Albaniya-Kosovo avtomagistralı
Albaniya-Kosovo avtomagistralı (alb. Autostradë A1), Durres-Kosovo — Albaniyanın ən mühüm avtomobil yollarından biri. Bu yol ölkənin ən iri şəhərləri olan Durres və Tirana şəhər mərkəzlərini Kosovo ilə birləşdirir. Magistral dəniz limanı olan Durres şəhərindən başlayır, Voru və Milot şəhərlərini birləşdirir. Şimali-Alban dağlarını keçərək, Kukes və Mori şəhərlərindən Kosovo sərhəddinə çatır. Kosovoda bu yolun davamı R7 avtomagistralıdır. Sərhədin hər iki tərəfində albanlar üçün A1 avtomobil yolu vacib olduğundan "Rruga e Kombit" (Millət küçəsi) adlanır.
Şossenin vəziyyəti redaktə
Avtomagistaralın Reşeni — Kalimaş hissəsində təmir işlərinə 2006-cı ilin oktyabrında başlanılmışdır. 15 may 2010-cu ildə təmir işləri tam olaraq başa çatdırılır. Rəsmi olaraq isə yolun aşılışı 2009-cu ildə gerçəkləşdirilmişdir. Yolun rəsmi açılışında Albaniya baş naziri Sali Berişa və Kosovo Prezidenti Haşim Taçi iştirak etmişdir. Kalimaş tunelinin bir xətti istifadəyə verilməsindən bir müddət sonra işlərin davam etdirilməsi məqsədi ilə yolda gediş dayandırılmışdır. 2010-cu ilin oktyabrında tunelin ikinci xətti tam olaraq istifadəyə verilir[1]. Milotdan Reşeniyə gedən hissədə, yolda hər iki istiqamətdə yalnız bir gediş xətti var.
Kalimaşdan Kosovo sərhəddinə kimi yol dörd zolaqlıdır (30 km). Köprülərdə isə eyni genişliyə malik deyillər. 2013-cü ildən körpülərdə də dörd zolaqlı gedişin təmin olunmasına başlanılmışdır[2].
Nişanlar redaktə
Əslində A1 avtomagistralına həmçinin SH1, SH2 və SH52 xəttləri daxil olsa da yollarda A1 işarəsi qoyulmamışdır.
Tikintisi redaktə
A1 magistralının ən çətin hissəsi Şimali Albaniya dağlarından keçək hissə olmuşdur. Təkcə Reşeni-Kalimaş yolunun (60,856 km) inşasında amerika-türk müştərək şirkəti olan Bechtel & Enka iştirak etmiş və bura 1 milyard dollar xərclənmişdir. Bu albaniya tarixində ən böyük yol layihəsi olmuşdur. Bu hissədə 27 körpü və uzunluğu 5,65 km olan Kalimaş tuneli inşa edilmişdir.
Bu yolun olduqca baha olmasına baxmayaraq hökumət Kosovonun asanlıqla Adriatik dənizinə çıxışını təmin etmək baxımından hühüm saymışdır. bununla yanaşı Albaniyaya turistlərin çoxu Kosovodan bu yolla gəlir. Bu marşrut həmçinin, Serbiyanı Adriatik dənizinə çıxmasını təmin etməklə böyük bir ticarət yoluna çevrilə bilər. Ancaq siyasi vəziyyətdən dolayı layihə gerçək kimi görünmür.
İstinadlar redaktə
- ↑ Thirra, second tunnel opened
- ↑ Flutura Tota. "Kukes-Morina, works start to enlarge the bridges". Albanian Screen. 2013-04-25. İstifadə tarixi: 2015-02-07. Arxivləşdirilib 2015-02-07 at the Wayback Machine "Arxivlənmiş surət". Archived from the original on 2015-02-07. İstifadə tarixi: 2018-04-20.
Ədəbiyyat redaktə
- Andreas Hemming: Die Rruga Kombëtare Durrës-Kukës-Morina — die wirtschaftlichen und sozialen Auswirkungen nationaler Großprojekte auf lokaler Ebene. In: Deutsch-Albanische Freundschaftsgesellschaft Nummer=2 (Hrsg.): Albanische Hefte. 2014, ISSN 0930-1437.
- Andreas Hemming: Große Pläne, geplatzte Träume — die lokalen Auswirkungen der neuen Balkanverbindung Durrës-Kukës-Prishtina. In: Deutsch-Albanische Freundschaftsgesellschaft (Hrsg.): Albanische Hefte. 38. Jahrgang, Nr. 3, 2009, ISSN 0930-1437.