci il Çexiya parlament seçkiləri. Deputatlar palatası 32,31 74 ⬆ 13
1998 Senat 23 ⬇ 2
2000 Senat 15 ⬇ 8
2002-ci il Çexiya parlament seçkiləri. Deputatlar palatası 30,2 70 ⬇ 4
2002 Senat 11 ⬇ 4
2004 Senat 7 ⬇ 4
2004-cü il Çexiyada Avropa parlamentinə seçkiləri. Avroparlament 8,78 2 ilk dəfə
2006-cı il Çexiya parlament seçkiləri. Deputatlar palatası 32,32 74 ⬆ 4
2006 Senat 13 ⬆ 6
2008 Senat 23 ⬆ 10
2009-cu il Çexiyada Avropa parlamentinə seçkiləri. Avroparlament 22,39 7 ⬆ 5
[[2010 Deputatlar palatası 22,08 56 ⬇ 18
2010-cu il senat seçkiləri. Senat 41 ⬆ 18
2012-ci il senat seçkiləri. Senat 40,3 13 ⬆ 8
2013-cü il Çexiya parlament seçkiləri. Deputalar palatası 20,45 50 ⬇ 6

1990-cı ildən etibarən partiyanın sədrləri

redaktə

Təşkilatı quruluşu

redaktə

Partiyanın ali orqanı syezddir. Syezdlər arasında içra komitəsi qərarlaşır. Əsas nəzarət orqanı Mərkəzi nəzarət komisiyasıdır.

İstinadlar

redaktə
  1. Administrativní registr ekonomických subjektů.
  2. http://www.socialistinternational.org/viewArticle.cfm?ArticlePageID=931.
  3. http://progressive-alliance.info/2810-2/.
  4. Paul G. Lewis. Political Parties in Post-Communist Eastern Europe. Routledge. 2000. 51–. ISBN 978-0-415-20182-7. 1 January 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 February 2013.
  5. Dimitri Almeida. The Impact of European Integration on Political Parties: Beyond the Permissive Consensus. CRC Press. 27 April 2012. 71–. ISBN 978-1-136-34039-0. 4 October 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 July 2013.

Mənbə

redaktə