Alıbəyli (Kəlbəcər)
Alıbəyli (əvvəlki adları: Tirkeşəvənd[1] (1937–2015); Bəylik (?-1937)[2] — Azərbaycan Respublikasının Kəlbəcər rayonunun Əsrik kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.[3]
| Alıbəyli | |
|---|---|
| 39°58′17″ şm. e. 46°13′09″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| Rayon | Kəlbəcər rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Saat qurşağı | |
|
| |
1993-cü ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 2020-ci il noyabr ayının 25-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin uğurlu əməliyyatları nəticəsində Azərbaycana qaytarılıb
Tarix
redaktəBu kənd 1937-ci ilə kimi Bəylik adlanıbdır. Kənddə çox sayda bəy yaşadığından Bəylik adı verilib. 1937-ci il represiyasından sonra kəndin adı Tirkeşəvənd adlandırılıbdır.[2]
Digər bir varianta görə kəndin yaxınlığında Tutxun çayı üzərindən türklər tir atıb körpü düzəltdiklərinə görə Tirkeşəvənd adlanır, yəni türk keçən bənd[4].
Kəndin ərazisi qədim yaşayış məskəni olub. Başqa bir varianta görə bu ərazidə ilk məskunlaşan XVI–XVII əsrlərdə Laçın rayonundan gələn Qotur Məmməd olubdur. O, bu əraziyə gələndə uçulub-dağılmış kənddə divarının üstündə tirkeşəvənd və tiri qalan bir evə rast gəlib. Ona görə də kəndin adını Tirkeşəvənd qoyubdur. Keçmiş zamanlarda yaşayış damlarının divarının üstünə yoğun tir qoyurmuşlar. Bu tirin adı tirkeşəvənd olub, yəni tirləri bir-biri ilə bağlayan bənd deməkdir. Qotur Məmmədin oğlu Kərbəlayı Tanrıverdinin oğlu Kərbəlayı Bəxtiyar Laçın rayonunun Bülövlük bəyliyindən Alməmməd bəyin qızı Pərixanla evlənir. Qaynatasının təqdimatına görə ona da bəy titulu verilib. Bu hadisədən sonra kənddə bəylərin sayı çoxalır və kənd 1937-ci ilə qədər Bəylik adlanır.[2]
Yaylaqlar
redaktəÇökək bulağın yurdu, Sünnətolan yurd, Yal yurdu, Həmzə bulağının yurdu, Qırmızıqaya yurdu, Mərcanlı yurdu, Maqsudlu yurdu, Qaraağacı yurd, Cəvahirli yurdu, Ayranlıdərə yurdu, Təkyurd, Fezinin yurdu, Güney yurd, Səlim bəyin bulağının yurdu. Xədicəyə toy olan yurd.
Bulaqlar
redaktəNaibgələn bulaq, Həmzə bulağı, Pəri bulağı, Səim bəyin bulağı, Təknə bulaq, Soyuq bulaq, Şırşır bulaq, Qara bulaq, Qındırğalı bulaq, Qara inək uçan bulaq, Daş bulaq, Göy bulaq.
Məşhur yerlər
redaktəQızılitən, Qatırın şişi, Qalaboynu qalası, Firudin bəyin çayı evi, Donuz güneyi, Mustafa təpəsi, Göllər, Naibgələn, Qənşərgüney, Qoyunəmişən, Çirişli, Qazıxan dərəsi, Ağzıbir dərəsi, Uzungüneyin dərəsi, Naibgələnin dərəsi, Səyalıuçan, Tuvulğalı təpə, Səyalının dərəsi, Söyüdlü dərə, İmanın qılçası sınan, Təpəyurd, İsgəndər koması, Qanlıdaş, Buzxana, Mıxtökən dağı, Çilgəz dağı, Böyük boz dağ, Naibgələnin biçənəkləri, Təpəyurdun biçənəkləri, Qırmızıqayanın biçənəkləri, Ayranlı dərə, Ayranlı dərənin biçənəkləri, Taxtabiçənək, Şambiçənək, Tülkülü təpə, Göygav, Cilli düz, Əzgilli güney, Zağın dərəsi, Zağın güneyi, Gülmalının güneyi, Möhürlü güney, Cıdır yalı, Sarıdaş, Möylənverdinin kənd yeri, Alamqaya, Marallıdaş, Əmrahın burnu, Baxışın təpəsi, Alıbəyin şamı, Dəhnə, Cındırlı pir, Sarıyoxuş.[5]
Binələr-Qışlaqlar
redaktəAğzıbir binəsi, Məşədi Kərmin binəsi, Qazıxan binəsi, Qaratorpaq binə, Söyüdlü binə, Əsəd bəyin binəsi, Kalafalıq binəsi.[5]
Həmçinin bax
redaktəİstinadlar
redaktə- ↑ "Azərbaycan Respublikasının Ağcabədi, Ağdam, Ağdaş, Astara, Bərdə, Cəlilabad, Gədəbəy, Göyçay, Xaçmaz, İsmayıllı, Kəlbəcər, Kürdəmir, Quba, Laçın, Tərtər, Ucar və Zaqatala rayonlarının bəzi kəndlərinin adlarının dəyişdirilməsi barədə Azərbaycan Respublikasının 29 may 2015-ci il tarixli, 1300-IVQ nömrəli Qanunu" (az.). e-qanun.az. 2015-05-29. 2020-04-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-04-17.
- ↑ 1 2 3 Səsi, Vətən. "Kəlbəcər rayonu, Alıbəyli kəndi". vetensesi.az (ingilis). 2024-06-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-06-28.
- ↑ İNZİBATİ ƏRAZİ BÖLGÜSÜ TƏSNİFATI, 2024 (PDF). BAKI: AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ DÖVLƏT STATİSTİKA KOMİTƏSİ. Təsnifat T.Y.Budaqovun rəhbərliyi ilə Y.X.Yusifov, V.H.Məmmədəlizadə, L.H.Salamzadə və F.E.Qocayev tərəfindən işlənib hazırlanmışdır. 2024. 64.
- ↑ MƏZAHİR TƏHMƏZOV. KƏLBƏCƏR. Ensiklopedik məlumatlar. Toponimlər-fotoşəkillər-xəritələr. Bakı: Azərnəşr. 2008. 41.
- ↑ 1 2 Məzahir Təhməzov Kəlbəcər Ensiklopedik məlumatlar Toponimlər fotoşəkillər xəritələr.