Əl-Fərabi Qazax Milli Universiteti

Əl-Fərabi Qazax Milli Universiteti və ya qısaca KazNU, KazGU (qaz. Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq Ýnıversıteti)—Qazaxıstanın Almatı şəhərində bir universitetdir. Şərq filosofu və alimi Əl-Farabi adını daşıyan bu ölkənin ən böyük universitetlərindən biridir.[2] KazNU Qazaxıstan Regional Komitəsinin (KRC) ofisinin 13 Noyabr 1933-cü il tarixli qərarı ilə qurulmuş respublikanın ən qədim klassik universitetidir. QS World University Rankings-ə görə KazNU dünyanın ən yaxşı universitetlərinin reytinqində 207-ci yeri tutur.[2]

Əl-Fərabi Qazax Milli Universiteti
KazGU və ya KazNU
qaz. Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq Ýnıversıteti
Universitet 1934-cü ildə
Universitet 1934-cü ildə
Beynalxalq adı Al-Farabi Kazakh National University
Əvvəlki adı S.M.Kirov adına Qazax Dövlət Universiteti
Əsası qoyulub 1934
Tip Milli
Rektor Multanov Qalimxair Multanoviç
Tələbə sayı 20,000
Magistrant sayı 16,000
Aspirant sayı 4,000
Şəhər Almatı
Ölkə
Ünvan Əl-Fərabi küçəsi 71
Sayt kaznu.kz
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

2001-ci ildə hökumət onu "milli" universitet kimi təsnif etdi. KazNU-da 20 mindən çox tələbə, aspirant və doktorant təhsil alır və KazNU-da 2500-dən çox müəllim işləyir, o cümlədən 400 elmlər doktoru, professor və 800-dən çox elmlər namizədi və dosent var. Sovet sistemi altında qurulmuş digər universitetlər kimi, yüksək mərkəzləşmişdir.[3].[4].

Əsası redaktə

Universitetin Timiryazev küçəsi, Əl-Farabi prospekti, "Yessentai" ("Vesnovka") çayı və Nəbatat bağı arasındakı ərazidə "Kazgugrad" adlanan öz kampusu var. Əsas bina (GUK) 15 mərtəbədən ibarətdir və universitet rəhbərliyi ilə yanaşı Tarix, İqtisadiyyat, Hüquq, Filologiya və Jurnalistika şöbələrini də əhatə edir.

Əl-Farabi Qazaxıstan Universiteti, Qazaxıstanın Almatı şəhərinin ən gözəl bölgələrindən birində 100 hektar ərazisi olan ən böyük şəhərciyinə sahibdir. Kampusun təhsil infrastrukturu ümumi sahəsi 165,000 m² olan 13 tədris binasından və ümumi sahəsi 18.940 m² olan elmi laboratoriyalardan ibarətdir.[5].

Kampusda on yeddi yataqxana və daha dörd şöbə var: Fəlsəfə və Siyasi Elmlər, Şərqşünaslıq, Hazırlıq və Beynəlxalq Münasibətlər, Karasay Batır - Masançı küçələrinin kəsişməsində yerləşən ikinci, kiçik şəhərcikdə.

Fizika, Mexanika-Riyaziyyat və Kimya bölmələri əvvəllər ikinci şəhərcikdə idilər; 2011-ci ildə ilk olaraq yeni tikilmiş binalara köçdülər.[6]

Tarixi redaktə

15 yanvar 1934, SSRİ Xalq Komissarları Sovetinin və VKPb Qazaxıstan Komitəsinin qərarı ilə Pedaqoji İnstitutun bazasında qurulmuş Qazaxıstan Dövlət Universitetinin rəsmi açılış günüdür. Elə həmin il dekabrın 2-də KazSU-ya məşhur Sovet partiyası və dövlət başçısı S.M. Kirov.

1934-cü ilin yanvarında Biologiya, Fizika və Riyaziyyat fakültələrində ilk qəbul imtahanları keçirildi; Sentyabr ayında Kimya Fakültəsində edildi. 1937-ci ildə ilk Humanitar Fakültə - Xarici Dillər Fakültəsi quruldu; bir il sonra Filologiya fakültəsi. 1941-ci ilin mayında Qazaxıstan Kommunist Jurnalistika İnstitutu Universitetinə qoşulma nəticəsində Jurnalistika fakültəsi yaradıldı.

Döyüşün ağır illərindən sonra yeni fakültələr açılmağa başladı. 1947-ci ilin avqustunda Coğrafiya fakültəsi, 1949-cu ildə isə Fəlsəfə və İqtisad fakültələri yaradıldı. 1955-ci ildə Alma-Ata Hüquq İnstitutuna qoşulma nəticəsində Hüquq Fakültəsi yaradıldı.

Eyni dövrdə universitetdə güclü bir elmi tədris və metodik baza yarandı. 1980-ci illərin ortalarında KazSU-da 98 şöbə, 43 elmi tədqiqat laboratoriyası və 9 elmi tədqiqat qrupu var idi. Müəllim heyəti 1180 nəfərdən ibarət idi; müəllim heyəti arasında 30 akademik və AS KazSSR müxbir üzvü, 100-dən çox doktor, professor, 600-dən çox elm namizədi, müəllim vardı. İnsan resursları 21 ixtisas və 74 ixtisas üzrə hazırlanmışdır.

İstinadlar redaktə

  1. 1,0 1,1 Directory of Open Access Journals. 2003.
  2. 2,0 2,1 [веб-сайт "Казахский национальный университет имени аль-Фараби"] (#bad_url). www.kaznu.kz.
  3. "Al-Farabi Kazakh National University". Top Universities. 2015-07-16. 2016-05-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-01.
  4. "QS University Rankings: EECA 2016". 2016-03-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-04-09.
  5. Алма-Ата. Энциклопедия — Гл.редактор Козыбаев М. К., Алма-Ата, Гл. ред. Казахской Советской энциклопедии, 1963
  6. [веб-сайт "история факультета"] (#bad_url). https://www.kaznu.kz/ru/15504/page/.