Özbəkistan–Rusiya münasibətləri

Rusiya–Özbəkistan münasibətləriÖzbəkistan Respublikası ilə Rusiya Federasiyası arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr. Özbəkistanla Rusiya arasında diplomatik əlaqələr 20 mart 1992 -ci ildə qurulmuşdur. 15 may 1992 -ci ildə Daşkənddə kollektiv təhlükəsizliyə dair müqaviləsi imzalanmışdır. 30 may 1992 -ci ildə Moskvada Rusiya Federasiyası ilə Özbəkistan Respublikası arasında dövlətlərarası münasibətlərin, dostluğun və əməkdaşlığın əsasları haqqında Saziş imzalanmışdır. bu sənəd ikitərəfli münasibətlərin hüquqi əsasını qoyur.

Rusiya–Özbəkistan münasibətləri
Rusiya və Özbəkistan
 Rusiya  Özbəkistan
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Rusiya ilə Özbəkistan arasında ticarət-iqtisadi əlaqələri tənzimləyən əsas sənəd 13 noyabr 1992-ci il tarixli ticarət əlaqələri haqqında dövlətlərarası sazişdir.

Özbəkistanın Rusiyaya borcu

redaktə

10 dekabr 201-cü ildə Özbəkistanın Rusiyaya borcu tamamilə silinmişdir. Beləki Moskva Daşkənin 890 milyon dollar borcunu bağışlayır, yerdə qalan 20 milyon dolları isə Mərkəzi Asiya respublikası həmin gün ödəyir[1].

İqtisadi əməkdaşlıq

redaktə

Özbəkistanın xarici ticarətinin təxminən 20% -nə sahib olan Rusiya, bu ölkənin ən əhəmiyyətli ticarət və iqtisadi tərəfdaşıdır. 1995-2009-cu illərdə iki ölkə arasındakı ticarət dövriyyəsi 1,713 milyon dollardan 2,540 milyon dollara yüksəlmişdir[2]. Rusiya statistikasına görə, 2016 -cı ildə iki ölkənin ticarət dövriyyəsi 2,726,0 milyon dollar, o cümlədən Rusiyanın Özbəkistana tədarükü - 1,965,0 milyon dollar olur. Bu rəqəmlər Özbəkistanın Rusiya mallarının satış bazarı olduğunu göstərir.

Özbəkistana Rusiya ixracatı: neft məhsulları (17%), qara və əlvan metallar (təxminən 17%), mexaniki və elektrik avadanlıqları (15%), ağac və kağız (15%).

Özbəkistanın Rusiyaya tədarükü: təbii qaz (32%), tekstil məhsulları (təxminən 20%), təzə və emal olunmuş meyvə -tərəvəz (4,5%).

Bu rəqəmlər ən böyük təbii qaz ixracatçılarından biri olan Rusiyanın xarici bazarda satmaq üçün Özbəkistandan qaz aldığını göstərir.

Rusiyadakı özbək əmək miqrantları

redaktə

Özbəkistandan çoxlu sayda əmək miqrantı 2010 -cu illərdə Rusiyada işləmişdir. Onlar Özbəkistan iqtisadiyyatına əhəmiyyətli töhfə verirlər. Təkcə 2016-cı ildə, Rusiya Federasiyası Mərkəzi Bankının məlumatına görə, Rusiyadan Özbəkistana 2.74 milyon ABŞ dolları məbləğində pul köçürmələri olmuşdur.

İkitərəfli əlaqələrin inkişafı çərçivəsində Rusiya təhsil müəssisələri Rusiya Federasiyasında çalışan Özbəkistan vətəndaşlarını rus dili və peşə bacarıqları öyrətməyə cəlb edəcək.

Moskva, Sankt-Peterburq, Kazan, YekaterinburqNovosibirskdə əlavə bilik mərkəzləri yaradılacaq.

İstinadlar

redaktə
  1. Шадиев Ф.А. Российская Федерация - Республика Узбекистан: перспективы сотрудничества // Актуальные вопросы инновационной экономики. - 2015. - № 9. - С. 202
  2. Штолленверк Ф. Россия, Индия и Китай в Центральной Азии: к конфликту или к сотрудничеству // Центральная Азия и Кавказ. — 2011. — Т. 14. — № 2. — С. 10