Böyük Borbalo dağı
Böyük Borbalo (gürc. დიდი ბორბალო) — Gürcüstan ərazisində dağ. Dağ Baş Qafqazın Pşav-Xevsuret silsiləsində yerləşir. Bu bölgədən bir çox çaylar öz başlanğıcını götürür: Qabırrıçay və Qanıxçay. Bundan başqa digər çayların qolları da bu ərazidən qidalanırlar: Terek hövzəsinə aid olan Arqun çayının qolu - Andaki, Sulak hövzəsinə daxil olan Andiy Koysu çayı və s. Böyük Borbalo dağından cənuba nəzərə çarpan iki silsilə ayrılır. Bu silsilələr suayrıcı rolunu oynayırlar: Kartil silsiləsi — Pşavskaya Araqvi ilə İori arasında və Kaxetiya silsiləsi — Qabırrıçay ilə Qanıxçay (Kür hövzəsi) arasında. Dağ Gürcüstanın tarixi-coğrafi ərazisi olan Tuşetiyaya aiddir.
| Böyük Borbalo | |
|---|---|
| gürc. დიდი ბორბალო | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Dağ sistemi | Baş Qafqaz silsiləsi |
| Mütləq hündürlüyü | 3294 m |
| Yerləşməsi | |
| 42°25′13″ şm. e. 45°13′02″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Gürcüstan |
|
|
|
Böyük Borbalo, həm də şimalda yerləşən Tebulosmta ilə birlikdə Baş Qafqazda geoloji quruluşlar arasında sərhəd rolunu oynayır. Məhs Borbalodan qərbdə daha çox qranit, kristallik şist, porfir və s tip süxurlar üstünlük təşkil etsə də, ondan şərqdə daha çox çökmə süxurlar üstünlük təşkil edir (gilli şist, qum daşı və s).
Böyük Borbalonun dəniz səviyyəsindən mütləq hündürlüyü 3294 metrdir.[1] Ondan şimal-şərqdə Kiçik Borbalo dağı yerləşir — 3134 metr.
Böyük Borbalo dağından cənub-şərqdə yerləşən Suayrıcı silsilə Kür-Araz düzənliyinə qədər uzanır. Yəni Böyük Qafqazın şərq hissəsinin cənub ətəklərində ona paralel uzanan böyük silsilələr yoxdur. Babadağ - Şamaxı və Pirsaat - Ləngəbiz silsilələri istisna olmaqla. O üzdən Böyük Borbalo dağının ətəklərindən Alazan-Həftəran vadisi və İori alçaq (Şirək çölü) dağlıq əraziləri başlayır.
Borbalodan şərqdə Mtatuşet qoruğu (Mta-Tuşeti), Bans aşırımı (2928 m) və Torvas-Abano kurortu (1800–1850 m) yerləşir. Kurort Bans aşırımı yaxınlığındakı Storo çayı sahilindədir. Qərbdə isə Datvis-Jvarisqele aşırımı var (2676 m).
Böyük Borbaloda alp və subalp landşaftı üstünlük təşkil edir.[2] Ərazidə daha çox alp çəməniyinə xarakterik bitki örtüyü yayılıb.
İstinadlar
redaktə- ↑ "Горные вершины Грузии". 2021-10-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-18.
- ↑ "Большая советская энциклопедия - Борбало". 2021-10-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-18.
Ədəbiyyat
redaktə- Барбало // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- Лист карты K-38-55 Шатили. Масштаб: 1 : 100 000. Издание 1979 г.