Özbəkistan iqtisadiyyatı
Özbəkistan iqtisadiyyatı — Özbəkistan təbii qaz istehsalında dünyada 14-cü, ixracatda dünyada üçüncü və pambıq istehsalında altıncı, uran ehtiyatlarında dünyada yeddinci (dünya uran ehtiyatlarının% 4), ümumi qızıl ehtiyatlarında Özbəkistan dördüncü yerdədir dünya və qızıl istehsalı baxımından — yeddinci. 1991–2017-ci illərdə iqtisadiyyatın strukturu kəskin şəkildə dəyişdi: kənd təsərrüfatının ÜDM-dəki payı 37% -dən 19,2% -ə düşdü[4].
| Özbəkistan iqtisadiyyatı | |
|---|---|
| Statistika | |
| ÜDM | 80.391.853.880 $[1] |
| Adambaşına düşən ÜDM | 2.255,2 $[2] |
| İnflyasiya (İQİ) | 7,9 %[3] |
| Əksi qeyd olunmayıbsa, bütün məlumatlar ABŞ dolları ilədir. | |
Zəif tərəflər: taxıl idxalından asılılıq, daxili istehsal tələbatın yalnız 25% -ni əhatə edir.
İqtisadiyyatın sahələri üzrə ÜDM-in strukturu (2017)[5]: ölkənin ÜDM-də kənd təsərrüfatının payı — 19,2%, xidmətlərin ÜDM-də payı — 47,3%, sənayenin ÜDM-də — 33,5%.
Məşğulluq: Kənd təsərrüfatında% 44, sənayedə% 20, xidmətlərdə 36%.
Özbəkistanın beynəlxalq reytinqlərdə obyektiv və düzgün qiymətləndirilməsini təmin etmək üçün Dövlət Statistika Komitəsi daim beynəlxalq təşkilatların 17 anketini doldurur. Xüsusilə, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Avropa İqtisadi Komissiyası, Beynəlxalq Valyuta Fondu, Dünya Bankı, Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı, Asiya İnkişaf Bankı və digər beynəlxalq strukturlarla statistika sahəsində əməkdaşlıq qurulmuşdur[6].
2020-ci il üçün Özbəkistan iqtisadiyyatına istifadə edilmiş xarici investisiyaların həcmi təqribən 10 milyard dollar təşkil etmişdir[7].
Mütəxəssislərin fikrincə Özbəkistanın ÜDM-də kölgə iqtisadiyyatının payı 45–46% -dir[8].
Yanacaq və enerji mənbələri
redaktəBu gün ölkənin əsas yanacaq və enerji ehtiyatlarının strukturunda 97% -i neft və qaz, 2,3% -i kömür, 0,7% -i su elektrik enerjisidir. Ölkənin ən böyük şirkətlərindən biri UzTransGaz -dır.
Neft və qaz ehtiyatları Geoloji neft ehtiyatları — 5 milyard ton. Təsdiq edilmiş neft ehtiyatları — 100 milyon ton[9].
Təbii qazın geoloji ehtiyatları — 5 trilyon kubmetrdən çoxdur. m. Təbii qaz ehtiyatları — 1,1 trilyon m³.
Özbəkistan İqtisadi Araşdırmalar Mərkəzinin (CER) məlumatına görə, mövcud tendensiyaları və resurs istehlakı həcmlərini qoruyarkən, Özbəkistanda təbii qaz və kömür ehtiyatları yaxın 20–30 il davam edəcək, neft ehtiyatları isə praktiki olaraq mövcuddur.[10]
İstinadlar
redaktə- ↑ https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD?locations=UZ.
- ↑ https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.PCAP.CD?locations=UZ.
- ↑ http://www.imf.org/external/datamapper/PCPIEPCH@WEO?year=2016.
- ↑ "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2022-03-18 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2021-07-29.
- ↑ "Данные Министерства занятости и трудовых отношений Республики Узбекистан". 2022-07-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-29.
- ↑ "Платёжный баланс, международная инвестиционная позиция и внешний долг Республики Узбекистан". 2019-03-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-30.
- ↑ о международных резервах Республики Узбекистан [ölü keçid]
- ↑ Саидакбаров Х. Х., Саидова Д. Н. Направления развития сельского хозяйства в Республике Узбекистан // Инновационная экономика: перспективы развития и совершенствования. — 2014. — № 2 (5). — С. 190
- ↑ "BP подтвердила запасы нефти и газа Узбекистана". 1news.uz (ingilis). 2018-01-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-14.
- ↑ Sputnik. "Больше газа, меньше нефти: BP о добыче углеводородов в Узбекистане" (rus). ru.sputniknews-uz.com. 2018-04-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-14.