Adil Qəribov (tam adı: Adil Əbdulxaliq (Abdulxalıq) oğlu Qəribov; 28 mart 1950, Nuxa rayonu) — Azərbaycan kimyaçısı, kimya elmləri doktoru, professor, AMEA-nın həqiqi üzvi (akademik), (2014).[1]

Adil Qəribov
Adil Abdulxalıq oğlu Qəribov
Doğum tarixi (74 yaş)
Doğum yeri İbrahimkənd, Şəki rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vətəndaşlığı SSRİ SSRİ
Azərbaycan Azərbaycan
Elm sahəsi kimya
Elmi dərəcəsi kimya elmləri doktoru
Elmi adları professor, akademik
İş yeri Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası
Tanınmış yetirmələri 18-fəlsəfə doktoru
3-elmlər doktoru
Tanınır Azərbaycan kimyaçısı
Üzvlüyü
Mükafatları "Azərbaycan Respublikasının əməkdar elm xadimi" fəxri adı — 2005
"Şöhrət" ordeni — 2020

Həyatı

redaktə

Adil Qəribov 28 mart 1950-ci ildə Şəki rayonunun İbrahimkənd kəndində anadan olub. 1966-cı ildə məktəbi gümüş medаlla bitirmiş və Azərbaycan Dövlət Universitetinin kimya fakultəsinə daxil olmuşdur. 1972-ci illərdə AMEA-nın aspirantura şöbəsinin radiasion tədqiqatlar sektorunda təhsil alıb. 1979-cu ildə AMEA-nın organika və Fiziki Kimya institutunda namizədlik disertasiyasını müdafiə edib. 1977–1978-ci illərdə aspiranturanı bitirdikdən sonra, Radiasiya Tədqiqatlar sektorunda mühəndis işləyib, 1978–1980-cı illərdə kiçik, daha sonra 1980–1990-cı illərdə baş elmi işçi kimi çalışıb.1990–1995-ci illərdə "Müxtəlifnövlü sistemlərin radiasion kimyası" qrupunun rəhbəri olub. 1995-ci ildə doktorluq dissertasiyasını müdafiə edib, 1998-ci ildə isə "Radiasiya kimya" ixtisası üzrə professor adını alıb. 1995–2001-ci illərdə "Müxtəlifnövlü sistemlərin radiasiya kimyası" laboratoriyasının, AMEA Radiasiya Tədqiqatlar sektorunun rəhbəri olub. 2002-ci ildə AMEA Radiasiya Problemləri İnstitutuna dəyişdirilib və oranın direktoru seçilib. O, 2007-ci ildən AMEA –nın Radiasiya Kimya ixtisası üzrə müxbir üzvü seçilib. Qəribov Adil Əbdulxaliq oğlu-Azərbaycan kimyaçısı, kimya elmləri doktoru, professor, AMEA-nın müxbir və həqiqi üzvüdür. Azərbaycan Respublikası Prezidenti İ.H.Əliyevin 14 dekabr 2005-ci il tarixli Fərmanı ilə Əməkdar Elm Xadimi (Vəsiqə № 0066) adına layiq görülüb.

2020-ci ildə Azərbaycanda elmin inkişafında xidmətlərinə görə "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilib.[2]

Əsərləri

redaktə
  • Гарибов А.А.,Агаев Т.Н., Эйюбов К.Т. Жидкофазный радиолиз системы вода-н.гексан. Химия высоких энергий. Т.38, №5, 2004. с.334–336
  • Garibov A.A.,Eyubov K.T., Agaev T.N., Liquid-Phase Radiolysis of the Water-n-Hexane System, High Energy Chemistry, vol.38, №5, 2004, pp 295–297
  • Гарибов А.А., Гасанов Р.Г., Мехрабова М.А. Фотолиз H2O и CO2 на поверхности графитоподобного нитрида бора. AMEA-nın Xəbərləri, ser.FRTE, 2005, № 5, c.149–151
  • Гаджиева Н.Н., Гарибов А.А., Римиханова А.Н., Исмаилов Ш.С.. Исследование радиационного окисления алюминия в системе алюминий-вода методами электропроводности и инфракрасной спектроскопии. Вопросы атомной науки и техники.,Серия: Физика радиационных повреждений и радиационное материаловедение (91), 2007, №6, с.36–39
  • Гаджиева Н.Н., Гарибов А.А., Римиханова А.Н., Особенности радиационно-стимулированной адсорбции н-гексана на поверхности алюминия, Журнал Физической химии, т.81, №5, 2007 с.1–4,
  • Гарибов А.А., Агаев Т.Н, Велибекова Г.З. Исмаилов Ш.С. Алиев А.Г. Особенности механизма изменения электропроводности радиационно-обработанных пластинок циркония. Журнал "Вопросы атомной науки и техники", Серия "Физика радиационных повреждений и радиационное материаловедение" (91), 2007, №6,с.55–57
  • Гарибов А.А., Алиев А.Г., Агаев Т.Н., Исмаилов Ш.С., Велибекова Г.З., Влияние предварительной радиационно-окислительной обработки на электрофизические свойства циркония. Журнал "Металловедение и термическая обработка металлов" №9 (627) 2007, с.30–33
  • U.Sanson, Chang Kyu Kim, G.Kis-Benedek, R.Shorn, E.Zeiller, Garibov A.A., V.Huseynov, A.Chupov, Natural and anthropogenic radionuclides in the rivers of Azerbaijan. Journaj of Radioanalytical and Nuclear Chemistry. Vol.277, N2 (2008), 357–364
  • Гарибов А.А., Гаджиева Н.Н., Меликова С.З., Исследование λ-облученных боросиликатов методами ИК-спектроскопии и электропроводности, Журнал "Физика и химия обработки материалов" №3, 2008, с.19–23,
  • A.A.Qəribov, S.R.Xudaverdiyeva, A.N.Səmədov, R.C. Qasımov, Ş.A.Mirzəyev, C.Ə. Nağıyev, A.N. Nəsibova, R.İ.Xəlilov, Abşeron yarımadasının şimal-qərb hissəsinin təbii mühitinin radioekoloji tədqiqatları Azərbaycan MEA Xəbərləri, Bioloqiya elmləri seriyası, 2008, №1–2, 152–159
  • Гарибов А.А., Агаев Т.Н., Касумова У.М. Радиационно-термокаталитические процессы получения водорода из системы нержавеющая сталь+ C6H14, Азербайджанский химический журнал, 2010, №4, с.16–20
  • Н.Н.Гаджиева, А.А.Гарибов, Ф.Н.Нурмамедова. Термическое окисление бериллия в контакте с водой. АМЕА-nın Xəbərləri, fiz.-riy. və texnika elmləri seriyası, 2010, №2, s.45–47.
  • А.А. Гарибов, Н.Н.Гаджиева, Ф.Н.Нурмамедова, С.М.Алиев, Я.Д.Джафаров. Окисление и накопление Н2 в системе бериллий-вода при термическом воздействии. Физика и химия обработки материалов. 2010, №5, с.92–95.
  • Гарибов А.А., Мамедли Ш.М., Гасанов В. Я., Гарибов А. А., Велибекова Г. З. Радиолиз смеси БНК с поливинилхлоридом, Наука, ХВЭ, 2010, Т.44, N4. c.298–301
  • Гарибов А.А., Мансимов З.А., Агаев Т.Н., Гетерогенный гамма радиолиз радий силиката. Синтез и свойства. Azərbaycan kimya jurnalı, № 1, 2011, səh. 177–180.
  • Мамедов Ш.М., Гарибов А.А., Салехов А.Х., Алескеров А.М. Радиационная вулканизация гидрированного БНК. Ж. Каучук и резина. 2011. №4. с. 24–28.
  • O.G.Akperov, A.M. Maharramov, Garibov A.A., E.O. Akperov, The modified co-(heptene-1 –maleic anhydride)- polymer as an adsorbent for uranil ions removal from aqueous solutions, International Journal of Chemical and Technology, Vol.1, iss.1, yanuary, 2011, pp. 11–20
  • Khalilov R.I. Nasibova A.N., Serezhenkov V.A., Ramazanov M.A., Kerimov M.K., Garibov A.A., Vanin A.F. Accumulation of Magnetic Nanoparticles in Plants Grown on Soils of Apsheron Peninsula. Biophysics, 2011, vol.56, № 2, pp. 316–322
  • Garibov A.A., Radiation-heterogenic processes of hydrogen accumulation in water-cooled nuclear reactors. International Journal of Nuclear Research, Nukleonika №4, 2011, p. 333–343
  • S.M.Mammadov, O.G.Akparov, A.K.Salehov, A.A.Garibov. The influence of – irradiation on structuration in solutions of BNR and properties of films, Journal of Physical Chemistry 2012, № 1, pp. 19–21
  • А.А. Гарибов, Р.Н. Мехтиева, Н.А. Эюбова, М.Н. Мирзоев,Н.Н. Гаджиева, Исследование уранилортосиликатов методами ик-спектроскопии и дериватографии, Журнал "Вопросы атомной науки и техники", Серия "Физика радиационных повреждений и радиационное материаловедение" 2012. №2 (78) Çapda
  • Я.Д.Джафаров, А.А.Гарибов. Выход электронно- дырочных пар в бериллий силикатных системах под действием гамма квантов. Проблемы химии №4, 2009, с.614–617

İstinadlar

redaktə
  1. "Arxivlənmiş surət". 2022-09-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-10-01.
  2. "A.A.Qəribovun "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". 2020-08-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-03-29.