Şəmsəddin Cəfərov
Şəmsəddin Cəfərov (Şəmsəddin Məmməd oğlu Cəfərov; d. 1925 – v. 1976) — Azərbaycanlı alim, fəlsəfə elmlər doktoru, professor. İkinci dünya müharibəsi zamanı göstərdiyi xidmətlərə görə "Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı laureatı. Azərbaycan Ali və Orta İxtisas Təhsil Nazirliyinin Elmi-tədqiqat şöbəsinin rəisi. Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunun yeni yaradılmış fəlsəfə kafedrasının ilk müdiri olmuşdur.
Şəmsəddin Cəfərov | |
---|---|
Şəmsəddin Məmməd oğlu Cəfərov | |
| |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Mollacəfərli, Qazax qəzası, Azərbaycan SSR |
Vəfat tarixi | (50 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR |
Dəfn yeri | |
Atası | Məmməd Mollacəfər oğlu |
Anası | Yetər |
Milliyyəti | Azərbaycanlı |
İxtisası | Fəlsəfə tarixi |
Təhsili | Moskva Dövlət Universiteti |
Fəaliyyəti | Fəlsəfə elmləri doktoru, professor |
Fəaliyyət illəri | 1946-1976 |
Mükafatları |
Həyatı
redaktəŞəmsəddin Cəfərov 1925-ci ildə Qazax mahalının Mollacəfərli kəndində anadan olmuşdur. Atası Məmməd Mollacəfər oğlu Azərbaycanın bu regionunda sovet hakimiyyəti qurulanadək mahalın tanınmış şəxsiyyətlərdən olmuşdur. Qazax mahalının bir necə kəndlərinin əhalisini tərəfindən seçilən və bu kəndlərin inzibati işlərini idarə edən bu şəxs Koxa Məmməd kimi tanınırdı. 1939-cu ildə Düzqışlaq natamam orta, 1942-ci ildə isə Ağstafa dəmiryolu orta məktəbini əla qiymətlərlə bitirmişdir. 17 yaşında Sovet Ordusu sıralarına həqiqi hərbi xidmətə çağrılmış, İkinci dünya müharibəsində iştirak etmişdir. 1942-1943-cü illərdə Qafqaz cəbhəsində döyüşmüş, 1 aprel 1943-cü ildə SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin qərarı ilə "Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı ilə təltif olunmuşdur. 1943-cü ilin may ayının 5-də Krım istiqamətində gedən döyüşlərdə yaralanmış və həmin ilin sentyabrında ordudan tərxis edilərək Azərbaycana qayıtmışdır.
1950-ci ildə M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin fəlsəfə fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirdikdən sonra Elmi Şuranın qərarı ilə universitetin Fəlsəfə tarixi kafedrasının aspiranturasında saxlanılmışdır.[1] Aspiranturada oxuyarkən Sovetlər Birliyinin müxtəlif regionlarından, həmçinin xarici ölkələrdən Moskva şəhərinə gəlmiş gənc alimlər arasında SSRİ xalqlarının fəlsəfə tarixini öyrənən Mərkəzin rəhbəri seçilmişdir. 1953-cü ildə M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetidə Mirzə Fətəli Axundovun sosial-siyasi və fəlsəfi baxışları mövzusunda dissertisiya müdafiə edərək, fəlsəfə elmləri namizədi alimlik dərəcəsi almışdır.
Yüksək biliyə malik olmasını nəzərə alan M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin rəhbərliyi ona Moskva şəhərində qalmağı və universitetin Fəlsəfə tarixi kafedrasında elmi-pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olmağı təklif etmişdir. Ancaq o, Bakıya qayıdaraq, Azərbaycanda çalışmağı üstün tutmuşdur. Azərbaycan Kommunist Partiyasının Mərkəzi Komitəsinin rəsmi dəvəti ilə 1 yanvar 1954-cü ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin fəlsəfə kafedrasına müəllim vəzifəsinə təyin edilmişdir.
1965-1966-cı illərdə Azərbaycan Ali və Orta İxtisas Təhsil Nazirliyinin Elmi-tədqiqat şöbəsinin rəisi, 1966-1967-ci illərdə Mirzə Ağa Əliyev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunun yeni yaradılmış fəlsəfə kafedrasının ilk müdiri olmuşdur. 1967-ci ildən ömrünün sonunadək Azərbaycan Dövlət Universitetinin fəlsəfə kafedrasında çalışmışdır.
Azərbaycan Dövlət Universitetində işlədiyi zaman tarix fakültəsinin Elmi Şurasının katibi, ADU-nun Tələbə Elmi Cəmiyyətinin Mərkəzi Şurasının sədri və digər ictimai vəzifələrə seçilmişdir. Ömrünü fəlsəfə elminə həsr edən Şəmsəddin Cəfərov 1973-cü ildə Mirzə Fətəli Axundov və Müsəlman Şərqində ictimai-siyasi və fəlsəfi fikir tarixi mövzusunda müdafiə edərək fəlsəfə elmləri doktoru alimlik dərəcəsi adına layiq görülmüşdür.
Fəlsəfə elmləri doktoru Şəmsəddin Məmməd oğlu Cəfərov 1976-cı ildə dünyasını dəyişmiş, öz vəsiyyətinə əsasən ata-baba yurdu Qazax mahalında dəfn edilmişdir.
Qalereya
redaktə-
Şəmsəddin Cəfərov (mərkəzdə) M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin fəlsəfə tarixi kafedrasının aspirantları ilə . (1953)
-
Şəmsəddin Cəfərov (sagdan birinci) Bakı Dövlət Universitetinin fəlsəfə kafedrasının müəllimləri ilə. (1964)
-
Azərbaycan Dövlət Universiteti. Tarix fakültəsinin tələbələri fəlsəfə elmləri doktoru, professor Şəmsəddin Cəfərovun Fəlsəfə tarixi dərsində. (1972)