Şaquli analiz (struktur təhlili) — maliyyə hesabatının ümumi məbləğinin yüz faiz götürüldüyü və bu hesabatın hər bir maddəsinin qəbul edilmiş əsas dəyərdən faizlə təqdim edildiyi maliyyə təhlili növü. Şaquli təhlil cari vəziyyətdə şirkətin aktivlərinin strukturu (balans hesabatını təhlil edərkən) və gəlirləri (maliyyə nəticələri hesabatını təhlil edərkən) haqqında nəticə çıxarmağa, habelə bu strukturun dinamikasını təhlil etməyə imkan verir[1].

Əsas xüsusiyyətləri

redaktə
  • mütləq göstəricilərin dəyərlərinə əsaslanaraq nisbi göstəricilərin hesablanması (nisbi göstəricilər mütləq göstəricilərə güclü təsir göstərə bilən xarici iqtisadi təsirləri hamarlaşdırmağa imkan verir və bununla da təşkilatın öz fəaliyyətinin nəticələrini aşkar edir);
  • müxtəlif vaxtlarda göstəricilərin hesablanması (bu, dinamikada hesabatın tərkibində struktur dəyişikliklərini izləməyə və proqnozlaşdırmağa imkan verir)[2][3].

Faydaları

redaktə
  • nisbi göstəricilər əsasında maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətinin nəticələrini öyrənmək
  • istifadə olunan resursların miqdarına və digər həcm göstəricilərinə görə fərqlənən müxtəlif təşkilatların təsərrüfatlararası müqayisələrini aparmaq.

Şaquli analiz nümunəsi

redaktə
Aktiv Passiv
Məqalələr 2021 2020 Səhmlər (2021), %. Səhmlər (2020), % Məqalələr 2021 2020 Səhmlər (2021), %. Səhmlər (2020), %
Əsas vəsaitlər 10 000 1 000 91% 9% Bölüşdürülməmiş mənfəət 10 000 1 000 91% 9%
Nağd pul 1 000 10 000 9% 91% Kredit borcları 1 000 10 000 9% 91%
ÜMUMİ AKTİVLƏR 11 000 11 000 100% 100% ÜMUMİ PASSİVLƏR 11 000 11 000 100% 100%

Həmçinin bax

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. White, Gerald I.; Sondhi, Ashwinpaul; Fried, Dov. The Analysis and Use of Financial Statements. John Wiley & Sons, Inc. 1998. ISBN 0-471-11186-4.
  2. New York Times,August 16, 1998 Gretchen Morgenson – Market Watch MARKET WATCH; A Time To Value Words of Wisdom“ … Security Analysis by Benjamin Graham and David Dodd, the 1934 bible for value investors.”
  3. New York Times, January 2, 2000 Business Section Humbling Lessons From Parties Past By BURTON G. MALKIEL “BENJAMIN GRAHAM, the co-author of "Security Analysis," the 1934 bible of value investing, long ago put his finger on the most dangerous words in an investor's vocabulary: "This time is different." Burton G. Malkiel is an economics professor at Princeton University and the author of "A Random Walk Down Wall Street" (W.W. Norton).