AUKUS — 15 sentyabr 2021-ci ildə Avstraliya, İngiltərəABŞ arasında imzalanan üçtərəfli təhlükəsizlik paktı.[1]

AUKUS
Növü hərbi ittifaq
Yaranma tarixi 15 sentyabr 2021
Fəaliyyət göstərdiyi yer Hind-Sakit okeanı regionu
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Pakta əsasən, ABŞ və İngiltərə, Avstraliyanın nüvə enerjisi ilə işləyən sualtı gəmilərinin hazırlanmasında və yerləşdirilməsində Qərbin Sakit okean bölgəsindəki hərbi varlığının artmasına kömək etməyi qəbul edirlər.[2] Avstraliyanın baş naziri Skot Morison, İngiltərənin baş naziri Boris Conson və ABŞ prezidenti Co Baydenin birgə açıqlamasında başqa bir ölkənin adı çəkilməsə də, Ağ Evdəki anonim mənbələr bunun Çinin Hind-Sakit okean bölgəsindəki təsirinə qarşı çıxmaq üçün hazırlandığını iddia edir.[3] Ancaq İngiltərənin baş naziri Boris Conson daha sonra parlamentdə çıxış edərək, bu addımın Çinə qarşı məqsədli olmadığını söylədi.[4]

17 sentyabr 2021-ci ildə Fransa, Avstraliya və ABŞ-dakı səfirlərini geri çağırdı, Fransa xarici işlər naziri Jan-İv Le Drian, Avstraliya-Fransa sualtı gəmi müqaviləsinin ləğv edilməsi səbəbiylə müqaviləni "arxadan bıçaqlanma" adlandırdı. Fransanın reaksiyasını Hind-Sakit okeanı regionundakı bir neçə Fransız ərazisi və bu bölgədəki vətəndaşlarına qarşı gələcək geosiyasi təhdidlər qorxusu səbəbiylə daxili təhlükəsizlik problemləri ilə daha geniş izah etmək olar.

İstisnalar redaktə

  1. Ward, Alexander. "Biden to announce joint deal with U.K. and Australia on advanced defense-tech sharing". Politico. 15 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 September 2021.
  2. Sanger, David E.; Kanno-Youngs, Zolan. "Biden Announces Defense Deal With Australia in a Bid to Counter China". The New York Times (ingilis). 15 September 2021. ISSN 0362-4331. 16 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 September 2021.
  3. "Pact with U.S., Britain, will see Australia scrap French sub deal-media". Reuters (ingilis). 16 September 2021. 15 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 September 2021.
  4. "Prime Minister: Aukus is not intended to be adversarial towards China". uk.news.yahoo.com. 2021-09-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 sentyabr 2021.

Xarici keçidlər redaktə