Anri Truaya

Anri Truaya (fr. Henri Troyat, doğularkən adı — Leon (rusca) Aslanoviç Tarasov) (1 noyabr 1911, Moskva — 2 mart 2007, Paris) — Fransa yazıçısı.

Anri Truaya
fr. Henri Troyat
Doğum adı	Лев Асланович Тарасов
Təxəllüsü	Henri Troyat
Doğum tarixi	1 noyabr 1911(1911-11-01)[…]
Doğum yeri	Moskva, Rusiya imperiyası
Vəfat tarixi	3 mart 2007(2007-03-03) (95 yaşında)
Vəfat yeri	Parisin 17-ci dairəsi[d], Paris
Dəfn yeri	Monparnas qəbiristanlığı[d]
Fəaliyyəti	yazıçı, tarixçi, ssenarist, bioqraf
Fəaliyyət illəri	1935–2007
Əsərlərinin dili	fransız dili
Janrlar	esse, bioqrafiya, teatr pyesi, roman, povest[d]
Üzvlüyü	Fransa Akademiyası (1959–)
Mükafatları
henritroyat.fr
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Tanınmış müasir fransız yazıçısı Anri Truayanın əsl ad-familiyası Lev Tarasovdur. 1911-ci ildə Moskvada anadan olub. Vətəndaş müharibəsi dövründə, yeddi yaşında ikən o valideynləri ilə birgə Fransaya mühacirət edib, orda böyüyüb və fransız vətədaşlığını qəbul edib, Fransa ordusu sıralarında faşizmə qarşı vuruşub, sonralar fransız yazıçıcı kimi məşhurlaşıb. Sorbon Universitetinin hüquq fakültəsini bitirmiş Anri Truaya bir müddət Sena vilayəti prefekturasında işləyib sonra isə həyatını ədəbiyyata sərf eləməyi qərara alıb. Onun 1935-ci ildə nəşr olunmuş ilk romanı ("Yalançı sübh") "Populist roman" mükafatına layiq görülüb. 1938-ci ildə isə başqa bir romanı ("Hörümçək") Konkur mükafatını alıb. 1959-cu ildə Anri Truaya Fransa Akademiyasına üzv seçilib.

Anri Truaya böyük həcmli əsərlərinin bir hissəsini Rusiya həyatına həsr eləyib. Bundan başqa yazıçı Dostoyevski, Puşkin, Lermontov və Lev Tolstoya həsr olunmuş monoqrafik (bax:Monoqrafiya) əsərlərini də fransız oxucusuna təqdim etmişdir.

Bəzi mütəxəssislərin yazdığına görə Truayanın fransız həyatına həsr olunmuş əsərləri daha təbii təsir oyadır. İşlək və bacarıqlı yazıçılar arasında özünəməxsus yer tutan bu yazıçını insan psixologiyası tədqiqatçısı adlandırmaq olar. Truaya qələminə mənsub olan romanların, hələlik az bir hissəsini oxumuşam. Hekayələrinin isə əksəriyyətinə bələdəm. Bu hekayələrin hər birində müəllifi əhatə edən cəmiyyətin nümayəndələrinin yeni və bizə çox qəribə görünən bir xüsusiyyəti üzə çıxır. Emil Zolya, Gi de Mopassanın hekayələri haqda yazırdı: "Onları oxuyarkən adam gülür, ağlayır və düşünür". Truaya hekayələrini oxuyarkən isə adam daha çox qüssələnir və düşünür. Onun hekayələrindəki yumor hissi adamı ürəkdən güldürə bilmir. Anri Truayanın hekayələri Mopassanın və Andre Moruanın hekayələrini xatırlatsa da burada pesimizm daha qabarıqdır.

Truaya yaradıcılığının əsasını onun romanları təşkil edir. "Səpin və biçin", "Ann Preday" və "Matəmli qar" romanları müasir fransızların güzaranından bəhs edən, rəğbət qazanmış romanlardır. Onun ən çox oxunan romanı isə "Eqletyer ailəsi" romanı sayılır.