Azadlıq Günü (Bolqarıstan)

Azadlıq günü — Bolqarıstan Osmanlı hökmranlığından tamamilə azad olunduqdan sonra sonra rəsmi olaraq 3 mart "Bolqarıstanın Qurtuluş Günü" olaraq qeyd olunur. Bolqarıstanın yenidən qurulmasına səbəb olan Rus-Türk müharibəsi (1877–1878) hadisələri Bolqarıstanın Qurtuluşunu bir növ car çəkirdi. 3 mart 1878-ci ildə imzalanan San Stefano Müqaviləsi, 14-cü əsrdə Bolqarıstan-Osmanlı müharibələri zamanı fəth edilən Bolqarıstan dövlətinin yenidən qurulmasını qəbul etməyi Osmanlı İmperiyasına bağlamağı nəzərdə tuturdu. Bu ilk dəfə 1980-ci il fevralın 19-da İmperator II Aleksandrının sui-qəsd və San-Stefano Barışıq Müqaviləsinin bağlandığı gün qeyd olundu. 1888-ci ildə Bolqarıstan Knyazlığı tərəfindən rəsmi olaraq 10 illik yubileydə Qurtuluş Günü olaraq təyin olundu. Yalnız 1978-ci ildə milli miqyasda qeyd olunmağa başlandı. Dövlət Şurası Sədrinin 27 fevral 1990-cı il tarixli 236 nömrəli sərəncamı ilə 5 mart tarixində qüvvəyə minən rəsmi bayram oldu.

Bolqarıstanda hazırda ruslar və bolqarlar üçün 400-dən çox qorunan abidə mövcuddur. Hər il 3 mart tarixində Şipka abidəsinə çələnglər qoyulur və Bolqarıstanın azad edilməsi uğrunda döyüşlərdə şəhid olan bütün rus əsgərlərinin xatirəsinə hərbi ehtiramlar verilir. Ölkədəki sakinlər bolqar həmkarları ilə birlikdə şəhid düşmüş xarici qoşunların (Rus, Fin və Rumıniya) abidələrinə çiçək və qeydlər qoyurlar. Bolqar Pravoslav Kilsəsi Qurtuluş Günündə xüsusi liturgiya (ayin) və dualar mərasimi keçirir. Axşam, "Çar Qurtarıcısı" abidəsi yaxınlığındakı Milli Məclis meydanında Bolqarıstan Prezidenti tərəfindən Bolqarıstan Milli Qvardiya Birliyinin yoxlanılması və hərbi qulluqçuların milli dekorativ əşyalar ilə təltif olunması da daxil olmaqla təntənəli hərbi xidmət vardı. Günorta naməlum əsgər abidəsində bayraq qaldırma mərasimi də keçirilir.

Son illərdə Bolqarıstan Prezidenti və Rusiya Prezidentinin iştirakı ilə, eləcə də Bolqarıstan Silahlı Qüvvələri və Rusiya Silahlı Qüvvələri tərəfindən birgə tədbirlər həyata keçirilmişdir. 1978-ci ildə azad edildikdən sonra yüz illik yubileyi ilə əlaqədar Bolqarıstan Xalq Respublikasının baş katibi Todor Jivkovun rəhbərliyi ilə Sovet İttifaqındakı bir çox görkəmli şəxslərə "Bolqarıstanın Osmanlı köləliyindən qurtuluşunun 100 ili" medalının verilməsi də daxil olmaqla bir çox müxtəlif tədbirlər keçirildi.

Martın 3-ü rəsmi olaraq Bolqarıstandaki çalışanlar üçün qeyri-iş günüdür.

Tarixi

1396–1878-ci illərdə Bolqarıstan Osmanlı İmperiyasının tərkibində idi. 1876-cı il aprel qiyamının Türkiyə hökuməti tərəfindən qanlı basqın edilməsindən, Bosniya üsyançılarının serblərə kömək üçün müraciətindən sonra Serbiya və Çernoqoriya Osmanlıya müharibə elan etdi. Gələn döyüşlər zamanı rus ordusu və milislər Türk qoşunlarını məğlub etdilər və 3 mart 1878-ci ildə (köhnə üslubda 19 fevral) Rusiya ilə Osmanlı İmperiyası arasında San Stefano Barışıq Müqaviləsi bağlandı. Bu müqaviləyə əsasən Bolqarıstan müstəqil bir dövlət oldu; Monteneqro, Serbiya və Rumıniyanın müstəqilliyi tanınıb.