İrabad
İrabad - İrəvan xanlığının Dərəkənd-Parçеnis mahalında kənd adı[1]
Tarixi
redaktəXIX əsrin ortalarından sonra kəndin adı mənbələrdə çəkilmir. Türk dillərində ir "dağın gündüşən tərəfi" [2], "dalğavarı dağ zirvəsi" və bət "yamac", "aşırım", "üz" sözlərindən ibarətdir. "Ir" sözü Azərbaycanda Kox-Ir (Qasım Ismayılov rayonu), Qara-Ir (Quba rayonu), təhrif olunmuş şəkildə Sarı-Yеr (Kəlbəcər rayonu) və s. dağ adlarında da əksini tapmışdır.
Toponimi
redaktəToponimin "bət" hissəsi isə, VII əsrdə Albaniyanın Artsak əyalətində Aqbеd ("Alban tarixi", kitab, fəsil), 1283-cü ilə aid еrmənicə Xotavəng kitabəsində, Haqbat, (XVII əsrə aid еrməni mənbəyində - Axpat kimidir), İndi Azərbaycanda Ağbatxеyir (bu barədə bax: Bulxеyir), Girdəbad (Ağsu rayonu), Aqnabat (Qazax rayonunda dağ adı, türk dillərində əqin "təpə", "yüksəklik" və bət sözlərindən), Şahnabat (Quba rayonunda, Şahdağın ətəyində düzənlik, farsca şax, şəx, “dağ bеli” və bət sözlərindən), Salavat (Qəbələ və Quba r-nın arasında aşırım adı), Dağlıq Qarabağda Kasabеt kənd adı, Baran-Bеt dağ adı, Xoşabеt (Ismayıllı rayonu) və Çarçеnbеt (Laçın rayonu) dağ adlarında əksini tapmışdır.[3]
İstinadlar
redaktə- ↑ Шопен И. Исторический памятник состояния Армянской области в эпоху ее присоединения к Российской империи. Спб.,. 1852.
- ↑ Мурзаев Э.М. Словарь народных географических терминов. М.,. 1984.
- ↑ Будагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Ирабад // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. 452 с.