Əminə Cavidan xanım (ərəb. السيدة أمينة كافيدان‎; 28 oktyabr 1862, Bursabilinmir) — Osmanlı şahzadəsi Səlim Süleyman Əfəndinin xanımlarından biri.[1]

Əminə Cavidan xanım
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 28 oktyabr 1862(1862-10-28)
Doğum yeri
Vəfat tarixi bilinmir
Anası Bəzmi Qadınəfəndi
Həyat yoldaşı

1862-ci ildə Bursada dünyaya gəldi. Atası ilk türk rəssamlarından olan hərbçi Tofiq Paşadır. Anası isə Misir valisi Kavalalı Mehmed Əli Paşanın oğlu İsmayıl Kamil Paşanın övladlıq aldığı qız uşaqlarından və sonralar Sultan Əbdülməcidlə qısa bir evliliyi olan Bəzmiara xanımdır. Anasının sarayla olan mübahisəli keçmişi və yenidən evlənməsi səbəbilə, Sultan Əbdüləziz tərəfindən valideynləri Bursaya sürgün edilmiş, Əminə Cavidan xanım da bu səbəblə Bursada dünyaya gəlmişdir.[2]

Ancaq sürgündə çox qala bilməyən cütlük tezliklə boşandılar və atası Tofiq Paşa İstanbula qayıtdı. Çox keçmədən də 1866-cı ildə vəfat etdi. Anası Bəzmiara xanım isə qızını Qahirə sarayından tanıdığı Zeynəb xanıma övladlıq verərək Qahirəyə qayıtdı. Zeynəb xanım Misir valisi Kavalalı Mehmed Əli Paşanın qızı idi və evli olduğu Yusif Kamil Paşa sədarətə doğru yüksələn güclü dövlət adamlarından biri idi.

Paşanın köşkündə böyüdülən Əminə Cavidan xanım mükəmməl saray tərbiyəsi aldı. Analığı Zeynəb xanım tərəfindən mənsub olduğu Kavalalı ailəsindən biriylə evləndirilməsi düşünülürdü. Ancaq o əsnada Sultan Əbdülməcidin Sərfinaz xanımdan doğulan oğlu Süleyman Əfəndi tərəfindən görülüb bəyənildi. Nəticədə 1886-cı ildə Süleyman Əfəndiylə nigahlanan Əminə Cavidan xanımın bu nigahdan övladı olmamışdır. Üstəlik, anasının kimliyi qısa zamanda Sultan Əbdülhəmidə bildirildi və bu səbəblə, sultanın etirazıyla bir il sonra cütlük boşandı.[3]

Cütlüyün bir-birini çox sevdiyini və məcbur qalaraq boşandığını bilən Sultan Əbdülhəmid qızın dərhal başqasıyla evləndirilməsini tələb edir. Bu səbəblə, Əminə Cavidan xanım dərhal Qahirədəki analığı Zeynəb xanımın yanına göndərildi və burada Kavalalı İsmayıl Davud Paşanın oğlu Hüseyn Kamil bəylə evləndirildi. 2 fevral 1891-ci ildə evlənən cütlüyün bu nigahdan 2 övladı dünyaya gəlsə də, çox keçmədən boşandılar. Əminə Cavidan xanım dayəlik edərək yaşamağa davam etdiyi Misirdə vəfat etdi. Ancaq qalan həyatı və ölüm tarixiylə bağlı məlumat yoxdur.

Mənbə

redaktə

Ədəbiyyat

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. Woronzow, Salome. Şehzade Zevceleri. Osmanlı Hanedanı Gelinleri 1850-1923. GRIN Verlag. p. 5. ISBN 978-3-668-30031-6
  2. Alderson, Anthony Dolphin. The Structure of the Ottoman Dynasty. — Oxford: Clarendon Press, 1956
  3. "Wayback Machine" (PDF). apsnyteka.org. İstifadə tarixi: 2025-01-29.