Əsl ananas
Əsl ananas (lat. Ananas comosus) — bitkilər aləminin qırtıcçiçəklilər dəstəsinin bromeliyakimilər fəsiləsinin ananas cinsinə aid bitki növü.
| Əsl ananas | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Əsl ananas |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Əfsanəsi
redaktəAnanasın yaranması haqqında çox qəribə əfsanə mövcuddur. Hesab olunur ki, ananas-gözəl şaftalının və təsadüfən meşəyə düşmüş küknar qozasının sevgisinin məhsuludur. Bu o vaxtlar baş vermişdi ki, onda hər bir məhsul ruh və hissə malik idi. Bu iki bitki də bir-birini sevərək və başa düşərək ki, adi həyatda bir yerdə ola bilməzlər, allahlardan mərhəmət diləmişlər. Tanrılar imtina etmiş, lakin sevənlər çox inadcıl idi. Onlar ayrı-ayrılıqda yaşaya bilmirdilər. Onda tanrılar mərhəmət göstərərək şaftalı dadı verən və möhkəm küknar qozasına malik bu qəribə məhsulu yaratdılar. Beləliklə ananas yaranmışdır. Məhz bundan sonra meyvə əbədi sevgi və məhsldarlıq simvoluna çevrilmişdir. O vaxtdan bəri bir çox Latın Amerikası ölkələrində, nikah mərasimi zamanı ananas şirəsi içirlər.
Təbabətdə
redaktəBu mеyvəni çox vaxt cənub mеyvələrinin padşahı adlandırırlar. Ananasın sulu, incə, ətirli və çox dadlı əti vardır. Bu gün ananas Cənubi Amerika və Filipində daha gеniş bеcərdilir. Tropik ölkələrin xalq təbabətində ananasın şirəsi sinqaya qarşı, damaq xəstəliyində, dişlərin laxlamasında faydalı vasitə kimi istifadə olunur. Onu soyuqdəymədə profilaktik vasitə kimi təyin еdirdilər. Angina xəstəliyinə tutulan zaman, boğazı bu şirə ilə yaxalamaq xеyirli sayılırdı. Ananas həzmеtməyə və qidanın həllеdilməsinə kömək еdir.
Müasir tədqiqatlar müəyyən еtmişlər ki, ananas ətinin tərkibində şəkər, limon, alma, üzüm turşuları, B qrupu vitaminləri və C vitamini mövcuddur. O, həmçinin həddindən artıq bitki lifləri ilə boldur.
Ananasın bеcərdilməsi ilə hələ ən qədim zamanlardan qabaqkı vaxtlardan məşğul olmağa başlamışdılar. XV əsrdə anansın dadı Xristofor Kolumbu hеyrətləndirmişdi. Tarixi xronikalar xəbər vеrirlər ki, Kolumb bu tropik mеyvəni daddıqda, onun tamı dəniz səyyahında "hеyrət və hеyran"-a səbəb olmuşdur. Sonra Kolumb onun xoşuna gələn bu mеyvəni Avropaya gətirdi və orada da insanlar bu mеyvəyə biganə qalmamışdı. İtaliya aktrisası Sofi Loren öz intеrvyusunda bir nеçə dəfə bu barədə qеyd еdirdi ki, hər gün 2 ananas yеyir və cazibədarlığının səbəbini məhz bu mеyvədə görür.
Ananas şirəsi
redaktəBitki qidalarının tərkibindəki bütün vitaminlər və 16 mikroelementlə zəngindir.
- Xeyirli xassələri: yağ ehtiyatının azalmasına kömək edir, trombların əmələ gəlməsinin qarşısını alır, zülallı qidanın həzminə kömək edir.
- Nəyə kömək edir: angina, tromboflebit, kökəlmə, yaddaşın zəifləməsi.
- Məhdudiyyətlər: qastrit, xora.
- Təcrübə: qida vaxtı qəbul edilməlidir.
Ananasın içində orqanizmə piy yığılmasının qarşısını alan və onlar fəal şəkildə yox etməyə imkan verən maddələr var. Ananas şirəsini böyrək və angina xəstəlikləri zamanı müalicəvi vasitə kimi qəbul etmək tövsiyə olunur, o, həmçinin xərçəng şişlərinin qarşısını alır və qan dövranını yaxşılaşdırır, boğaz ağrısı, titrəmə və stress zamanı kömək edir.
Sinonimləri
redaktəHomotipik sinonimləri
redaktə- Bromelia comosa L.
Yarımnövləri
redaktə- Ananas comosus var. bracteatus (Lindl.) Coppens & F.Leal
- Ananas comosus var. comosus
- Ananas comosus var. erectifolius (L.B.Sm.) Coppens & F.Leal
- Ananas comosus var. microstachys (Mez) L.B.Sm.
- Ananas comosus var. parguazensis (Camargo & L.B.Sm.) Coppens & F.Leal