Şimal sümürgəsi

Şimal sümürgəsi (lat. Asplenium septentrionale) — bitkilər aləminin qıjıkimilər şöbəsinin qıjılar sinfinin əsl qıjılar dəstəsinin sümürgəkimilər fəsiləsinin sümürgə cinsinə aid bitki növü.

Şimal sümürgəsi
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Euphyllophytes Şöbə: Polypodiophyta Sinif: Qıjılar Yarımsinif: Əsl qıjılar Dəstə: Əsl qıjılar Yarımdəstə: Aspleniineae Fəsilə: Sümürgəkimilər Cins: Sümürgə Növ: Şimal sümürgəsi
Beynəlxalq elmi adı
Asplenium septentrionale Hoffm., 1795
Şəkil axtarışı ITIS   17361 NCBI   169380 EOL   597643

Botaniki xarakteristikası

Çoxillik kiçik bitkidir. Kökümsovu qısadır. Yarpaqları qalın dərilidir, çılpaqdır, uzun saplaqda rozetlə birgə kökümsovlardan çıxır. Yarpaqların saplağı nazikdir, şırımlıdır. Yarpaqlar saplağın orta hissəsindən yuxarıda 2-5 ədəd xətvari-dartıllmış saplaqcıq üzərində olan seqmentlərə bölünmüşdür; seqmentlər sivriləşmiş, tamkənarlı və yaxud uc hissədə ensiz dilimli olub, çəngəlvaridir. Sorusları yarpaqların aşağı tərəfinin bütünlüklə örtür; örtükləri tamkənarlıdır; sporlar qonur rənglidir, oval-böyrəkşəkillidir. İyul-avqust aylarında sporlayır.

Azərbaycanda yayılması

BQ qərb, KQ şimal, KQ mərkəzi, Nax. dağ., Lənk. dağ. Aşağı dağ qurşağından subalp qurşağına qədər.

Yaşayış mühiti

Meşəli və meşəsiz rayonlarda, qayaların yarıq yerlərində, daşlı yerlərdə rast gəlinir.