Bəylər məscidi

(Bəy məscidi səhifəsindən istiqamətləndirilmişdir)

Bəylər məscidiİçəri Şəhərdə yerləşən və yerli əhəmiyyətli abidə olan məscid.[1]

Bəylər məscidi
Xəritə
40°21′58″ şm. e. 49°50′04″ ş. u.
Ölkə  Azərbaycan
Şəhər Bakı
Yerləşir Bakı
Aidiyyatı İçərişəhər Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu
Memar Seyid Hüseyn
Sifarişçi Murtuza Muxtarov
Tikilmə tarixi 1895
Üslubu Şirvan-Abşeron memarlıq məktəbi
Vəziyyəti Bərpa olunub.
Rəsmi sayt
Rəsmi adı: Walled City of Baku with the Shirvanshah's Palace and Maiden Tower
TipiMədəni
Kriteriyavi
Təyin edilib2000
Hissəsiİçərişəhər
İstinad nöm.958
DövlətAzərbaycan
RegionAvropa və Şimali Amerika
İstinad nöm.93-9
ƏhəmiyyətiÖlkə əhəmiyyətli
BölməMemarlıq abidələri
Bəylər məscidi (İçərişəhər)
Bəylər məscidi
İçərişəhərin xəritəsində məscidin yeri
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Haqqında redaktə

 
 
Bəylər məscidinin interyeri və eksteryeri

Məscid İçəri şəhərdə Şirvanşahlar Sarayı Kompleksinin yaxınlığında yerləşir. 1895-ci ildə tikilib.[2] Məscidin inşasında Məhəmməd Haşim Əl-Bakuinin oğulları Hacı-baba və Hacı Cavad, eləcə də məşhur milyonçu Аğa-Murtuza Muxtarov, xəttat İbrahim Şirvani, Mir Əli ən-Nağı, Mir Tağı, usta-memar Seyid Hüseyn də iştirak etmişdilər. Daha qədim məscidin yerində inşa olunmuş, özündə Avropa, Şərq, eləcə də yerli memarlığın konstruktiv prinsiplərini birləşdirir.[3]

Məsciddə İçərişəhər Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin sifarişi ilə 2014-cü ilin aprel ayından 2015-ci ilin oktyabr ayına qədər təmir-bərpa işləri aparılıb.[4] Təmir-bərpa zamanı məscidin pəncərələrindəki taxtadan olan altıgüşəli Davud ulduzu simvolu ləğv edilərək taxta şəbəkə ilə əvəz edilmişdir.

Memarlığı redaktə

Burada ilk dəfə Bakı memarlıq məktəbi üçün xarakterik olan fəzalı-forma kompozisiyasının tətbiqinə cəhd edilmişdir. Buna baxmayaraq, məscidin Şirvanşahlar Saray Kompleksinin klassik tikintisi ilə heç bir ümumi cəhətləri yoxdur, sadəcə, minarəsinin və daş günbəzinin quruluşunda müəyyən oxşarlıqların olduğu sezilir. Cəmi bir minarədən ibarət Bəylər məscidinin interyerinə vestibül və üç nefli ibadət zalı daxildir.[5][6]

İstinadar redaktə

  1. "Azərbaycan Respublikası ərazisində dövlət mühafizəsinə götürülmüş daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin əhəmiyyət dərəcələrinə görə bölgüsünün təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasi Nazirlər Kabinetinin qərarı". e-qanun.az. 2022-08-12 tarixində arxivləşdirilib.
  2. Fərhadoğlu, Kamil. İçərişəhər (az.). Bakı: Ş-Q və Çinar-çap. 2006. 138. 2024-02-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-02.
  3. "Bəylər məscidi (XVIII əsr). kataloq.gomap.az". 2022-03-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-09-24.
  4. "İlham Əliyev İçərişəhərdəki "Bəylər" məscidində bərpa işlərindən sonra yaradılan şəraitlə tanış olub. president.az". 2016-12-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-09-24.
  5. Abşeron məscidləri [ölü keçid]
  6. ""BƏYLƏR" MƏSCIDI. nargismagazine.az". 2017-10-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-09-24.