Əsas mübadilə

Əsas mübadilə- standart şəraitlərdə orqanizmin normal həyat fəaliyyətini təmin etmək üçün zəruri olan enerjinin minimal miqdarıdır

Standart şəraitlər

Standart şəraitlər dedikdə adətən aşağıdakı şərtlər nəzərdə tutulur:

1. Oyaqlıq vəziyyətində
2. Səhər
3. acqarına
4. uzanmış vəziyyətdə
5. psixoloji və emosional sakitlikdə
6. rahatlıq temperaturu (18 - 20º).

Kişilərdə əsas mübadilənin intensivliyi orta hesabla 1kkal/kq/saat təşkil edir, başqa sözlə, sutka ərzində əsas mübadiləyə 70kq çəkisi olan kişi 1700 kkal enerji sərf edir. Qadınlar üçün bu kəmiyyət 10% aşağıdır.

Metabolizm

Metabolizm prosesində ayrılan istilik enerjisi bədən temperaturunun sabitliyini saxlamaq üçün sərf olunur. Bu enerji həm də hüceyrə metabolizmi, qan dövranı, tənəffüs, ifrazat, bədən temperaturunun sabit saxlanmasına, beyində həyati vacib sinir mərkəzlərinin fəaliyyət göstərməsinə, endokrin vəzlərinin sekresiyasına sərf olunur. Fiziki və əqli fəaliyyətdə, psixoemosional gərginlikdə, qida qəbulundan sonra, temperatura aşağı düşəndə orqanizmin enerji sərfi də artır.

Cinsi	Yaşı (лет)	(Kkal/sutka) hesablamaq üçün tənlik
K	10—18	16.6 bç + 119B + 572
Q	10—18	7.4 bç + 482B + 217
K	18—30	15.4 bç + 27B + 717
Q	18—30	13.3 bç + 334B + 35
K	30—60	11.3 bç + 16B + 901
Q	30—60	8.7 bç + 25B + 865
K	>60	8.8 bç + 1128B — 1071
Q	>60	9.2 bç + 637B — 302

BÇ- bədən çəkisi (kq)

B – boyu (m)

ƏM - əsas mübadilə

ƏM-nin miqdarı orqanizmdə anabolizm və katabolizm proseslərinin nisbətindən asılıdır.