Ağaxan Salmanlı
Ağaxan Əli oğlu Salmanlı (29 oktyabr 1941, Suraxanı rayonu, Bakı – 29 fevral 2020, Bakı) — Azərbaycan teatr və kino aktyoru və film səsləndirən, Azərbaycanın xalq artisti (2005), "Qızıl dərviş" mükafatı laureatı.
| Ağaxan Salmanlı | |
|---|---|
 | |
| Digər adı | Ağaxan Salmanov |
| Doğum tarixi | 29 oktyabr 1941 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 29 fevral 2020 (78 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Atası | Əli Salmanov |
| Peşələri |
aktyor rejissor |
| Təhsili | |
| Fəaliyyət illəri | 1959-2020 |
| Mükafatları |
    |
HəyatıRedaktə
Ağaxan Salmanlı 29 oktyabr 1941-ci ildə Suraxanıda anadan olub. 1949-1959-cu illərdə orta məktəbdə təhsil alıb.[1] İlk sənət təhsilini Suraxanıda fəhlə gənclər dram dərnəyində, daha sonra Teatr İnstitutunun dram-kino aktyorluğu fakültəsində Rza Təhmasibin kursunda[2] təhsil alıb (1960-1964). Peşəkar səhnə fəaliyyətinə Gənc Tamaşaçılar Teatrında Seyfəddin Dağlının “Bahar oğlu” əsəri əsasında Cəfər Cabbarlı rolu ilə başlayıb. Bir neçə Mozalan kinojurnalında çəkilib. Əməkdar artist (1978), xalq artistidir (2005). 9 may 2012-ci ildə, 30 aprel 2014-cü ildə[3] və 6 may 2015-ci ildə[4] Prezident Mükafatına layiq görülmüşdür. 10 mart 2016-cı ildə Azərbaycan Teatr Xadimləri İttifaqının "Sənətkar" medalı ilə təltif edilmişdir.[5] 6 may 2016-cı ildə Azərbaycanın Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdünə layiq görülmüşdür.[6]
29 fevral 2020-ci ildə səhər saatlarında qəflətən vəfat etmişdir. Suraxanı qəbiristanlığında dəfn olunub.
Teatr sahəsindəki rollarıRedaktə
- Cəfər Cabbarlı - («Aydınlığa doğru» Seyfəddin Dağlı)
- Romeo - («Romeo və Cülyetta» Vilyam Şekspir)
- Dinar - («Yadındamı» Altay Məmmədov)
- Səməd - («Sən nə üçün yaşayırsan?» İmran Qasımov, Həsən Seyidbəyli)
- Doktor - («Yuxulama» Kamal Aslanov)
- Kazım - («Məhəbbət bir bəladır» Əhməd Orucoğlu)
- Qulam - («Pul dəlisi» Əhməd Orucoğlu)
- Artur - («Ovod» Eteri Voyniç)
- Hacı Murad - («Tamahkar» Süleyman Sani Axundov)
- Kərbəlayi Mirzalı - («Danabaş kəndinin məktəbi» Cəlil Məmmədquluzadə)
- Flibert – («Məzəli Hadisə» Karlo Qoldoni)
- Molla Nəsrəddin – («Molla Nəsrəddin və Əmir Teymurun filləri»Əjdər Ol)
- Bəylər – («Nənənin kələyi» Əhməd Orucoğlu)
- Məcid – («Dələduz» N.B.Vəzirov)
- Fecin – («Oliver Tvistin macəraları» Ç.Dikkens)
- Milisoner Səfər - («Buzovna kəndinin əhvalatları» Elçin)
- Dədə Qorqud – («Şahzadə Xəzərin nağılı» K.Ağabalayev, N.Kazımov)
- Həzrəti Übeydulla – («Əlincə qalası» Dilsuz)
Quruluş verdiyi tamaşalar: Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrında
- «Dovşanın ad günü» - Xanımana Əlibəyli
- «Qarışqa şıllaq atdı» - Qılman İlkin
- «Pul dəlisi» - Əhməd Orucoğlu
- «O da mənəm, bu da» - Dadaş Mehdi
- «Bala bəla sözündəndir» - Əli Əmirli
- «Arvad olmaq istəmirəm» - Əli Əmirli /Rus bölməsi/
- «Məhəbbət bir bəladır» - Əhməd Orucoğlu
- «Məzəli hadisə» - Karlo Qoldoni
- «Nənənin kələyi» - Əhməd Orucoğlu
- «Güc birlikdədir» - Rəvan Tohidoğlu
- «Tıq-tıq xanım» - Abdulla Şaiq
N.B.Vəzirov adına Lənkəran Dövlət Musiqili Dram teatrında:
- «Çal oyna» - İskəndər Coşğun
«Zaman» teatrında:
- «Cəhənnəmin yuxusu» - Xalq rəvayəti
Dərbənd Azərbaycan Dövlət Dram teatrında:
- «Dovşanın ad günü» - Xanımana Əlibəyli
- «Xatirə» - Yusif Əzimzadə
- «Nənənin kələyi» - Əhməd Orucoğlu
- «Solğun çiçəklər» - Cəfər Cabbarlı
- «Mənim ağ göyərçinim» - Tamara Vəliyeva
- «Tıq-tıq xanım» - Abdulla Şaiq
- « Bankir adaxlı» - Tamara Vəliyeva
- «Bir də etmərəm» - Rəvan Tohidoğlu
- «Taleyin oyunu» - Rəvan Tohidoğlu
FilmoqrafiyaRedaktə
- İstintaq davam edir (film, 1966)
- Axırıncı aşırım (film, 1971)(tammetrajlı bədii film)
- Tülkü həccə gedir (film, 1971)
- Maqarıç (film, 1973)
- 1001-ci qastrol (film, 1974)(tammetrajlı bədii film)
- Pıspısa xanım və Siçan bəy (film, 1974)
- Alma almaya bənzər (film, 1975)(tammetrajlı bədii film)-səsləndirən: Haşım (Əhməd Əhmədov)
- Putyovka (film, 1975)
- Arxadan vurulan zərbə (film, 1977)
- İşgüzar adamlar (film, 1977)
- Müqavilə (film, 1978)
- Ordan-burdan (film, 1987)
- Ötən ilin son gecəsi (film, 1983)
- Alman klinikasına şəxsi səfər (film, 1988)(tammetrajlı bədii film)-rol: ?
- Nigarançılıq (film, 1998)
- Güllələnmə təxirə salınır!... (film, 2002)-filmi səsləndirən: Yetim Paşa (Ayşad Məmmədov)
- Ərazi (film, 2005)
- Dağlı çörəyi (film, 2007)
- Vəkil hanı? (film, 2011)
- Mürafiə vəkillərinin hekayəti (film, 2011)
- Qorxma, mən səninləyəm! 1919 (film, 2013)
- Naxox (film, 2016)
İstinadlarRedaktə
- ↑ İnce saat Ağaxan Salmanlı Xalq artisti 23 11 15
- ↑ Dünənin kasıb sənətkarları, yoxsa, bu günün varlı şou əhli? - MÜZAKİRƏ
- ↑ İncəsənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı
- ↑ İncəsənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı
- ↑ Teatr günü aktyorlar müküfatlandırılıb
- ↑ President (6 may 2016). "Azərbaycan mədəniyyət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdlərinin verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı" (azərb.). President.az. İstifadə tarixi: 2016-05-06.