Banska Ştyavnisa

Banska Ştyavnisa (slovak. Banská Štiavnica, alm. Schemnitz‎, mac. Selmecbánya) — Slovakiyanın mərkəzində, Ştyavnisa Vrxi dağ massivinin yaxınlığında yerləşir. Əhalisi 11 min nəfərdir.

Şəhər
Banska Ştyavnisa
Banská Štiavnica
Gerb[d]
48°27′31″ şm. e. 18°53′35″ ş. u.
Ölkə	Slovakiya
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub	1156
İlk məlumat	1156
Sahəsi	46,38 km²
Mərkəzin hündürlüyü	621 m
Saat qurşağı	UTC+01:00 UTC+02:00
Əhalisi
Əhalisi	9.628 nəf. (1 yanvar 2021)
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu	+421 45
Poçt indeksi	969 01
Nəqliyyat kodu	BS
Digər
banskastiavnica.sk/en/
Banska Ştyavnisa
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

Banska Ştyavnisada ilk təbii ehtiyatların çıxarılmasına b.e.ə III əsrdə keltlər tərəfindən başlanılmışdır. 1156-ci ildə Banska Ştyavnisa bir şaxtaçı şəhəri olması qeyd edilir. 1217-ci ildə şəhər ətrafında gümüş çıxarılması məlumatı vardır. 1238-ci ildə Banska Ştyavnisa şəhər statusu almışdır. XIII əsrdə Tirol və Saksoniyadan olan kolonistlər tərəfindən məskunlaşılmışdır. 1443-ci ildə şəhər güclü zəlzələ nəticəsində dağılmışdır. XV əsrin ortalarında Yeni və Köhnə Qəsrlər inşa edilir. Bu qəsrlər Osmanlı imperiyasına qarşı möhkəmləndirilmişdir. 1627-ci ildə dünyada ilk dəfə olaraq faydalı qazıntıların çıxarılması məqsədi ilə partlayıcı maddədən istifadəı edilmişdir. 1735-ci ildə Banska Ştyavnisada Macarıstan tarixində ilk dəıfə Dağ mədən məktəbi, 1763-cü ildə Dağ Akademiyası təşkil edilmişdir. 1782-ci ildə Banska Ştyavnisa Macarıstan tarixində Bratislava və Depresendən sonra 3-cü iri şəhər idi.

Hazırda Banska Ştyavnisa özünün sənaye əhəmiyyətini itirmiş və 1993-cü ildən YUNESCO-nun Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmişdir.

Görməli yerləri

• Köhnə qəsr
• Yeni Qər
• Kammerxof
• Müqəddəs Mariya katolik kilsəsi
• Müqəddəs Yekaterina katolik kilsəsi
• Lüteran Kirxası
• Sveti Antan qəsri

Şəxsiyyətlər

• M S mester — macar və ya alman rəssamı 1500 və 1510-cu illərdə fəaliyyət göstrərmişdir).
• Maqda Varşariova.
• Olqa Qrabar — ictimai xadim.
• Samuil Mikovini (1700—1750) — tanınımış riyaziyyatçı, mühəndis, kartoqraf, professor.
• Pattantyoş Abraxan Qeza (1885—1956) — macar alim, maşınqayırma mühəndisi. Pedaqoq, professor, texniki elmlır doktoru. Macar elmlər akademiyasının üzvü. Koşuta adına Macarıstan Dövlət mükafatının lauriyyatı.
• Yozef Koral (1713—1789) — mədən mühəndisi və ixtiraçı.
• Andrey Xmelko (1908—1998) — slovak yazıçı, dramaturq, rejisor.

Mənbə

banskastiavnica.sk — Banska Ştyavnisanın rəsmi saytı

• Banska Ştyavnisa şəhərində turizm Arxivləşdirilib 2019-03-26 at the Wayback Machine (rus.)