Dəri ağacı

Dəri ağacı
Dəri ağacı
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superrosids Klad: Rosids Klad: Fabids Dəstə: Paxlaçiçəklilər Fəsilə: Paxlakimilər Yarımfəsilə: Caesalpinioideae Klad: Mimosoid clade Cins: Mimosa ???: Dəri ağacı
Beynəlxalq elmi adı
	Mimosa tenuiflora Poir., 1810;
NCBI	138060
EOL	640925

Dəri ağacı (lat. Mimosa tenuiflora) — paxlakimilər fəsiləsinin mimoza cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması redaktə

Braziliyanın şimali-şərq hissəsində, şimalda, Meksikanın cənub hissəsində 1000 m hündürlükdə, quru düzənliklərdə, seyrək meşələrdə bitir.

Botaniki təsviri redaktə

Gövdəsinin üzərində az iynələri olan dekorativ, kiçik ağacdır. İynələri bünövrəsində enli, uzunluğu 3 mm-dir. Yarpaqları nazik bölünmüş, lələkvari, uzunluğu 3-5 sm-dir. Çiçəkləri ağ rəngli, silindrik, möhkəm olmayan sünbülvari çiçək qruplarında yerləşmiş, ətirlidir. Meyvələrin uzunluğu 2,5-3,0 sm, 4-6 hissəyə bölünmüşdür. Təbiətdə meyvə və toxumları ana bitkidən 5-8 m radiusda küləklə ətrafa yayılır. Sulfat turşusundan istifadə yolu ilə toxumların straitifikasiyası və ya onların qabığının mexaniki zədələnməsi cücərməni çox artırır. Toxumları qumlu torpağa səpilə bilər.

Ekologiyası redaktə

Becərmək üçün şaxtaya davamlılığın IX və ya yuxarı zonası tövsiyə olunur. Mimosa tenuifloranı yağış mövsümündə budamaq məsləhət deyil, bu bitkinin məhvinə səbəb ola bilər.

Azərbaycanda yayılması redaktə

Lənkərаn, Аstаrаda və Аbşerоndа becərilir.

İstifadəsi redaktə

Bu kiçik ağacın köklərindən nigerin adlanan alkaloid, gövdəsinin qabığından isə psixoaktiv dərman hazırlanır. Hindlilər onu “cənub ağacı” adlandırırlar, ondan alınan maddə zədələnmiş dərinin epidermisini bərpa edir.