Hüceyrənin bölünməsi çoxalma prosesinin əsasını təşkil edir. Bölünmədən əvvəl hüceyrələr bölünməyə hazırlıq prosesini keçirir. Bu interfaza (lat. inter - arasında) adlanır. İnterfaza bitki və heyvan hüceyrələrində 15-20 saata qədər davam edə bilir. Onu adətən 3 mərhələyə bölürlər:

  1. Presintetik
  2. Sintetik
  3. Postsintetik
İnterfaza

Presintetik mərhələ

redaktə

  (ing. Gap - interval) ilə işarə olunur. Presintetik mərhələdə hüceyrədə çoxlu miqdarda RNTzülal əmələ gəlir. DNT sintezində iştirak edən fermentlərin aktivliyi yüksəlir.Bu proseslər də göstərir ki,G1 dövrü DNT-nin sintezi üçün hazırlıq dövrü hesab olunur.Presintetik mərhələnin ardınca sintetik mərhələ başlayır.

Sintetik mərhələ

redaktə

  ilə işarə olunur. Bu mərhələdə RNT və zülalların sintezi ilə bərabər DNT-nin ikiləşməsi də baş verir. DNT sintezinin davametmə müddəti ayrı-ayrı hüceyrələrdə müxtəlif olur. Yəni,bir neçə dəqiqədən (Bakteriyalarda) bir neçə saata qədər (Məməlilərdə) davam edir. İkiləşmə nəticəsində DNT-nin miqdarı iki dəfə artır. xromosomlar iki xromotidli (qız xromsomlarına malik) olsalar da, xromosom sayı dəyişməz qalır.

Postsintetik mərhələ

redaktə

  ilə işarə olunur. DNT sintezinin sonunda hüceyrə bölünməsinin başlanmasına qədər olan mərhələdir. Bu mərhələdə bölünmə vətərlərinin yaranması və eyni zamanda hüceyrələrdə ATF enerji şəklində toplanılır. MitoxondriPlastidlərin ikiyə bölünməsi nəticəsində klonların miqdarı çoxalır. Postsintetik mərhələdə hüceyrənin bölünməyə hazırlıq mərhələsi başa çatır və bundan sonra onun bölünməsi başlayır.

Mənbə

redaktə
  • 11-ci sinif biologiya dərsliyi, səh. 4 (Bakınəşr 2005)