Alan Pinkerton (ing. Allan Pinkerton; 25 avqust 1819[1][2], Qlazqo, Böyük Britaniya və İrlandiya Birləşmiş Krallığı1 iyul 1884[1][2], Çikaqo, İllinoys) — şotland əsilli Amerika detektivi və kəşfiyyatçısı. Daha çox Pinkerton Milli Detektiv Agentliyinin (ing. Pinkerton National Detective Agency) qurucusu kimi tanınır. Amerika Vətəndaş müharibəsi dövründə İttifaq kəşfiyyatı üçün çalışmışdır.

Alan Pinkerton
ing. Allan Pinkerton
Doğum tarixi 25 avqust 1819(1819-08-25)[1][2]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 1 iyul 1884(1884-07-01)[1][2] (65 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi qanqren
Uşağı 3
Fəaliyyəti kəşfiyyatçı, iş adamı, yazıçı, Çəlləkçi
İmza
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Pinkerton agentliyinin quruluş tarixi

redaktə

Alan Pinkerton Şotlandiyanın Qlazqo şəhərində polis çavuşu ailəsində anadan olub. Çəllək ustası peşəsinə yiyələnib. Çartist işçi hərəkatında fəal idi[3].

1842-ci ildə ABŞ-yə mühacirət etdi. Çikaqo yaxınlığındakı Dandi qəsəbəsində yerləşdi.

1846-cı ildə şerif seçildi. Dörd il sonra inzibati xidmətdən ayrılaraq, dəmir yolu oğurluqlarının istintaqında ixtisaslaşan xüsusi bir detektiv qurur. Agentliyin emblemi "Biz heç vaxt yatmırıq" şüarı ilə açıq bir gözün təsviri idi. Ən böyük uğurlardan bəziləri, 1861-ci ildə Baltimorda Prezident Linkolna qarşı sui-qəsdin qarşısının alınması və Adams Express dəmir yolu şirkətindən 700.000 dollarlıq oğurluq təşkilatçılarının tutulması idi.[4].

Pinkerton, 1844-cü ildə abolisionistlərə qoşuldu və qaçaq kölələrin şimal əyalətlərinə və Kanadaya qaçaqmalçılığında kömək etdi.[5] Con Braun ilə şəxsən tanış olmuş və 1859-cu ildə döyüş heyətinin təmin edilməsində iştirak etmişdir.

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 3 4 Allan Pinkerton // Encyclopædia Britannica (ing.).
  2. 1 2 3 4 Allan Pinkerton // GeneaStar.
  3. Seiple, Samantha (2015). Lincoln’s Spymaster: Allan Pinkerton, America’s First Private Eye. New York: Scholastic Press.pp. 11-13
  4. "Люди/Календарь Рождений/1 июля". 2003-05-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2003-05-06.
  5. "Allan J. Pinkerton (1819—1884)". 2019-10-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-03.