Bakı Şəhər Dumasına seçkilər (1878)
Bu məqalə qaralama halındadır. |
Bakı Şəhər Dumasına seçkilər — yuli təqvimi ilə 1877-ci ilin dekabr ayında Bakı Şəhər Dumasına keçirilən seçkilər.
 1892 → | |||
| Bakı Şəhər Dumasına seçkilər (1878) | |||
|---|---|---|---|
| yuli təqvimi ilə 1877 | |||
| Partiya | Bitərəflər | ||
| Tutulan yerlər | 72 | ||
| Dəyişən yerlərin sayı | Yeni | ||
| Əvvəlki yerlərin sayı | |||
| | |||
| Nəticə | Duma fəaliyyətə başladı. Stanislav Despot-Zenoviç sədr seçildi. | ||
Zəmin
redaktəÇar hökumətinin şəhərlər haqqındakı 1870-ci il 16 iyun tarixli qərarı Bakıda 8 il sonra, həm də yarımçıq surətdə tətbiq edilmişdi.[1]
Şəhər dumasının icraiyyə orqanı şəhər başçısının (və yaxud şəhər qolovasının) başçılıq etdiyi şəhər idarəsi (və yaxud şəhər upravası) idi. Şəhər başçısı, idarə üzvləri və katibi də iki qat seçki ilə seçilir və qubernator tərəfindən təsdiq edilirdi. Şəhər idarəsi adətən 3–4 nəfərdən ibarət olurdu. Onun tərkibinə hər millətdən bir nümayəndə seçilirdi.[2]
Seçki sistemi
redaktəBakı Şəhər Dumasının üzvləri xüsusi seçki iclaslarında 4 il müddətinə seçilirdilər. Duma üzvlüyünə ancaq daşınmaz əmlakı olan və ya qiyməti 1500 manatdan az olmamaq şərti ilə, ticarət və ya sənaye müəssisələrinə malik olan, 25 yaşından yuxarı şəxslər seçilə bilərdilər. Fəhlələr, pedaqoqlar, müəllimlər, kiçik xidmətçilərin vergi vermək üçün mənzilləri olmasa seçki hüququndan yararlana bilmirdilər. Həmçinin, qadınlar da seçki hüququndan məhrum idilər. Seçki hüququnun məhdudluğu nəticəsində duma seçkilərində əhalinin ancaq 2–3%-i iştirak edə bilirdi.[1]
Bakı Şəhər Dumasında azərbaycanlıların sayı üzvlərin ümumi sayının yarısından çox olmamalı idi.[1]
Səsvermə hər bir namizəd üçün ayrılıqda keçirilirdi. Seçki qutuları yarısı ağ və yarısı qara olmaqla iki hissəyə bölünmüşdü. Hər seçiciyə bir şar verilir və namizədin xeyrinə səs vermək istəyənin şarı sağ tərəfdəki ağ qutuya, əleyhinə səs vermək istəyənin isə qara tərəfə salması tələb olunurdu. Ziyalıların üzv seçilməsi isə daha çətin idi. Belə ki, onlar seçilmək hüququnu qazanmaq üçün başçısı ölmüş imkanlı ailələrindən birinə qəyyum təyin edilməli idilər. Bu halda onlar dumaya seçilmə hüququ qazanırdılar.[2]
Nəticələr
redaktəBakı Şəhər Dumasına 72 nəfər üzv seçilmişdir. Onlardan 36-sı müsəlman idi.[2] O dövrdə yerli duma üzvlərinə "qlasnı" deyilirdi. Qlasnı seçilənlər:[3]
- Həsən bəy Zərdabi
- Əlimərdan bəy Topçubaşov
- Hacı Zeynalabdin Tağıyev
- Şəmsi Əsədullayev
- İbrahim bəy Aşurbəyov
- Əliisgəndər bəy Aşurbəyov
- İsa bəy Hacınski
- Musa Nağıyev
- Nəcəfqulu Sadıqov
- Stanislav Despot-Zenoviç
İstinadlar
redaktə- ↑ 1 2 3 "Bakı Şəhər Duması :: Bakı". bakucity.preslib.az. 2024-06-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-06-06.
- ↑ 1 2 3 "Bakı Şəhər Duması". 2021-12-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-06-06.
- ↑ "Bələdiyyələrin tarixi". 2023-01-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-06-06.