Ali Baş Komandan

Ali Baş Komandan — bir ölkənin hərbi qüvvələrinin ən yüksək əməliyyat komandanlığı və nəzarətini həyata keçirən şəxsə deyilir. Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev Azərbaycan respublikasının Ali Baş Komandanıdır.[1]

Ölkələrdə Ali Baş Komandan redaktə

Albania redaktə

Albaniya Konstitusiyasına əsasən, Albaniya Respublikasının Prezidenti Albaniya Silahlı Qüvvələrinin Ali Baş Komandanıdır.

Argentina redaktə

Argentina Konstitusiyasının II bölməsi, III hissə, 99-cu maddənin 12, 13, 14 və 15-ci yarımbəndlərində Argentina Prezidentinin “Millətin bütün silahlı qüvvələrinin Ali Baş Komandanı” olduğu bildirilir. Burada daha sonra deyilir ki, Prezident silahlı qüvvələrin yüksək rütbəli zabitlərinin vəzifələrini və ya dərəcələrini təyin etmək və döyüş meydanının özündə hərbi tapşırıqları yerinə yetirmək səlahiyyətinə malikdir; onların təşkilini və bölüşdürülməsini Millətin ehtiyaclarına uyğun idarə edir; və o, Argentina Milli Konqresinin razılığı və təsdiqi ilə müharibə elan edir və repressiyalar əmr edir.[2]

Müdafiə Nazirliyi silahlı qüvvələrin (Ordu, Hərbi Dəniz və Hərbi Hava Qüvvələri) idarə edilməsində prezidentə yardım edən və ona xidmət edən hökumət idarəsidir.

Belarus redaktə

Belarus Prezidenti Belarus Silahlı Qüvvələrinin Ali Baş Komandanıdır. Belarusun ali baş komandanının öz rütbəsinə uyğun rəsmi forması var, prezidentin rəsmi tədbirlərdə və hərbi mərasimlərdə geyindiyi forma var. Ali baş komandanın rolu Belarus Konstitusiyasının 28-ci maddəsində göstərilib ki, bu maddə Ali Baş Komandana “Silahlı Qüvvələrin ali komandanlığını təyin və vəzifədən azad etmək” səlahiyyətini verir.[3]

Belçika redaktə

Belçika Konstitusiyasının 167-ci maddəsi Kralı Ali Baş Komandan təyin edir. Praktikada müdafiə naziri Belçika Silahlı Qüvvələrinin rəhbəri və komandanıdır. O, bilavasitə Müdafiə Nazirinə tabedir və nazirə məsləhətlər vermək, müdafiə siyasətinin həyata keçirilməsi və nazirliyin rəhbərliyinə cavabdehdir.

Kanada redaktə

Kanada Silahlı Qüvvələri üzərində baş komandan səlahiyyətləri Kanada monarxına verilir, və o, həmçinin Baş Komandan titulundan istifadə edən Kanadanın general-qubernatoruna verilir. Bu vəzifədə general-qubernator general/bayraq zabiti forması geymək hüququna malikdir, idarənin gerbi və xüsusi manşet örgüsü rütbə nişanı kimi xidmət edir.

Konstitusiya presedentinə görə, Tacın silahlı qüvvələr üzərində preroqativ səlahiyyətləri və onun baş komandan kimi konstitusiya səlahiyyətləri İcmalar Palatasının etimadını qazanmış baş nazirin və digər kabinet nazirlərinin məsləhəti ilə həyata keçirilir. Milli Müdafiə Aktına əsasən, Milli Müdafiə Naziri milli müdafiə və Kanada Silahlı Qüvvələri ilə bağlı bütün məsələlərə görə Kanada Parlamenti qarşısında cavabdehdir və cavabdehdir. Teorik olaraq, general qubernator Kanada Qüvvələrindən konstitusiyaya zidd istifadə etmək cəhdlərini dayandırmaq üçün baş komandan kimi səlahiyyətlərindən istifadə edə bilər, lakin bu, heç vaxt baş verməyib və çox güman ki, çox mübahisəli olacaq.

Əfqanıstan redaktə

Rusiya redaktə

İstinadlar redaktə

  1. "Arxivlənmiş surət". 2022-04-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-04-27.
  2. "Constitution of the argentine nation". Argentine Senate. 22 oktyabr 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 yanvar 2014.
  3. "Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь". Pravo.by. 18 February 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 February 2022.