Aqraxan siyənəyi

Aqraxan siyənəyi
Aqraxan siyənəyi
Elmi təsnifat
	XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Aqraxan siyənəyi
Beynəlxalq elmi adı
	Alosa braschnikowi agrachanica;
ITIS	615831

Aqraxan siyənəyi (lat. Alosa braschnikowi agrachanica) — siyənək cinsinin nümayəndəsidir.

Yayılması

Orta və Şimali Xəzərin şərq hissəsindən, Volqa deltası qarşısında şirinləşmiş sahədən başqa Aqraxan siyənəyi Xəzərin hər yerində rast gəlinir.

Morfoloji əlamətləri

D III-IV 13-15,A III 16-20 şüa olur. Qəlsəmə dişcikləri düzdür.Onların sayı 26-41,orta hsabla 32,2-dir.Bədəni nisbətən hündürdür,açıq rənglidir.Rostrum kütdür.Qəlsəmə qapağı gerisində adətən bir qara ləkə olur.Uzunluğu 29-33 sm-dir. Üzgəcləri ,başı,bel tərəfi az piqmentlənmişdir.Pulcuqları iri,nazik və tez qopandır. Üst çənə göz ortası şaqulinin arxasına keçir,alt çənə ya üst çənəyə bərabərdir,ya da yüngülcə irəli çıxır.Dişləri yaxşı inkişaf etmişdir.

Yaşayış yeri və həyat tərzi

Şortəlimsu balığıdır,çaylara girmir,nisbətən istiliksevəndir.Orta Xəzərdə kütləvi gedişləri 13-14° temperaturda müşahidə edilir.Başlıca olaraq kilkələr və başqa balıqlarla qidalanan yırtıcıdır.Kürütökmədən sonrakı dövrdə daha intensiv qidalanır.Yem obyektləri ardınca hətta qışda da yerdəyişmələr edir.^[1]

Çoxalması

3-4 yaşlarında cinsiyyət yetkinliyinə çatır.Kürüsü hissə-hissə yetişir,kürü tökməsi may-iyun aylarında suyun temperaturu 20° olduqda müşahidə edilir.Kürülərin sayı 49 mindən 370 minə qədər olub,orta hesabla 203 mindir.Kürü yarımpelagikdir,suyun dibyanı laylarında üzür.19-21° temperaturda inkişaf müddəti 37 saata yaxındır. Kürü tökdükdən sonra sürətlə qidalanmağa başlayır.

Təsərrüfat əhəmiyyəti

Böyük vətəgə əhəmiyyətinə malikdir.Brajnikov siyənəkləri arasında ikinci yeri tutur.Hazırda ehtiyatları və uyğun olaraq tutulması da aşağı düşmüşdür.Aqraxan siyənəyi ehtiyatlarının artırılması üçün başqa tədbirlərlə yanaşı çoxalma dövründə ovlamanı azaltmaq da vacibdir.

İstinadlar

↑ Əsgerov F.S., Zaytsev Y.Y., Qasımov R.Y., Quliyev Z. «Biomüxtəliflik: Xəzərin əsrarəngiz balıqları» “Bəşər-XXI” nəşriyyatı, Bakı, 2003

Ədəbiyyat

Azərbaycanın heyvanlar aləmi. Onurğalılar, III cild. Bakı: Elm, 2004, s. 76.
Əbdürrəhmanov Y.Ə. Azərbaycan faunası (Balıqlar), VII, cild, Bakı, Elm, 1966, s. 74.

Həmçinin bax

[1] Əsgerov F.S., Zaytsev Y.Y., Qasımov R.Y., Quliyev Z. «Biomüxtəliflik: Xəzərin əsrarəngiz balıqları» “Bəşər-XXI” nəşriyyatı, Bakı, 2003

[1]