Şirindil Alışanlı

Alışanov Şirindil Həsən oğlu (28 oktyabr 1952, Əhmədli, Laçın rayonu14 mart 2024[1]) — Azərbaycan filoloqu, filologiya elmlər doktoru, AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunda "XX əsr Ədəbiyyatı" şöbəsinin müdiri,[2] Azərbaycan Yazıçılar BirliyininAzərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü.

Şirindil Alışanov
Şirindil Həsən oğlu Alışanov
Doğum tarixi 28 oktyabr 1952(1952-10-28)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 14 mart 2024(2024-03-14)[1] (72 yaşında)
Dəfn yeri
Elm sahələri filologiya, ədəbiyyatşünaslıq
Elmi dərəcəsi filologiya elmlər doktoru
Elmi adı
İş yeri
Təhsili
Tanınmış yetirmələri Ələmdar Cabbarlı, Səbuhi Qəhrəmanov
Üzvlüyü
Mükafatları "Tərəqqi" medalı

Həyatı

redaktə

Şirindil Alışanov 1952-ci il oktyabrın 28-də Laçın rayonunun Əhmədli kəndində anadan olmuşdur.,[3][4] .[5] Bakının 19 və 111 nömrəli məktəblərində orta təhsil almışdır.

1970–1975-ci illərdə Bakı Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsində təhsilini davam etdirmiş, ədəbi tənqid üzrə ixtisas kursunu bitirmişdir.

1976–1987-ci illərdə AMEA Ədəbiyyat İnstitutunda elmi işçi, İnstitutun elmi katibi, bölmə müdiri vəzifələrində çalışmışdır.

1977–1980-ci illər SSRİ Elmlər Akademiyası Maksim Qorki adına Dünya Ədəbiyyatı İnstitutunun Ədəbiyyat nəzəriyyəsi şöbəsində çalışmış, məşhur estetik Yuri Borevin rəhbərliyi ilə romantizm probleminə həsr olunmuş namizədlik dissertasiyası yazmış və 1981-ci ildə müdafiə etmişdir.

2024-cü ilin 14 mart tarixində vəfat edib.

Elmi yaradıcılığı

redaktə

1976-cı ildən ədəbi-tənqidi məqalələri ilə mətbuatda çıxış edir. "Ədəbi proses" silsilə məcmuələrinin əsas müəlliflərindən biridir. 1977-ci ildə Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun və Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin poeziyaya həsr olunmuş birgə respublika konfransında məruzə etmiş, ədəbi-nəzəri fikrin ən aktual problemləri ilə bağlı müzakirə və konfranslarda ardıcıl çıxış etmişdir. O, ədəbi tənqidin nəzəri-metodoloji problemləri, müasir poeziya, onun əsas inkişaf meylləri, poetik axtarışları barədə dövri mətbuatda və bir çox məcmuələrdə ardıcıl çıxış etmişdir.

Fəaliyyəti

redaktə

1993–1998-ci illərdə "Elm" qəzetinin baş redaktoru, 1997–2013-cü illərdə "Elm" Redaksiya, Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzinin direktoru olub. 1990-cı ildən "Sabah" nəşriyyatının direktoru olmuşdur.

1998–2003-cü illərdə Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun Tarixi poetika şöbəsinin müdiri olmuşdur. 2003-cü ildən ömrünün sonunadək XX əsr (sovet dövrü) Azərbaycan ədəbiyyatı şöbəsinin müdiri olmuşdur. Bir sıra mötəbər elmi jurnalların və çoxcildlik nəşrlərin redaksiya heyətinin üzvü olmuşdur. Altı kitabı və yüzdən artıq elmi və ədəbi-tənqidi məqaləsi çap olunmuşdur. Bir sıra beynəlxalq konfranslarda məruzə etmişdir.

Şirindil Alışanov Moskvada çıxan "Akademiçeskie tetradi", "Nauçnaya kniqa" jurnallarının beynəlxalq redaksiya heyətinin və Akademiyaların Beynəlxalq Assosiasiyasının Kitab nəşri üzrə Şurasının üzvü olmuşdur.

Kitabları

redaktə
  1. Sözün estetik yaddaşı. Bakı, "Elm", 1994, 12 ç.v.
  2. Romantizm: mübahisələr, həqiqətlər (rus dilində). Bakı, "Elm", 2000, 11,3 ç.v.
  3. Ədəbi-bədii düşüncənin sərhədləri. Bakı, "Sabah", 2010, 22,5 ç.v.
  4. Müasir humanitar təfəkkür və Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı. Bakı, "Elm", 2011, 23 ç.v.
  5. Ədəbi-nəzəri fikrin tarixiliyi və müasirliyi. Bakı, "Elm", 2013, 25,5 ç.v.
  6. Sözün yaşamaq haqqı. Bakı, "Elm", 2022.

Elmi məqalələri

redaktə
  1. N. Xəzrinin lirikasında peyzaj. "Azərbaycan təbiəti" məcmuəsi. 1976.
  2. Həqiqi poeziyanın xətrinə. "Ədəbiyyat və incə-sənət" qəz. 4. IX.1976.
  3. Mənəvi sabahın sorağında. "Azərbaycan" jurn. 1977.
  4. Poema: axtarışlar, tapıntılar. "Ədəbiyyat və incə-sənət" qəz. 29. X.1977.
  5. Poeziya-77. "Ədəbi proses-77". "Elm", 1978
  6. Bədii metodun tipoloji tədqiqi. "Ədəbiyyat və incəsənət" qəz. 24 avqust 1979.
  7. S. Vurğun inqilabi romantika haqqında. Gənc alimlərin ümumrespublika elmi konfransının materialları. Bakı, "Elm", 1977.
  8. Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı sosialist realizminin təşəkkülündə romantik ənənənin rolu haqqında. Azərb. SSR EA "Xəbərləri" (dil, ədəbiyyat və incəsənət seriyası), 1979, № 3, səh. 46–52.
  9. Bədii metod və onun poetikası. Azərb. SSR EA "Xəbərləri" (dil, ədəbiyyat və incəsənət seriyası), 1980, ¹ 2.
  10. Milli realizmin tipologiyası. "Azərbaycan" jurn. 1981.
  11. Ədəbi prosesin tədqiqi. "Azərbaycan" jurn. 1981.
  12. Sosialist realizminin aktual problemləri. "Ədə-biyyat və incəsənət" qəz. 04.1982.
  13. İşıqlı poeziya. "Bakı" qəz. 20. aprel 1982.
  14. Ədəbi tənqid haqqında qeydlər. "Azərbaycan" jurn. 1982, ¹ 2.
  15. Tənqid tarixi və müasirlik. "Ədəbiyyat və incəsənət" qəzeti, 2. mart 1984.
  16. Müasirlərimiz bədii ədəbiyyatda. "Ədəbiyyat və incəsənət" qəzeti, 23. aprel 1982.
  17. Altmış il vahid ailədə. Gənc alimlərin üçüncü res-publika konfransının materialları. Bakı, "Elm", 1982 .
  18. Ümumittifaq milli və nəzəri-estetik fıkrinin qarşılıqlı əlaqələri. Gənc alimlərin ümumrespublika elmi konfransının materiallan. Bakı, "Elm", 1982.
  19. Nizami Gəncəviyə həsr edilmiş ümumittifaq elmi konfrans. Azərb. SSR EA "Xəbərləri" (dil, ədəbiyyat və incəsənət seriyası), 1981, ¹ l.
  20. Lirika-81. "Ədəbi proses-81–82" məcmuəsi. Bakı, "Elm", 1987.
  21. Mübarizənin labüdlüyü. "Ədəbiyyat və incəsənət" qəz. 11. mart 1983.
  22. Əyanilik və konkretlik. "Azərbaycan" jurn. 1983, ¹ 7
  23. Azərbaycan realizminin mərhələləri (rus dilində). "Baku" qəz. 29. VI. 1983.
  24. Ədəbi əlaqələrin tədqiqi genişlənir. "Azərbaycan müəllimi" qəz. 9. fevral 1983.
  25. Romantizm: tədqiqatın metodologiyasına dair (rus dilində). "Gstetika: teopiə, istoriə, praktika" kitabı. Moskva, 1982.
  26. Tarixi nəsr haqqında qeydlər. "Ədəbiyyat və incəsənət" qəz. 16. XII.1983.
  27. Axtarışlar. "Ədəbiyyat və incəsənət" qəz. 21. sentyabr 1984.
  28. Sənətdə müasirlik problemi. "Ədəbiyyat və incəsənət" qəz. 7. noyabr 1984.
  29. Azərbaycan şeri antologiyası. "Ədəbiyyat və incəsənət" qəz. 6. iyul 1984.
  30. Müasirlik mövqeyindən. "Azərbaycan" jurn. 1984. ¹ 10, s. 187–189.
  31. Yeni təfəkkür və nəzəri-estetik fikrimiz. "Ədəbiyyat və incəsənət" qəz. 29. iyul 1988.
  32. Sosialist realizminin inkişafında milli bədii təcrübənin rolu. Respublika elmi konfransının materialları. Bakı, "Elm", 1984.
  33. Poeziya-83. "Ədəbi proses-83–84" məcmuəsi. Bakı, "Elm", 1994.
  34. Milli tarixi ənənələr və müasir ədəbiyyatda şəxsiyyət konsepsiyası. "Müasir həyat tərzi və sovet ədəbiyyatının qəhrəmanı" kitabı. Bakı, "Elm", 1987.
  35. Milliliyin və beynəlmiləlliyin dialektikası. "Azərbaycan müəllimi" qəz. 28. mart 1984.
  36. Fəal həyat mövqeyi və müasir ədəbiyyatın qəhrəmanı. Gənc ədəbiyyatşünasların IV respublika konfransının materialları Bakı, "Elm", 1984.
  37. İran İslam Respublikasında Şəhriyar günləri. "Elm" qəz. 8. yanvar 1993.
  38. Tənqidi fikrin tarixi. "Ədəbiyyat və incəsənət" qəz. 1985.
  39. Lirik tərənnümün imkanları. "Ədəbiyyat və incəsənət" qəz. 1985
  40. Sözün poetik çalarları. "Ədəbiyyat və incəsənət" qəz. 10. yanvar 1986.
  41. Poeziya vərdiş deyil. "Bakı"qəz. 3. fevral 1986.
  42. Ümumittifaq və milli nəzəri-estetik fikrin qarşılıqlı əlaqələri. Azərb. SSR EA "Xəbərləri" (dil, ədəbiyyat və incəsənət seriyası), 1986, ¹ l, səh. 29–34.
  43. Poema: janrın imkanları. "Sosialist realizmi müasir mərhələdə" kitabı, Bakı, "Elm", 1988.
  44. Tənqidi sözün kəsəri. "Ədəbiyyat və incəsənət" qəz. 25.10.1987..
  45. Azərbaycan ədəbiyyatında sosialist realizminin formalaşması və inkişafı. "Böyük Oktyabr və milli ədəbiyyatların inkişafı" mövzusunda respublika konfransının materialları. Bakı, "Elm", 1987.
  46. XX əsr Azərbaycan romantizminin tədqiqi mərhələləri. "XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri" kitabı. Bakı, "Elm", 1989.
  47. Zamanın tələbi və oxucu inadı. "Bakı" qəz. 10. iyul 1987.
  48. Yenidənqurma və elmi-nəzəri fikir. Gənc ədəbiyyatşünasların beşinci respublika konfransının materialları. Bakı, "Elm", 1987.
  49. Sosialist realizmi nəzəriyyəsinin inkişafında milli ədəbi təcrübənin rolu (romantika və romantik ənənə problemi). "Yaradıcılıq metodu məsələləri" kitabı. Bakı, "Elm", 1989.
  50. Tarixi poetika: ədəbiyyatşünaslığımızın təcrübəsi və vəzifələri. "Azərbaycan ədəbiyyatının tarixi poetikası". I kitab. Bakı, "Elm", 1989.
  51. Millilik amili. "Ədəbiyyat və incəsənət" qəz. 4. avqust 1989.
  52. Mənəvi irsimizin keşiyində. "Kommunist" qəz., 1989.
  53. Tənqidimizin müdrik ağsaqqalı. "Kommunist" qəz., 21. iyun 1989.
  54. Ədəbi irs və dəyərləmənin yeni metodoloj məsələləri. "Çoxmillətli sovet ədəbiyyatının yaradıcılıq platforması" mövzusunda respublika konfransının materialları. BDU-nun nəşriyyatı, 1989.
  55. C. Cabbarlının yaradıcılıq metodu konsepsiyası. Azərb. EA "Xəbərləri" (dil, ədəbiyyat və incəsənət seriyası), ¹ 3–4, 1991.
  56. Müəllimim, ustadım. Akademik Bəkir Nəbiyev. Bakı, 1989.
  57. Azərbaycan Yazıçılarının IX qurultayında çıxışın mətni. "Ədəbiyyat və incəsənət" qəz. 10. may 1991.
  58. Himalay Qasımovun "Müasir Azərbaycan ədəbiyyatında yaradıcılıq meylləri" kitabına ön söz. Bakı, "Elm", 1998.
  59. Qapalı yaşaya bilməz. "Rezonans" qəz.21–23 oktyabr, 1998.
  60. Ədəbi-nəzəri fıkrin görkəmli nümayəndəsi. "Yurd" nəşriyyatının xüsusi buraxılışı. May, 2000.
  61. Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı: çağdaş nəzəri-metodoloji problemlər. "Ədəbi-nəzəri fıkir iki əsrin qovşağında". Bakı, "Elm", 2001
  62. " __________ ". AMEA-nm "Xəbərləri" (dil, ədəbiyyat və incəsənət seriyası), 0,5 m.v. 2001, ¹ 2.
  63. Теория литературы. IVтом. AMEA-nın "Xəbərləri" (humanitar elmlər seriyası), ¹ 1–2, 2002.
  64. Ədəbi irs: yenidən dəyərləndirmənin bəzi metodoloj məsələləri. AMEA-nın "Məruzələr"i, № 5–6, 2003.
  65. Azərbaycan Cümhuriyyətində mədəni quruculuq. Yeddi cildlik "Azərbaycan tarixi" V cild, X fəsil.
  66. Xalqa və sənətə məhəbbətlə. "Ədəbiyyat qəzeti", 16 may 2003, ¹ 19.
  67. Ötən əsrin bədii səlnaməsi. "Ədəbiyyat qəzeti", 1 avqust 2003, ¹ 29.
  68. Tənqidi sözün kəsəri. "Ürəklərə yol tapanda" kitabı, səh. 130–135. Bakı, 2003.
  69. Qaçqınlıqdan hara qaçaq. "Ədəbiyyat qəzeti". 26. XI.2004.
  70. XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı: tarixi dövrləşdirmənin nəzəri-metodoloji aspektləri. "Ədəbiyyat qəzeti". 3. mart 2006.
  71. Görkəmli ədəbiyyatşünas-tənqidçi (Y. Qarayev haqqında). "Ədəbiyyat qəzeti". 17 mart 2006.
  72. Səməd Vurğunun bədii metod konsepsiyası. I məqalə. "Ədəbiyyat qəzeti". 29. iyun 2007.
  73. Səməd Vurğunun bədii metod konsepsiyası. II məqalə. "Ədəbiyyat qəzeti". 13. iyul 2007.
  74. XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı: tarixi dövrləşdir-mənin nəzəri-metodoloji aspektləri. XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri. I kitab. Bakı, "Elm", 2006, səh. 14–23.
  75. Tarixi poetika və ədəbiyyatşünaslığın müasir mərhələsi. Azərbaycan ədəbiyyatının tarixi poetikası. II kitab. Bakı, "Elm", 2006, səh. 5–18.
  76. Tarixi poetika və ədəbiyyatşünaslığın müasir mərhələsi. AMEA-nın "Məruzələr" jurnalı, 2005, ¹ 4, s. 183–192.
  77. XX əsr poeziyasının müasir dərkində ədəbi mif amili. XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri. II kitab. Bakı, "Elm", 2008.
  78. Hüseyn Cavid sənəti və Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığının nəzəri-metodoloji inkişaf mərhələləri. "Cavidşünaslıq". I cild. Bakı, "Elm", 2005, səh. 207–212.
  79. Səməd Vurğunun bədii metod konsepsiyası. Ədəbiyyat məcmuəsi. XIX cild. Bakı, "Elm", 2006, səh. 5–25.
  80. Səməd Vurğunun estetik görüşləri. "Elm və həyat" jurnalı. ¹ 3–4, 2006.
  81. Ədəbi tarixi mif və XX əsr poeziyasının müasir dərki problemi. AMEA-nın "Məruzələr" jurnalı, 2006, ¹ 2, səh. 110–114.
  82. Səməd Vurğunun nəzəri irsi və humanitar elmlərin metodoloji məsələləri. AMEA-nın "Xəbərləri" (tarix, fəlsəfə, hüquq) seriyası, ¹ 7, 2006, səh. 193–199.
  83. Mir Cəlalın nəzəri-estetik görüşləri. AMEA-nın "Xəbərləri" (humanitar elmlər seriyası), ¹ 3, 2007.
  84. Görkəmli ədəbiyyat nəzəriyyəçisi. I və II məqalə. "Respublika" qəzeti, 20–21 may, 2008.
  85. " _________". "525-ci qəzet".
  86. Novruzəlinin qan qardaşı Xeybər. Orxan Fikrətoğlunun "Vaxt" kitabına müqəddimə.
  87. " _________". "525-ci qəzet". 13. sentyabr 2008.
  88. " _________". "Ədalət" qəzeti, 2008.
  89. Bir görüşün tarixçəsi. "Ədəbiyyat qəzeti". 15. may 2007.
  90. Dəlidağın qardaşı. "Ədəbiyyat qəzeti". 29. X.2004.
  91. Sönməz ocağın odu. "Ədəbiyyat qəzeti". 12. yanvar 2007.
  92. "Tərlan gözlü Kamalım". "Kübarlıq məktəbi" kitabı. Bakı, 2007, səh. 171–177.
  93. Uğurlar diləyirəm. "Professor Vaqif Arzumanlı" məcmuəsi. Bakı, 2007, səh. 374–375.
  94. Nəzəri fikrin yaşamaq haqqı. "Ədəbiyyat qəzeti". 7. XI.2008.
  95. Nəzəri fikrin yaşamaq haqqı. AMEA-nın "Xə-bərləri" (humanitar elmlər seriyası), ¹ 1, 2008, səh. 3–9.
  96. Nəzəri fikrin yaşamaq haqqı. M. Əlioğlu. Artıq adamlar. II cild. Bakı, 2009.
  97. M. Cəfərin nəzəri-estetik görüşləri.. "525-ci qəzet", 13. iyun 2009.
  98. Akademik M. Cəfərin ədəbi-nəzəri görüşləri. "Bizim söz", № 2, 2009.
  99. Mir Cəlal müəllimi həmkarlarından bir ədəbiyyat nəzəriyyəçisi kimi nə fərqləndirir. "Bizim söz" q., № 1, 2009.
  100. Məmməd Cəfərin nəzəri-estetik görüşləri. AMEA-nın "Xəbərləri" (humanitar elmlər seriyası), ¹ 1, 2008, № 3.
  101. Азербайджанское литературоведение: современные теоретико-методологические проблемы. Журнал научных публикаций аспирантов и докторантов. Курск, № 6, июнь 2009, стр. 92–96.
  102. Концепция художественного метода Самеда Вургуна. Актуальные проблемы гуманитарных и естественных наук (журнал научных публикаций). Москва, 2009, № 5, стр. 158–162.
  103. Qaçqınlıqdan hara qaçaq. Adil Cəmil mülahizələr müstəvisində. "Elm", 2009, səh. 20–25.
  104. Poetik sözün məntiqi. Əli Aslanoğlu. Sözlə ölçülən ömür. Bakı, "Sabah", 2009.
  105. Məmməd Cəfərin ədəbi-nəzəri görüşləri. "Elm və həyat" jurnalı, № 2, 2009, səh. 30–34.
  106. Восстановить наши исторические научные взаимосвязи. В кн.: Человек-искус
  107. Xalqın ömrünü yaşayan şair. "525-ci" qəzet, 22 dekabr 2003.
  108. "_________________"."Bütöv Azərbaycan" qəzeti, 22 dekabr 2009.
  109. XX əsrin görkəmli ədəbiyyatşünası – Əziz Mirəhmədov. "525-ci qəzet", 3 mart 2010.
  110. O nadir insan idi. "Ədəbiyyat qəzeti", 6 mart 2009.
  111. XX əsrin görkəmli ədəbiyyatşünası.. AMEA-nın "Xəbərləri" (humanitar elmlər seriyası), ¹ 1–2, 2009, səh. 19–25.
  112. XX əsrin görkəmli ədəbiyyatşünası. "Bütöv Azərbaycan" qəzeti, 14–21 aprel 2010.
  113. Ədəbiyyatın janr axtarışları Səməd Vurğunun nəzəri şərhində. "Ədəbiyyat qəzeti", 28 may 2010-cu il.
  114. Ədəbiyyatın janr axtarışları. "XX əsr ədəbiyyatı məsələləri" məcmuəsi, III kitab. Bakı, "Elm", 2010.
  115. "XX əsr ədəbiyyatı məsələləri" (III kitab) məcmuəsinə ön söz. Bakı, "Elm", 2010.
  116. Tarixə çevrilmiş ədəbi mühit və onun tədqiqi. İlham Məmmədlinin "Kəlbəcər ədəbi mühiti" kitabına müqəddəmə. Bakı, "Elm", 2010.
  117. Литературно-критические взгляды Мир Джалала. Наука и жизнь Казахстана. Международный научно-популярный журнал. № 4, сентябрь-октябрь 2009 год, стр. 154–158.
  118. Tarihi Poetika ve Azerbaycan Çağdaş Yayın-bilimi. Karadeniz. Üç ayda bir yayınlanan uluslararası hakemli sosyal bilimler dergisi. 2010, sayı 2, № 7, seh. 9–19.
  119. Səməd Vurğunun estetik görüşləri. Azər Türk İnternational, Canada, 2010, № 10, səh. 30–33.
  120. К вопросу об оценке наследия Алишера Навои в Азербайджанской филологической мысли (həmçinin ingilis və özbək dillərində). Самарканд, 2010, стр. 34–37.
  121. Müasir humanitar təfəkkür və ədəbi fikrin dövrləşdirilməsi problemi. Humanitar elmlərin müasir durumu və ədəbiyyatşünaslığın nəzəri-metodoloji məsələləri. Beynəlxalq elmi konfransın materialları. Bakı, "Elm", 2010, səh. 194–225.
  122. Müasir humanitar təfəkkür və ədəbi fikrin dövrləşdirilməsi problemi. "Tənqid.net" jurnalı, № 7, 2010.
  123. Yaşar Qarayev fenomeni. "Ədəbiyyat qəzeti", 18 mart 2011.
  124. Yaşar Qarayev fenomeni. "Bütöv Azərbaycan" qəzeti, 13–19 aprel 2011.
  125. Mühacirətşünaslıq: problemlər, vəzifələr. "Ədə-biyyat qəzeti", 4 mart 2011.
  126. Mühacirət irsində öyrənilməli vacib xeyli məsələ var. "525-ci qəzet", 4 mart 2011.
  127. Mühacirətşünaslıq: problemlər, vəzifələr. "Bütöv Azərbaycan" qəzeti, 30 mart-5 aprel 2011.
  128. XX əsr ədəbi-nəzəri fikir tarixində Y. Qarayev mərhələsi. AMEA-nın "Xəbərləri" (humanitar elmlər seriyası), ¹ 3–4, 2010.
  129. Humanitar fikrin dövrləşdirilməsi problemi (məsələnin qoyuluşuna dair). AMEA-nın "Məruzələr" jurnalı, 2010, № 6, səh. 132–139.

Bunlardan əlavə dövri mətbuatda ədəbi-ictimai məsələlərə həsr edilmiş 50-dən artıq məqaləsi dərc edilmişdir.

Rəhbərliyi və redaktəsi ilə çap edilmiş elmi məcmuələr və antologiyalar

redaktə
  1. Azərbaycan ədəbiyyatının tarixi poetikası. 1 kitab. Bakı, "Elm", 1989, 12,5 ç.v.
  2. Yaradıcılıq metodu məsələləri. Bakı, "Elm",1989, 8 ç.v.
  3. Ədəbi-nəzəri fıkir iki əsrin qovşağında. Bakı, "Elm", 2001.
  4. Azərbaycan ədəbiyyatının tarixi poetikası. II kitab (şeir şəkillərinin təkamülü). Bakı, "Elm", 2006.
  5. XX əsr ədəbiyyatı məsələləri. I kitab. Bakı, "Elm", 2006.
  6. XX əsr ədəbiyyatı məsələləri. II kitab. Bakı, "Elm", 2008.
  7. XX əsr ədəbiyyatı məsələləri. III kitab. Bakı, "Elm", 2010.
  8. Humanitar elmlərin müasir durumu və ədəbiyyat-şünaslığın nəzəri-metodoloji məsələləri. Bakı, "Elm", 2010.
  9. XX əsr Azərbaycan şeri antologiyası. I kitab. 1920-ci illərin poeziyası. Bakı, "Elm", 2009.
  10. XX əsr Azərbaycan şeri antologiyası. II kitab. 1930-cu illərin poeziyası. Bakı, "Elm", 2010.
  11. XX əsr Azərbaycan şeri antologiyası. III kitab. 1940-cı illərin poeziyası. Bakı, "Elm", 2011.

Redaktə etdiyi kitablar

redaktə
  1. Gənc ədəbiyyatşünasların dördüncü respublika konfransının materialları. Bakı, "Elm", 1984.
  2. Ədəbiyyat nəzəriyyəsi (metodik göstəriş). Tərtib edəni İ. Həbibbəyli. Bakı, 1985.
  3. Gənc ədəbiyyatşünasların beşinci respublika konfransının materialları. Bakı, "Elm" 1987.
  4. İsa Həbibbəyli. Məmməd Araz. Bakı, "Sabah" 1993.
  5. Musa Yaqub. Nanə yarpağı. Bakı, "Sabah", 1996.
  6. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti. ("Ədəbiyyat, dil, mədəniyyət quruculuğu"). Bakı, "Elm", 1998.
  7. Arif Əmrahoğlu. Epik sözün bədii gücü. Bakı, "Elm", 2000.
  8. Gülrux Əlibəyli. Düşünən dünyamız. Bakı, "Elm", 1998.
  9. Gülrux Əlibəyli. Çırpınan dünyamız. Bakı, "Elm", 2000.
  10. Asif Hacılı. Bayatı poetikası, Bakı, "Elm", 2002.
  11. Azərbaycan Elmlər Akademiyası–50. Bakı, "Sabah", 1995.
  12. M. Şəhriyar. Seçilmiş əsərləri. Bakı, "Elm", 1998.
  13. M. Şəhriyar. (Kitab-albom). Bakı, "Elm", 1998.
  14. Məmməd Tağı Sidqi (toplayanı, tərtib edəni və ön sözün müəllifi f. e. d . İ. Həbibbəyli). Bakı, "Sabah", 1996.
  15. Ə. Sultanlı. "Kitabi-Dədə Qorqud və qədim Yunan dastanları". Bakı, 1999 (T. Kərimli ilə birlikdə).
  16. Azərbaycan Demokratik Respublikası. Bakı, "Elm", 1998.
  17. Azerbaydjanskaə Demokratiçeskaə Respublika. Baku, "Glm", 1998.
  18. Türkiyə Respublikası və Osman dövləti. Bakı, "Elm", 2000.
  19. Akademiik Musa Musayev. Biblioqrafıya, Bakı, "Elm", 2002.
  20. Nizaməddin Şəmsizadə. Azərbaycan ideologiyası. Bakı, "Sabah", 1996.
  21. Bəkir Nəbiyev. Çətin yollarda. Bakı, "Elm", 2000.
  22. Bəkir Nəbiyev. Didərgin şair. Bakı, "Sabah", 1995.
  23. Bəkir Nəbiyev. Ölməzliyin sirri. Bakı, Sabah, 1996.
  24. Zemfira Səfərova. Azərbaycanın musiqi elmi (XIII–XX əsrlər). Bakı, "Elm", 1998.
  25. Naxçıvan. Məqalələr toplusu. Bakı, "Elm", 1999.
  26. Akademik Həsən Abdullayev. Bakı, "Elm", 1999.
  27. Yaşar Qarayev.. XIX və XX yüzillər Azərbaycan ədəbiyyatı. Bakı, "Elm", 2002.
  28. Yeddi cildlik "Azərbaycan tarixi". VII cildin redaktoru. Bakı, "Elm", 2003.
  29. X. Rza Ulutürk. Seçilmiş əsərləri. 5 cilddə. I cild. Bakı, "Elm", 2008.
  30. X. Rza Ulutürk. Seçilmiş əsərləri. 5 cilddə. II cild. Bakı, "Elm", 2011.
  31. Kəlbəcərin söz sərvəti. Bakı, "Sabah", 2008.
  32. Arif Əmrahoğlu. Dünənimin sözləri. Bakı, "Elm", 2006.
  33. Nizami Cəfərov. Seçilmiş əsərləri. 5 cilddə. V cild. Bakı, "Elm", 2007.
  34. Tehran Əlişanoğlu. XX əsr Azərbaycan nəsrinin poetikası. Bakı, "Elm", 2006.
  35. AMEA- 60. Bakı, "Elm", 2005.
  36. NANA-60. Baku, "Glm", 2006.
  37. AMEA- 60, buklet. Bakı, "Elm", 2005.
  38. Zaman Askerli. Traqediə "Qore Faxraddina". Baku, "Glm", 2003.
  39. Kamran Aliev. Teoriə azerbaydjanskoqo romantizma. Baku, "Glm", 2006.
  40. Nazif Qəhrəmanlı. Azərbaycanda ədəbi cəmiyyətlər (1920–1930-cu illər). Bakı, "Elm", 2006.
  41. Nüşabə Araslı. Nizaminin poetikası. Bakı, "Elm", 2004.
  42. Mirzə İbrahimov (müasirlərinin xatirələrində). Bakı, "Elm", 2008.
  43. Mərdlik qalası Laçın, Kitab-albom. Bakı, "Elm", 2009.
  44. Teymur Kərimli. Görünməyən Füzuli. Bakı, "Elm", 2003.
  45. Kamran Əliyev. Hüseyn Cavid: həyatı və yaradıcılığı. Bakı, "Elm", 2008.
  46. Əlizadə Əsgərli. Xəlil Rzanın poetikası. Bakı, "Elm", 2009.
  47. Əli Aslanoğlu. Sözlə ölçülən ömür. Bakı, "Sabah", 2009.
  48. İlham Məmmədli. Kəlbəcər ədəbi mühiti.
  49. Yuri Borev. Estetika (tərcümə edəni Rahid Ulusel). Bakı, "Təhsil", 2010.
  50. Ruhum da Şuşadan nigaran qalıb (professor Kamran Məmmədov haqqında). Bakı, "Elm", 2011.
  51. Alxan Bayramoğlu. M. Ə. Sabir. Bakı, "Elm", 2011.
  52. Yaqub İsmayılov. Mir Cəlalın yaradıcılığı. Bakı, "Elm", 2010.

Bunlardan başqa 50-dən artıq ədəbi-bədii və elmi-publisist kitabın redaktorudur.

Alimin elmi rəhbərliyi

redaktə

Elmi rəhbərliyi ilə müdafiə olunmuş işlər

redaktə
  1. Mənzərə Sadıqova. Cəfər Cabbarlının dramaturgiyası erməni ədəbi-mədəni mühitində (1920–1960). Bakı, 1995.
  2. Mirzəyev Qürbət. Əkbər Ağayevin ədəbi-tənqidi görüşləri. Bakı, 1998.
  3. Məmmədli İlham. ХХ əsr Kəlbəcər ədəbi mühiti. Bakı, 2009.
  4. Təranə Aslanova. Mirzəbala Məmmədzadənin ədəbi-elmi yaradıcılığı. Bakı, 2009.
  5. Ələmdar Cabbarov. Səməd Vurğun şerinin obrazlar sistemi. Bakı, 2012.
  6. Bağırova Aygün. Səməd Vurğunun nəzəri-estetik görüşlərində klassik irs problemi. Bakı, 2011.
  7. Aynurə Mustafayeva. Səməd Vurğun dramaturgiyasında tarixilik və müasirlik
  8. Səbuhi Qəhrəmanov. Ədəbi tarixi prosesin problemləri və istiqamətləri (XX əsrin 20–30-cu illəri)

Elmi rəhbəri olduğu namizədlik işləri

redaktə
  1. Natəvan Osmanova. Mir Cəlalın ədəbi-nəzəri irsində klassik ədəbiyyat məsələləri
  2. Nigar Əliyeva. Qabriel Qarsia Markes yaradıcılığı və 60–80-ci illər Azərbaycan nəsrində poetika məsələləri
  3. Lətifə Qocayeva. XX əsr Azərbaycan poemasının janr və tipologiyası

Alimin elmi opponentliyi

redaktə
  1. Qəhrəmanov Nazif Ələkbər oğlu. Mikayıl Rəfilinin ədəbi-tənqidi yaradıcılığı. Bakı, 1986.
  2. Xəlilov Tofiq Abdulla oğlu. Azərbaycan sovet lirikasında xarakter problemi (1956–1965-ci illər). Bakı, 1987.
  3. Qurbanova Nərgiz Əhməd qızı. Hənəfi Zeynallının ədəbi-tənqidi görüşləri. Bakı, 1989.
  4. Əzimli Əbülfəz Tahir oğlu. Yeni dövr (1800–1920-ci illər) Azərbaycan tənqidinin ədəbiyyatşünaslıqda öyrənilməsi məsələləri. Bakı, 1992.
  5. Rzayev Seyfəddin Gülverdi oğlu. Nizaminin "Yeddi gözəl"i mətnində dünya modeli və onun mifoloji qurumu. Bakı, 1996.
  6. Mehrəliyev Elçin Əli oğlu. Müharibə və ədəbiyyat (90-cı illərin Azərbaycan ədəbiyyatı əsasında). Bakı, 2001.
  7. Əhmədova Lalə Fərman qızı. 70–80-ci illərin romanlarında əxlaqi seçim problemi (Y. Bondarevin "Seçim", Ç. Aytmatovun "Edam kötüyü" və Y. Səmədoğdunun "Qətl günü" romanları əsasında). Bakı, 2002.
  8. Hacıyev Vilayət Tapdıq oğlu. Alman bədii-estetik fikrində "romantik istehza" problemi. Bakı, 2003.
  9. Babayeva Qızqayıt Nemət qızı. Mustafa Quliyevin ədəbi-nəzəri görüşləri. Bakı, 2004.
  10. Əsədova Afaq İsa qızı. XIX əsr Avropa ədəbiyyatşünaslığının əsas istiqamətləri və Azərbaycan ədəbi-nəzəri fikri. Bakı, 2006.
  11. Hüseynova Nüşabə Fehruz qızı. Azərbaycan ədəbi-nəzəri fikrində realizm problemi. Bakı, 2007.
  12. Məmmədova Törə Kamal qızı. İlyas Əfəndiyevin nəsrində psixologizm. Bakı, 2009.
  13. Yusifli Afaq Xəlil qızı. Füzuli və 1920–60-cı illər Azərbaycan poeziyası. Bakı, 2010.

Alimin ayrı-ayrı redaksiya heyətlərində fəaliyyəti

redaktə
  • AMEA-mn "Məruzələr" jurnalının məsul katibi
  • "Elm və həyat" jurnalının redaktoru
  • VII cildlik "Azərbaycan tarixi"nin Baş Redaksiya Şurasının məsul katibi, VII cildin redaktoru
  • VI cildlik "Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi"nin Baş Redaksiya Şurasının məsul katibi, VI cildin məsul redaktoru
  • "Ədəbiyyat qəzeti"nin redaksiya heyətinin üzvü
  • "Nauçnaə kniqa" (Moskva) jurnalının (Elmlər Akademiyalarının Beynəlxalq Assosiasiyalarının orqanı) beynəlxalq elmi-redaksiya şurasının üzvü seçilmişdir 2. dekabr 2008)
  • "Akademiçeskie tetradi" (Moskva) jurnalının redaksiya heyətinin üzvü (2008)
  • "Azərbaycan mühacirət ədəbiyyatı kitabxanası" seriyasının Beynəlxalq Redaksiya Heyətinin üzvü və Baş redaktorun müavini
  • Akademiyaların Beynəlxalq Assosiasiyası Kitab Nəşri Şurasının üzvü
  • AMEA-nın "Xəbərlər" (Ədəbiyyat, di və incəsənət seriyası) jurnalının redaksiya heyətinin üzvü (1997–2000).
  • "Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun Əsərləri"nin redaksiya heyətinin üzvü
  • "Açıq söz" qəzetinin redaksiya heyətinin üzvü

Beynəlxalq elmi konfranslarda iştirakı

redaktə
  1. Эстетика: теория, история, практика.) (Москва, Пушкино, 31 мая-3июня 1982 г.).
  2. Beynəlxalq Şəhriyar konfransı – Tehran-Təbriz, 1992 (İran)
  3. Beynəlxalq Füzuli konfransı — Bağdad, 1994 (İraq)
  4. Azərbaycan səbkinə həsr edilmiş Beynəlxalq konfrans – Urmiya, 1996 (İran)
  5. Международная научная конференция "Низами и Навои: исторические и культурные связи", Самарканд, Узбекистан, 14 июня, 2010.
  6. Humanitar elmlərin müasir durumu və ədəbiyyat-şünaslığın nəzəri-metodoloji məsələləri. Beynəlaxq elmi konfrans. Bakı, dekabr 2010.

Respublika elmi konfranslarında və sessiyalarda iştirakı

redaktə
  1. Poema: axtarışlar, tapıntılar. Bakı, 1977. (AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu və Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin birgə müşavirəsində əsas məruzəçi). "Ədəbiyyat və incəsənət" qəzeti, 29 oktyabr 1977.
  2. Böyük Azərbaycan şairi Səməd Vurğunun anadan olmasının 70 illiyinə həsr edilmiş ümumrespublika elmi konfransı. Bakı, 1976.
  3. AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu. Gənc alimlərin üçüncü Respublika elmi konfransı. Bakı, 1982.
  4. AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu. Gənc ədəbiyyatşünasların dördüncü Respublika konfransı. Bakı, 1984.
  5. AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu. Gənc ədəbiyyatşünasların beşinci Respublika elmi konfransı. Bakı, 1987.
  6. AMEA "Dünya ədəbiyyatının inkişaf qanuna-uyğunluqları" problemi üzrə əlaqələndirmə şurası. "Böyük Oktyabr və milli ədəbiyyatların inkişafı" mövzusunda Respublika elmi konfransı. Bakı, 1987.
  7. Azərbaycan Dövlət Universiteti və Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu. "Sosialist realizmi və çoxmillətli sovet ədəbiyyatının inkişaf problemləri" mövzusunda Respublika elmi-nəzəri konfransı. Bakı, 1984.
  8. Bakı Dövlət Universiteti. "Çoxmillətli sovet ədəbiyyatının yaradıcılıq platforması" mövzusunda Respublika elmi-nəzəri konfransı. Bakı, 1989.
  9. Ədəbi-nəzəri fikir iki əsrin qovşağında. Respublika konfransı. Bakı, 2001.
  10. XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı: yeni baxış və ədəbi-metodoloji dəyərləndirmə meyarları. Respublika elmi konfransı. Bakı, 2004.

Elmi sessiyalarda məruzələr

redaktə
  1. Məmməd Cəfər – 80. M. Cəfərin bədii metod konsepsiyası. Bakı, 1980.
  2. Yaşar Qarayev – 70. Bakı, 2006.
  3. Mir Cəlal – 100. Mir Cəlalın nəzəri-estetik görüşləri. Bakı, 2008.
  4. Məmməd Cəfər – 100. Məmməd Cəfərin nəzəri-estetik görüşləri. Bakı, 2009.
  5. XX əsrin görkəmli ədəbiyyatşünası (Əziz Mirəhmədovun 90 illiyinə həsr edilmiş sessiyada məruzə). Bakı, 2010.
  6. Nəzəri fikrin yaşamaq haqqı (Məsud Əlioğlunun 80 illiyinə həsr edilmiş sessiyada məruzə). Bakı, 2008.
  7. Yaşar Qarayevin 75 illiyinə həsr edilmiş yubiley tədbirində məruzə. Bakı, 2011.

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 https://oxu.az/society/849469.
  2. "Arxivlənmiş surət". 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-07-04.
  3. ""HƏR BİR XALQIN MİLLİ MƏNSUBİYYƏTİ ONUN QÜRUR MƏNBƏYİDİR"". Diplomat (az.). 127 (16). 1–8 iyul 2011. səh. 3.
  4. Cavanşir, Cəlil. "69 yaşında intihar edən Azərbaycan şairi – ARAŞDIRMA". Kulis.az (az.). 6 noyabr 2013. 2022-02-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 fevral 2022.
  5. Umudlu, İsmayıl. "Türk oğlu türk kürdoğlu". Ayna (az.). 12 iyul 2013. 2022-02-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 fevral 2022.

Xarici keçidlər

redaktə