Üçyarpaq pteleya

Üçyarpaq pteleya
Elmi təsnifat
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Üçyarpaq pteleya
Beynəlxalq elmi adı
Ptelea trifoliata L., 1753
Şəkil axtarışı ITIS   28992 NCBI   210336 EOL   581897

Ümumi yayılması

Şimali Amerikada — Ontorio və Nyu-Yorkdan Floridaya, Şimal-qərbi Minnesatiyaya qədər yayılmışdır.

Botaniki təsviri

6–8 m-ə qədər hündrlükdə şarşəkilli çətirə malik ağacdır. Gövdəsinin qabığı tünd boz rəngdə olub, üzəri ziyilli şişlərlə örtülüdür. Cavan budaqları qabaqca yaşımtıl, ikinci il qırmızı-qonur rəngdə olur, seyrək tükcüklüdür. Yarpaqları üçər, yarpaqcıqları uzunsov-ellipsvarı və ya yumurtavari, 6–12 sm uzunluqdadır. Üstdən parlaq, tünd yaşıl, altdan azca yaşıl rəngli olub, çılpaqdır. Yarpağın saplağının ümumi uzunluğu yarpaqcıqların uzunluğuna bərabərdir. Çiçəkləri 1 sm-ə qədər diametrdə olan ellipsvarı və ya bəzən tərs lansetvarı, yaşılımtıl-ağ rəngli ləçəklərə malikdir. Kasacıq 1–2 mm uzunluqda uzunsov və ya yumurtavarı dilimlidir. İyun-iyul aylarında çiçəkləyir, meyvəsi sentyabr-oktyabrda yetişir. 1,5–3 sm diamterdə tərs yumurtavarı və ya dairəvi qanadcıqdır, ikitoxumludur.

Ekologiyası

Rütubət və nəmişlik sevən bitkidir, suvarma tələb edir.

Azərbaycanda yayılması

Nəbatət bağında introduksiya olunmuşdur. 1–1,5 m-ə qədər hündürlüyə qalxır, hər il çiçəkləyir və toxum verir.

İstifadəsi

Dekorativ kol kimi yaşıllaşdırmada istifadə oluna bilər. Yaşıllaşdırmada ən çox f. aurea Schelle- qızılyarpaq və f. glauca Kirchn -boz, cavan vaxtı tükcüklü yarpaqları olan formaları daha əhəmiyyətlidir.