Baranya (medye)

Baranya
Baranya
Bayraq	Gerb[d]
	46°05′ şm. e. 18°14′ ş. u.HGYO
Ölkə	Macarıstan;
İnzibati mərkəz	Peç
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb	1 fevral 1950
Sahəsi	4.429,59 km²;
Saat qurşağı	UTC+01:00; UTC+02:00;
Əhalisi
Əhalisi	354.022 nəf. (1 oktyabr 2022);
Rəqəmsal identifikatorlar
ISO kodu	HU-BA
	Rəsmi sayt
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Baranya (mac. Baranya, xorv. Baranja, serb. Барања) — Xorvatiya sərhədində Cənubi-Zadunay ərazisində yerləşən Macarıstan medyesi. Medyenin cənub sərhədi Dunay dağının şərqi sərhədi Drava çayı boyunca keçir. İnzibati mərkəzi — Peç.

Baranya Şomod, Tolna və Baç-Kişkun medyeləri ilə sərhəddir.

Coğrafiyası

Medyenin şimalında meşə ilə örtülü dağlar, cənubda və şərqdə düzənliklər vardır. Macarıstan kömür yataqlarının 98% -i çoxlu istilik yaylarıdır.

Tarixi

Qədim dövrlərdən bəri medyenin ərazisində yerləşdirilib. Macarıstan tayfalarının gəlməsindən əvvəl, slavyanlar Baranya ərazisində yaşamışlar. İstvan I Müqəddəs Baranya'da bir piskoposluq qurdu və Baranya komitəsini yaratdı.

1526-cı ildə Baranya Osmanlı İmperiyası tərəfindən işğal edilmiş və yalnız 1689-cu ildə azad edilmişdir. 1920-ci ildə sülh müqaviləsinə əsasən, bölgənin cənub hissəsi (1,163 km²) itkin düşmüşdür.

Quzu ən çox Macarıstanda milli azlıqların sayına (orta hesabla 2 dəfə çox) sahibdir. Macarıstanda Almanların 34% -i və Cənubi Slavyan milli azlıqların 32% -i bu sahədə yaşayır.

İnzibati-ərazi bölgüsü

Yaraşlara bölünməsi

2013-cü il iyulun 15-dən Macarıstanda medyenin köhnəlmiş ərazilərin əvəzinə yaraşlara bölünməsi qüvvəyə mindi.

№	Yaraş	Mərkəz	İcma		Əhali	Sahə	Sıxlıq	Xəritə
№	Yaraş	Mərkəz	Cəmi	Şəhərlər	Əhali	Sahə	Sıxlıq	Xəritə
1	Boy yaraşı	Boy	16	1	12 055	220,03	55
2	Şaşd yaraşı^[mac.]	Şaşd	25	2	12 703	360,72	35
3	Komlo yaraşı	Komlo	20	1	36 040	292,48	123
4	Moxaç yaraşı	Moxaç	26	1	35 796	600,98	60
5	Peç yaraşı	Peç	40	2	189 707	623,07	304
6	Peçvarad yaraşı^[mac.]	Peçvarad	17	1	11 690	246,44	47
7	Şeye yaraşı^[mac.]	Şeye	38	1	14 166	493,69	29
8	Şikloş yaraşı^[mac.]	Şikloş	53	3	36 257	652,99	56
9	Sentlörints yaraşı^[mac.]	Sentlörints	21	1	15 042	282,43	53
10	Siqetvar yaraşı^[mac.]	Siqetvar	45	1	25 451	656,76	39

Rayonlara bölünməsi

Medyelərin rayolara bölünməsi (kistershegi) 2013-cü il iyulun 15-dən etibarən köhnəlmişdir. Bu cədvəldə verilən məlumat yalnız tarixi maraqlara malikdir. Ərazi 9 rayona bölünmüşdü, bunlardan birincisi, Petsky rayonu əhalinin sayı ilə müqayisədə ən böyük idi və Mokhaç rayonu sahə baxımından ən böyük idi. Kvadrat kilometr başına təxminən 324 nəfər yaşayan ən sıx məskunlaşmış Pech rayonu.

Rayon	Orijinal adı	İnz. mərkəz	Sahə (km²)	Əhali	Qəsəbə
Komlo rayonu	Komlói kistérség	Komlo	314,60	40 602	19
Moxaç rayonu	Mohácsi kistérség	Moxaç	846,29	50 884	43
Peçvarad rayonu	Pécsváradi kistérség	Peçvarad	258,49	12 849	19
Peç rayonu	Pécsi kistérség	Peç	570,83	184 936	39
Sentlörints rayonu	Szentlőrinci kistérség	Sentlörints	270,29	15 447	20
Siqetvar rayonu	Szigetvári kistérség	Siqetvar	668,91	27 062	46
Şaşd rayonu	Sásdi kistérség	Şaşd	383,87	14 731	27
Şeye rayonu	Sellyei kistérség	Şeye	463,33	14 072	35
Şikloş rayonu	Siklósi kistérség	Şikloş	652,99	37 632	53

Demoqrafiya

2001-ci ildə Baranya əhalinin sayı 407 448 nəfər təşkil edirdi^[2]:

Macarlar — 375 611 (92,19 %)
Almanlar — 22 720 (5,58 %)
Siqanlar — 10 623 (2,61 %)
Xorvatlar — 7294 (1,79 %)

Həmçinin bax

İstinadlar

↑ A népesség adatai településenként, Population data by settlement (mac.). KSH, 2023.
↑ "население". 2007-09-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-06-04.

Xarici keçidlər

Vikianbarda Baranya (medye) ilə əlaqəli mediafayllar var.

[_aa4dabf5ef450b2f-1] A népesség adatai településenként, Population data by settlement (mac.). KSH, 2023.

[2] "население". 2007-09-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-06-04.

[1]

[2]