Ankara döyüşü

Ankara döyüşü — Osmanlı sultanı İldırım Bəyazid ilə Teymurləng arasında Ankaranın Çubuq Düzənliyində baş verən döyüş. Orta əsrlər tarixinin ən qanlı döyüşlərindən biri olan və Osmanlıların məğlubiyyəti ilə tamamlanan Ankara döyüşü Osmanlı İmperiyasının parçalanmasına və Fetrət Dövrü (1402–1413) olaraq bilinən bir iqtidar boşluğu dövrünün yaşanmasına gətirib çıxardı.

Ankara döyüşü
Teymurləngin İldırım Bəyazidlə müharibəsi
Battle of Ankara.jpgAnkara döyüşü, moğol təsviri.
Tarix 20 iyul 1402
Yeri Ankara yaxınlığında Çubuq düzü
Səbəbi Əmir Teymurun Asiya yürüşünə başlamadan öncə arxasında güclü qüvvənin saxlamaması üçün
Nəticəsi Teymurilərin qələbəsi
Münaqişə tərəfləri

Timurid.svgTeymurilər dövləti

Fictitious Ottoman flag 2.svgOsmanlı imperiyası
Grb Lazarevic.pngMoraviya Serbiyası
Coat of arms of Branković family (small).svg Serbiya despotluğu

Komandan(lar)

Timurid.svg Əmir Teymur
Timurid.svg Şahrux Mirzə
Timurid.svg Xəlil Sultan
Timurid.svg Miranşah
Timurid.svg Əbubəkr
Timurid.svg Sultan Hüseyn Tayiçiud
Timurid.svg Məhəmməd Sultan Mirzə
Timurid.svg Pir Məhəmməd
Şahişəhan

Fictitious Ottoman flag 2.svg İldırım Bəyazid əsir
Fictitious Ottoman flag 2.svg Çandarlı Əli Paşa
Fictitious Ottoman flag 2.svg Süleyman Çələbi
Fictitious Ottoman flag 2.svg Mehmed Çələbi
Coat of arms of Moravian Serbia.svg Stefan Lazareviç
Coat of arms of Branković family (small).svg Corc Brankoviç

Tərəflərin qüvvəsi

140 000

85 000

İtkilər

mübahisəli

mübahisəli

Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Ümumi məlumatRedaktə

Ankara Döyüşü, Teymurla İldırım Bəyazid arasında 20 iyul 1402-ci ildə Ankara ya 20 km. yaxınlıqdakı Çubuq Düzənliyində olmuşdur. Döyüş olmadan əvvəl Teymur, İldırım Bayezidə dörd məktub göndərmiş, İldırım Bəyazid dörd məktubla ona cavab vermişdir. Ancaq bu yazışmalar döyüşü önləyə bilməmişdir. Döyüşün qalibi Teymur olmuş, İldırım Bəyazid əsir düşmüşdür. Bu dörd məktub və cavablarının Türkcə surətləri, Konya Bələdiyyəsi Koyunoğlu Kitabxanası nr. 13435də qeydli olan əl yazması Münşeat və Mükatabatı Sultanıya məcmuəsində mövcuddur.[1]

Döyüşün gedişiRedaktə

Osmanlı sultanı I Bəyazid İldırımın 70 min ordusuna qarşı Teymurləng 150 minlik ordu və 32 fillə çıxdı. 1402-ci ilin yazında Teymur Ankaradan şərqdə yerləşən Sivas şəhəri daxil olmaqla bir neçə şəhəri zəbt etdi. Paytaxtı müdafiə edərək Bəyazid Sivasdan 150 km aralı olan və Teymurun atlılardan istifadə imkanını daraldan, dağlıq-meşəlik yerdə mövqe tutdu. Osmanlı ordusunun Misirlə əlaqəsini kəsmək və onu düzənliyə cəlb etmək üçün, Teymur Qeysəriyyəyə tərəf getdi, cənubdan Ankaraya çıxdı və onu mühasirəyə aldı. Bəyazid öz mövqelərindən çəkilib paytaxta tərəf tələsdi. Onda Teymurun qoşunları Ankaranın mühasirəsini qaldırıb, kiçik keçid edərək düşərgə saldılar və möhkəmləndilər. Tez yürüşdən yorulmuş osmanlılar, əsas qüvvələrini mərkəzdə cəmləşdirərək döyüşə girdilər. Özbəklərin isə əksinə güclü cinahları və böyük ehtiyat qüvvələri var idi. Döyüşü Teymurun yüngül süvariləri başladı. Teymur ağır atlıların ardıcıl hucumlarıla osmanlıların sol cinahında durmuş serblərin cərgələrini pozdu və onları yandan aldı. Osmanlıların sağ cinahında durmuş 18 minlik tatar ordusunun və həmin cinahda duran 18 min Anadolu türkmən bəylərinin xəyanəti və Teymurun tərəfinə keçməsi döyüşün taleyini həlletdi. Osmanlıların özbəklər tərəfindən Ankara yaxınlığında darmadağın edilməsi onların Avropaya təzyiqini zəiflətdi və Konstontinopolun alınmasını yarım əsr gecikdirdi.[2]

MənbəRedaktə

  1. SAVAŞI ÖNCESİ TİMUR İLE YILDIRIM BAYEZİD’İN MEKTUPLAŞMALARI Abdurrahman DAŞ* [ölü keçid]
  2. Советская военная энциклопедия Москва — 1976 Т. 1 стр. 190