Yunan ağ şamı
Yunan ağ şamı (lat. Abies cephalonica) — bitkilər aləminin çılpaqtoxumlular şöbəsinin i̇ynəyarpaqlılar sinfinin i̇ynəyarpaqlılar dəstəsinin şamkimilər fəsiləsinin ağ şam cinsinə aid bitki növü.
Yunan ağ şamı | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Şöbə: Sinif: Yarımsinif: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Yunan ağ şamı |
||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
Vətəni Cənubi Albaniyadır, Yunanıstannın qərb hissəsində də rast gəlinir. Subalp bitkisidir, dəniz səviyyəsindən 800-dən 2000 m hündürlüyə qədər dağlarda bitir. Yaxşı drenajlı, kalsiumlu, bəzən bir az turş torpaqlara üstünlük verir. Hündürlüyü 30-35 m, gövdəsinin diametri 1,5-2 m, sıx, konusvarı, ağacdır. Cavan ağacların qabığı hamar, bozumtul, sonradan çıxıntılıdır. Cavan zoğları çılpaq, hamar, qırmızı və ya açıq-qonur, sonradan boz-qonurdur. Tumurcuqların uzunluğu 5-7 mm, eni 3-5 mm, yumurtavarı-konusvarı, küt və ya ucu biz, qatranlıdır. İynəyarpaqların uzunluğu 15-35 mm, eni 1,5-2,5 mm, zoğun ətrafında radius şəklində yerləşir, ucu biz, yuxarı tərəfdən zolaqları iynəyarpaqların yarısına qədər çatdığına görə iynəyarpaqları göyümtül, alt tərəfi iki ağ zolaqlıdır. Qozaları ensiz-silindrik, uzunluğu 8-16 sm, qalınlığı 2,5-3,8 (5) sm-dir. Toxum qabıqlarının uzunluğu 24 mm, eni 30-31 mm, yuxarı kənarı yumru, saplağı təxminən 8 mm-dir. Toxumları açıq-qonur, qanadı həmin rənglidir. Quraqlığa, yararlı iqlimi olan yerlərdə xəstəlik və zərərvericilərə davamlıdır. Abşeronda qışa çox davamlı deyil, ancaq qorunan yerlərdə becərilir. Yavaş böyüyür. Dendroloji kolleksiyalar üçün əhəmiyyətliidr.