İllüziya (lat. illūsiō — «aldanma») — hisslərin təhrifidir ki, bu da ağlın normal olaraq sensor stimullaşdırmanı necə təşkil etdiyini və şərh etdiyini göstərə bilər. İllüziyalar insanın reallıq qavrayışını təhrif edir[1]

Optik illüziya. A kvadratı B kvadratı ilə tamamilə eyni rəng çalarındadır.

İllüziyalar insan hisslərinin hər hansı birində baş verə bilər, lakin vizual illüziyalar (optik illüziyalar) ən çox tanınan və başa düşüləndir. Vizual illüziyalarda görmə çox vaxt digər hisslərə hakim olduğu üçün baş verir.

Bəzi illüziyalar beynin qavrayış zamanı qəbul etdiyi ümumi fərziyyələrə əsaslanır. Bu fərziyyələr təşkilati prinsiplərdən (məsələn, Geştalt nəzəriyyəsi), fərdin dərinlik qavrayışı və hərəkət qavrayışı qabiliyyətindən, qavrayış sabitliyindən istifadə etməklə baş verir. Digər illüziyalar insan bədənindəki bioloji duyğu strukturları və ya fiziki mühitdəki bədəndən kənar şərtlər səbəbindən baş verir.

Vizual illüziya

redaktə
Vizual illüziya: real kərtənkələ mausun işarəsini həqiqi ov bilib onu təqib edir

Vizual illüziya və ya optik illüziya [2] aldadıcı və ya çaşdırıcı olan vizual olaraq qəbul edilən təsvirlərlə xarakterizə olunur. Buna görə də, vizual duyğu ilə toplanan məlumat, digər hisslərdən və ya fiziki ölçmələrdən gələn məlumatlara uyğun gəlməyən bir qavrayış vermək üçün işlənir.

İstinadlar

redaktə
  1. Solso, R. L. (2001). Cognitive psychology (6th ed.). Boston: Allyn and Bacon. ISBN 0-205-30937-2
  2. The term "optical illusion" derives, not from optics in today's sense, but from the Greek word for "seeing". So an "optical illusion" is an illusion of seeing.

Xarici keçidlər

redaktə