Avey dağı — Azərbaycanın Qazax rayonu ərazisində yerləşən Kiçik Qafqaz dağlarındakı zirvələrdən biri, ağ bozumtul dağ silsiləsidir.

Avey dağı
Aveydağ mağarası
Aveydağ mağarası
Ümumi məlumatlar
Dağ sistemi Kiçik Qafqaz
Dağ silsiləsi Kiçik Qafqaz
Mütləq hündürlüyü 992,5 m
Yerləşməsi
41°08′55″ şm. e. 45°13′16″ ş. u.HGYO
Ölkə  Azərbaycan
Rayon
  • Qazax
Avey dağı xəritədə
Avey dağı
Avey dağı
Avey dağı xəritədə
Avey dağı
Avey dağı

Daş Salahlı kəndindən 12 km aralıqdadır. Buralarda hələ paleolit dövrünə aid insan fəaliyyətinin izləri var. İbtidai görkəmli qayadaca çapılan məbədlər, 30-a qədər süni mağara aşkar edilmişdir. Dağın başında qədim alban məbədi var. Cəbhə xəttinə yaxın olduğundan zirvəsinə hazırda giriş məhduddur.

Avey sözünün mənası

redaktə

Avey sözünün özü də təxmin etməyə imkan verir ki, albanların Ay məbədi burada olub. Toponim Ay evi kimi açıqlanır – Avey-Ayev. Ümumən türklərdə Aya sitayiş qədim dövrlərdən bəri geniş yayılıb. Qədim türklərdə "Ay Tənqri" (Ay Allahı) ifadəsi olub. Avey dağının özündə və ətrafında abidələr çoxdur. Təsadüfi deyil ki, respublika hökumətinin 22 fevral 1989-cı il tarixli qərarı ilə Avey dövlət tarix-mədəniyyət qoruğu yaradılmışdır.[1]

İstinadlar Şahin Mirzəyev

redaktə
  1. "Avey dağı". 2021-05-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-09-04.